بانک مقالات کشاورزی

اجراي برنامه هاي حفاظت خاك و كنترل رسوب در داخل حوزه ضروري است. لازمه اجراي اين برنامه ها، شناسايي منابع اصلي رسوب و در كل مناطق فرسايش پذير مي باشد. به دست آوردن چنين اطلاعاتي از منابع رسوب به روش هاي معمولي همانند اندازه گيري مستقيم مشكل است. اما روش منشايابي مركز و كمي مي تواند مبنايي براي تعيين منشا رسوبات و سهم هر يك از منابع رسوب از جمله زير حوزه ها باشد. روش ياد شده جهت تعيين سهم زير حوزه هاي آبخيز چنداب با مساحت بالغ بر 97.3 كيلومتر مربع در توليد رسوب به كار رفته است. در طول اين پژوهش كاني هاي رسي به عنوان منشاياب مناسب مورد استفاده قرار گرفته اند. براي اين كار از دهانه هر زير حوزه يك نمونه برداشته شده و سپس يك نمونه نيز از رسوبات عرصه پخش سيلاب اخذ شده است. نمونه هاي ياد شده از الك 200 (63 ميكرون) عبور داده شده و تحت آزمايش XRD، نمودار آنها تهيه گرديد. در ادامه نوع و مقدار هر كاني رسي در هر نمونه تعيين و به روش همگن سازي خوشه اي، زير حوزه هاي همگن تفكيك شدند. سپس با استفاده از مدل چند متغيره خطي، سهم نسبي هر واحد همگن در توليد رسوب تعيين شده است. مقدار ميانگين ساليانه توليد رسوبات زير حوزه بر اساس اطلاعات آماري موجود و همچنين تخمين مقدار رسوبات تجمع يافته در درون كانال ها (به مدت 5 سال) تعيين شده و مقدار مزبور پس از محاسبه در كل حوزه بر اساس نسبت هاي حاصله ما بين واحدهاي همگن تقسيم گرديده است. در ادامه، نتايج حاصله با نتايج روش MPSIAC مقايسه شد.