بانک مقالات الهیات و معارف اسلامی

مساله اساسي در اين پژوهش، انديشه توحيدي در آثار سنايي است. اين انديشه، بخش مهمي از انديشه هاي اغلب عارفان مسلمان را تشکيل مي دهد. نگارنده در سه بخش سعي کرده تا انديشه توحيدي را در آثار سنايي بيان کند. به همين منظور، پس از ذکر توحيد و اقسام آن، در بخش اول گفته است که مراد سنايي از توحيد وجودي، تاکيد بر جنبه شهودي آن است. در بخش دوم نيز ابن عربي وار، راه هاي معرفت الله را با بحث در باره مشخصه هايي چون خودشناسي، اسما و صفات الهي، تشبيه و تنزيه، اقرار به خلق افعال بندگان ذکر کرده است. در بخش سوم، پنج شرط مهم را به عنوان شرط هاي اصلي تحقق توحيد از منظر سنايي برمي شمارد که عبارت اند از: رفع تعينات بشري، اخلاص، توکل، تفريد و تجريد. هدف از اين مقاله، بررسي و اثبات امکان ستايش و شناختن و شناساندن باري تعالي است به گونه اي که بتوان به «تشبيه در عين تنزيه» و «تنزيه در عين تشبيه» (درست به شيوه قرآني) قائل شد، به ويژه که عارفان بزرگ پس از وي، مانند عطار و مولوي گسترش دهنده ديدگاه توحيدي او هستند.

 نسخه قابل چاپ