بانک مقالات کشاورزی

بهره برداري بهينه و اصولي از منابع طبيعي سرزمين و ساماندهي كاربري اراضي بر اساس توان طبيعي (اكولوژيكي) آن، نقش مهمي در مديريت حوزه هاي آبخيز و جلوگيري از تخريب محيط زيست در راستاي توسعه پايدار دارد. اين تحقيق با هدف مشخص نمودن تفاوت ها و مغايرت هاي روش ارزيابي توان اكولوژيكي با وضعيت موجود استفاده از سرزمين انجام شده است. ارزيابي توان اكولوژيكي يكي از روش هاي تعيين كاربري هاي بهينه اراضي است كه در آن ابتدا با تهيه نقشه يگان هاي زيست محيطي كه از تلفيق نقشه هاي طبقات ارتفاعي، شيب، جهت شيب، خاك و پوشش گياهي بدست مي آيد و سپس با تجزيه و تحليل سيستمي عوامل پايدار و ناپايدار اكولوژيكي سرزمين، توان انواع كاربري ها، ارزيابي مي گردد. در تحقيق حاضر با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (نرم افزار ILWIS) و به روش فوق، نقشه يگانهاي زيست محيطي حوزه آبخيز كهك - كبار قم با تعداد 200 واحد و پس از تلفيق نقشه هاي لازم و تصحيح آنها تهيه شد. سپس با مقايسه مدل رياضي كاربري هاي كشاورزي، مرتعداري، جنگلداري، توسعه شهري و روستايي، تفرج متمركز، تفرج گسترده، آبزي پروري و حفاظت با يگانهاي زيست محيطي، توان اكولوژيكي واحدهاي مزبور ارزيابي و نقشه بندي گرديد. پس از ارزيابي توان اكولوژيكي كاربري ها،براي انتخاب بهترين گزينه ها در واحد سرزمين و ساماندهي كاربري ها، تعيين اولويت كاربري ها انجام پذيرفت و نقشه آن با تركيب 14 طبقه توان كاربري مختلف تهيه گرديد. با مقايسه نقشه اولويت كاربري ها با نقشه كاربري فعلي، مشخص گرديد كه از مجموع 72221 هكتار اراضي تعيين اولويت شده حوزه آبخيز كهك - كبار قم، تنها حدود 36780 هكتار (معادل 50.92 درصد) داراي انطباق نسبتا كامل با استفاده هاي فعلي از اراضي، 9372 هكتار (معادل 12.98 درصد) داراي انطباق متوسط، 400 هكتار (معادل 0.55 درصد) داراي انطباق نسبتا كم و 25670 هكتار (معادل 35.55 درصد) داراي انطباق بسيار كم با استفاده هاي فعلي از اراضي است.