بانک مقالات کشاورزی

زندگي انسان همواره بر اساس دانش و تجربه استفاده از منابع طبيعي تجديد شونده در بستر تاريخ بوده است. نحوه بهره برداري بهينه از منابع طبيعي، متضمن توسعه پايدار است. زنجيره تعادلي موجود در هر اكوسيستم با تخريب و انهدام هر يك از حلقه هاي آن گسسته شده و موجب نابودي عناصر سازنده آن مي گردد. بايد در چنين شرايطي بهره برداري از منابع طبيعي بر اساس مطالعات دقيق و بر مبناي اطلاعات علمي استوار گردد. بررسي اقدامات سنتي در خصوص بهره برداري ازمنابع آب و خاك مقدمه و ضرورت اجراي علمي و عملي آبخيزداري را طلب مي كند. با مشاركت مردم مي تواندر حفظ و نگهداري طرح هاي منابع طبيعي و همچنين بررسي سود و زيان ناشي از اجراي اين نوع فعاليت ها را محك زد و پيامدهاي ارزشمندي را براي منابع طبيعي و بهره برداران آن انتشار داشت كه در برنامه هاي توسعه فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياس دولت جمعوري اسلامي ايران مدنظر است. براي تحقق آن ابتدا بايد الگويي شناسايي ارايه و معرفي شود. چنين الگويي را مي توان مبتني بر آموخته هاي بوني آبخيزنشينان غرب كردستان جستجو كرد. آنان با ذخيره و انباشت آب هاي اندك، اقدام به كشت و زرع مي كنند. اين نوعع فعاليت ها مي تواند زمينه ساز مديريت كمن هزينه در امور آب باشد. زمينه هاي مديريت منابع آب و خاك به صورت سنتي كه در غرب استان كردستان مورد بررسي قرار گرفته، حكايت از تجربه هايي است كه به عنوان دانش بومي از آن ياد مي شود. اين شيوه بهره برداري كه به روش هسيل (استخرهايي ذخيره آب) معروف است مورد بررسي قرار گرفته است. در اين تحقيق، ابتدا با تدوين و تكميل پرسشنامه ها و مصاحبه حضوري با بهره برداران، نوع ار و علاقمندي آنان و درآمد حاصله بررسي شده است. اين تحقيق از نوع پژوهش پيمايشي بوده و در نواحي غربي كردستان (عمدتا در شهرستان مريوان و حوزه آبخيز سيردان) انجام شده كه دامنه هاي پر شيب و اراضي محدود حاشيه رودخانه ها را در بر مي گيرد. اين نوع مديريت باعث شده تا بهره برداران استفاده مطلوب از چشمه ها و رودخانه هاي كم دبي منطقه داشته و در اراضي شيب داري (به علت محدوديت)، اقدام به فعاليت هاي باغداري و كشاورزي نمايند. آنان با ايجاد استخرهاي ذخيره آب و جلوگيري از هدر رفت آب چشمه ها، رواناب ها و ذخيره سازي آب سيلاب ها و انتقال آن بر روي زمين هاي مورد نظر محصولاتي چون گردو، سيب، گيلاس، توت فرنگي و همچنين غلات را برداشت مي كنند. قابل ذكر است از 75 بهره برداري كه جامعه آماري اين تحقيق بودند 42 درصد براي اين نوع فعاليت ها از ادارات و ارگان هاي دولتي به نوعي كمك دريافت نموده اند كه تسهيلات دريافتي از جهاد كشاورزي 35.4 درصد و اعتبارات بانكي 24.17 درصد بوده است.