بانک مقالات قرآنی

شيخ صدوق (381 ق)، شخصيت نامدار حديثي شيعه، در سده چهارم هجري است. او که در شيعه، به عنوان رئيس المحدثين شناخته مي شود، از اخباريان متقدمي است که در عرصه حديث، به شکل گسترده اي وارد شده و ضمن گزارش حجم عظيمي از روايات فريقين - به ويژه روايات شيعه – اغلب، به بررسي محققانه و عالمانه آنها پرداخته و ضمن برنمودن نقاط قوت و ضعف احاديث و اخبار، به شرح و تبيين آنها در زمينه اي گسترده و ذيل موضوعاتي متنوع مبادرت ورزيده است. در اين رويکرد، موضع شيخ صدوق به مواضع اصول گرايان شيعه نزديک است. با وجود اين، او در جايگاه هايي از آثار خود، از اين امور مهم غافل مانده و با روايات برخوردي سطحي کرده است. بنابراين، كارنامه علمي شيخ صدوق در عرصه تعامل با احاديث، يكنواخت نيست؛ بلکه فراز و فرود دارد. فراز كارنامه او مزاياي بسياري دارد که طيف وسيعي از مسائل مرتبط با حديث مانند: رجال، جرح و تعديل، درايه و فقه الحديث، تفسير و تاويل احاديث را شامل مي گردد و رويکرد شيخ صدوق به اين مسائل، ايجابي توام با اهتمام و توجه است. از سوي ديگر، فرود کارنامه صدوق است که آن نيز عموما با همين مسائل مرتبط است، ليکن با کميت کمتر و طيف محدودتر؛ و رويکرد شيخ صدوق به آن، سلبي توام با عدم اهتمام و توجه است. در اين رويکرد، موضع او به مواضع اخباريان - به خصوص اخباريان متاخر شيعه - نزديک مي شود.

 نسخه قابل چاپ