بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی

مفهوم خدا، پس از مدت ها که در جامعه شناسي دين، به حاشيه رانده شده بود، با رويکردهاي جديد جامعه شناسي دين، دوباره اهميت خود را بازيافته است. اين مقاله، با تاکيد بر مفهوم خدا به عنوان يکي از بنيادي ترين مفاهيم جامعه شناسي دين و با رويکردي جامعه شناختي و برون ديني، به دنبال بررسي منشاها، پويايي ها و اثرات اجتماعي مفهوم خداست. هر چند اين مفهوم با وجود متعالي خداوند يکي نيست و نبايد با آن اشتباه گرفته شود چرا که مفهوم و تصور ما از خدا متحول و متکامل مي شود نه وجود متعالي خداوند که از هر گونه تطور و تکامل مبراست.
نتايج اين مطالعه نشان مي دهد که افزون بر ريشه هاي روان شناسانه و انسان شناسانه، مفهوم جامعه شناختي خدا در يک رابطه ديالکتيکي هم محصول ساختارها و شرايط گوناگون اجتماعي است و هم عميقا بر آنها تاثير مي گذارد. اين مفهوم همواره طي زندگي اجتماعي بشر متحول و پويا بوده، طوري که پس از روشنگري و در دوره مدرن و پست مدرن، تحولات زيادي را پشت سر گذاشته است. طرفداران بازسازي مفهوم خدا نيز بر فهم تازه و متناسب با شرايط جديد انسان، جامعه و جهان تاکيد دارند.

 نسخه قابل چاپ