بانک مقالات کشاورزی

پرداخت يارانه به شير مصرفي پيشينه 50 سالانه در كشور دارد و دولت هر ساله به منظور تسهيل در دستيابي اقشار مختلف جامعه به پرتئين ارزان قيمت و ارتقا سطح تغذيه خانوارها بخش قابل توجهي از اعتبارات را صرف تامين يارانه هاي شير مي نمايد. به طوريكه حجم يارانه شير پرداختي در سال 1382 بالغ به 1937 ميليارد ريال شده است كه حدود 6.8 درصد كل يارانه كالاهاي اساسي است. از سوي ديگر حدود 25 درصد از كل شير توليدي كشور در قالب شير يارانه اي توزيع مي شود كه به طور متوسط يارانه پرداختي دولت براي هر كيلوگرم شير يارانه توزيع شده حدود 1482 ريال و بازاي هر كيلو شير توليدي حدود 324 ريال در سال 1382 بوده است. در طول سالهاي گذشته عدم تدوين يك نظام اجرايي مناسب به منظور هدفمند كردن اين يارانه ها بدون توجه به وضعيت اقتصادي، شرايط تغذيه اي و بهداشتي خانوارها، عمدتا در مناطق پرجمعيت شهري هزينه گردد. ضمن اينكه ابزارهاي كنترل مناسبي براي نظارت بر كيفيت و كميت يارانه توزيعي در اين مناطق وجود ندارد، در سيستم توزيعي موجود ميزان برخورداري گروههاي هدف (دهك هاي درآمدي پايين) در مناطق شهري از اين يارانه به روشني مشخص نيست و هنوز مناطق روستايي از دسترسي به اين يارانه محروم هستند، و تنها حدود 3.5 درصد اين يارانه ها در مناطق روستايي توزيع مي شود. در اين بررسي تلاش شده است ضمن بررسي رفتار مصرفي خانوارها در طول ده سال (1382-1372) ميزان مصرف شير و لبنيات دهك هاي مختلف درآمدي در مناطق شهري و روستايي، نقش و آثار و تبعات يارانه شير و كيفيت برخورداري گروه هاي كم درآمد از اين يارانه ها مورد مطالعه قرار گيرد.