بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی

در تاريخ انديشه بشري، براي اثبات وجود خدا راه ها و شيوه هاي گوناگوني ارايه شده است. در ميان براهين اثبات وجود خدا، برهان وجودي بحث برانگيزترين آنها بوده است.
برهان وجودي با تحليل مفهوم خداوند، وجود واقعي او را اثبات مي کند. اين برهان از هر گونه مفهوم تجربي فراتر رفته است. سابقه تاريخي برهان وجودي به ارسطو مي رسد، اما اين آنسلم بود که در فلسفه غربي آن را در کتاب پروسلوگيون (proslogion) [گفت و گو با غير] به صورت برهان بيان کرده است. از زمان خود آنسلم، مخالفان و موافقان اين برهان براي اثبات عقيده خود قلم فرسايي کرده اند. در اين ميان، دفاع دکارت از اين برهان در قرن هفدهم با تقرير جديد، توجه متفکران را به نحو ويژه به آن جلب کرد.
آرا متفاوت برخي فيلسوفان مسلمان معاصر در اعتبار و عدم اعتبار منطقي اين برهان نيز جالب توجه است. به هر حال به نظر دقيق، برهان وجودي دليلي مبهم، نامعتبر و مبتني بر مغالطه اي از نوع خلط ميان مفهوم وجود و مصداق آن است.

 نسخه قابل چاپ