بانک مقالات گوناگون از کلیه رشته ها

بهره وري کل عوامل  (TFP) معيار توصيف کننده استفاده صحيح و بهينه از عوامل توليد و درجه دستيابي به اهداف ازپيش تعيين شده است. امروزه به منظور اندازه گيري کارايي و بهره وري از دو روش پارامتري و ناپارامتري استفاده مي شود. در اين مقاله کارايي و بهره وري بيست و چهار دانشگاه بزرگ دولتي کشور به منظور ايجاد رقابت براي ارتقا و بهبود بهره وري آنها مورد بررسي قرار گرفته است. در انتخاب و تعيين وروديها و خروجيهاي مهم، از تجربيات متخصصان و خبرگان مربوطه با روش ميداني استفاده شده است. با توجه به خصوصيات دانشگاه ها (داراي چند ورودي و خروجي غير قابل تبديل به هم) براي اندازه گيري کارايي هر دانشگاه از روش ناپارامتري مدل هاي تحليل پوششي داده ها (مدل هاي ثانويه BCC،CCR  اصلاح شده خروجي محور) و از شاخص مالم کوئيست براي اندازه گيري تغييرات بهره وري کل استفاده شده است. همچنين عوامل موثر در رشد بهره وري کل دانشگاه ها مورد بررسي قرار گرفته و سهم هريک از عوامل در روند تغييرات بهره وري تعيين شده است.
نکته مهم اينکه، بررسي نسبي دانشگاه ها در شرايط يکسان انجام شده؛ بااين حال بيشتر دانشگاه ها از ناکارايي نسبي برخوردارند. به عنوان مثال در سال تحصيلي 1386-1385 تعداد دانشگاه هاي کارا و ناکارا به ترتيب 8 و 16 دانشگاه بوده است. براي جلوگيري از تصادفي نبودن نتايج، از ميانگين هندسي 5 سال تحصيلي (سال هاي تحصيلي 1381-1386) استفاده شده است. بر اساس ميزان کارايي فني در حالت بازده ثابت نسبت به مقياس، دانشگاه ها به سه دسته تقسيم شدند: دسته اول دانشگاه هايي که از ميزان کارايي بالايي برخوردارند که شامل دانشگاه هاي تهران، کاشان، شيراز، اصفهان، شهيد بهشتي، گيلان و شهيد چمران اهواز مي شوند و بدان معناست که اين دانشگاه ها نسبت به ساير دانشگاه ها با ورودي هاي کمتر، خروجي هاي بيشتري ارايه نموده اند و بيشترين کارايي را دارند. همچنين ميزان کارايي فني 9 دانشگاه از سطح متوسط کارايي مجموعه دانشگاههاي مورد بررسي پايينتر بودند. در بررسي همبستگي بين نتايج مشخص شد که عامل اصلي تعيين کننده تغييرات بهره وري دانشگاه ها، پيشرفت کارايي فناوري است و ساير شاخص ها مانند کارايي فني، سهم و نقش کمتري نسبت به آن شاخص در رشد TFP دارند. در مجموع نياز به اتخاذ برنامهريزي استراتژيک (راهاندازي چرخه مديريت بهبود بهره وري) براي ارزيابي مستمر و برنامه ريزي آگاهانه در دانشگاه ها وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ