بانک مقالات قرآنی

از آنجا كه نهج البلاغه، متني ادبي در حد اعلاي بلاغت است، و از سويي واژه، بن مايه ادبيات به شمار است، ناگزير، شارح مي‌ بايست، پيش از هر اقدامي، به تفسير الفاظ غريب و بيان مفردات آن همت ورزد. ابن ابي الحديد نيز به عنوان بزرگترين و مشهورترين شارح اين كتاب ارزشمند و ماندگار، به تفسير واژگان و بيان الفاظ غريب آن توجه ويژه اي مبذول داشته، و اساس شرح خود را بر آن نهاده است. از اين رو، در اين مقاله، به بررسي روش لغوي شرح ابن ابي الحديد، از ميان دو شيوه تقليد و اجتهاد پرداخته شده است. منابع لغوي كه شارح، در شرح مفردات بر آن تكيه كرده است، گرچه در آغاز به شيوه تقليد مربوط است، ولي تقليد و نقل صرف را در بر نمي ‌گيرد؛ زيرا در شرح، بيشترين نمود با اجتهاد است. وي مفردات را چونان يک مجتهد منتقد تفسير كرده است، آرا و نظرات لغوي ديگران را در بوته نقد گذارده، برخي را بر برخي ترجيح مي ‌دهد، و در اجتهادش به قرآن و حديث و صرف و نحو و بلاغت و سياق و فروق اللغه و ديگر موارد از اين دست، استناد مي‌ ورزد. همچنين، اثرپذيري وي از مكتب كلامي ‌اش، در شرح واژگان نيز به وضوح ديده مي ‌شود.

 نسخه قابل چاپ