پاسخ به:مقالات همايش ملي جنگل هاي زاگرس مركزي، قابليتها و تنگناها
سه شنبه 29 فروردین 1391 4:43 PM
زماني محمدكريم، اميري بهرام |
همايش ملي جنگل هاي زاگرس مركزي، قابليتها و تنگناها 1390;آذر 1390(1) |
کلید واژه: خشكسالي، شاخص (SPI)، شاخص نمره (Z(ZSI، شاخص دهكها (DI)، شاخص درصد نرمال (PNI)، بهترين شاخص توصيفگر |
خلاصه:
امروزه خشکسالي به مساله اي جهاني تبديل شده است. دنيا سراسيمه و نگران به عمق فاجعه اي كه ناشي از عدم برنامه ريزي صحيح در تامين منابع آب است با انبوهي از مسايل و مشكلات ناشي از آن نزديك مي شود. تحقيق حاضر در جنوب استان فارس و براي بررسي خصوصيات خشكسالي و انتخاب بهترين شاخص توصيفگر در سطح جنوبي استان انجام شده است. براي اين منظور از شاخص هاي خشكسالي: شاخص بارندگي استاندارد شده (SPI)، شاخص نمره Z(ZSI)، شاخص دهكها (DI)و شاخص درصد نرمال (PNI) استفاده گرديد. براي اين منظور از آمارهاي بارش 10 ايستگاه از ايستگاههاي باران سنجي و سينوپتيك منطقه جنوبي استان كه داراي امار 30 ساله بودند استفاده گرديد. اين آمار 30 ساله از سالهاي 1356 تا 1386 مورد بررسي قرار گرفتند. سپس از ميانگين هاي متحرك 3، 5 و 7 ساله براي تعيين روند تغييرات بارش استفاده شد. در مرحله بعد براي بدست آوردن بهترين شاخص توصيفگر با استفاده از اين فرض كه كمينه مقدار بارندگي در طول يك دوره نشان دهنده خشكسالي شديد در منطقه مي باشد استفاده شد. بر اساس اين فرضيه شاخصي كه كمينه مقدار بارندگي را بالاترين حد خشكسالي معرفي نمايد از تطابق بيشتري با منطقه دارد. نتايج بدست آمده نشان داد كه شاخص نمره Z(ZSI) از تطابق بيشتري نسبت به ساير شاخصها با سالهاي كم باران در اين منطقه برخوردار است و به عنوان بهترين شاخص در اين منطقه معرفي گرديد. نتايج نشان داد كه خشكسالي در منطقه جنوب استان از تداوم و شدت بيشتري نسبت به مناطق ديگر استان برخوردار است. و روند تغييرات خشكسالي در منطقه جنوب استان به صورت افزايشي بوده است. يكي از قدم هاي مهم و اساسي در مطالعات خشكسالي در هر منطقه تعيين شاخص هايي است كه بتوان بر اساس آنها ميزان، شدت وتداوم خشكسالي را در يك منطقه ارزيابي كرد.به عنوان مثال مركز اقليم شناسي كلرداو و مركز ملي مقابله با خشكسالي ايالات متحده، شاخص SPI را براي پايش خشكسالي هاي اخير در امريكا بكار برده اند. خليقي و همکاران (1388) در تحقيقي، براي ارزيابي پديده هاي ترسالي و خشکسالي از نمايه هاي (SPI, PNPI, Nitzche) استفاده کردند و به اين نتيجه رسيدند که از بين سه نمايه مورد بررسي نمايه هاي نيچه و PNPI به ترتيب به علت عدم تفکيک طبقه هاي ترسالي و خشکسالي با شدت هاي مختلف و عدم تبعيت بارشهاي فصلي و ماهانه از توزيع نرمال از کارايي کمتري برخوردار مي باشند و شاخص SPIترجيح داده ميشود. مقدسي و همکاران (1383) درتحقيقات خود در استان تهران، پايش خشکسالي با استفاده از شاخص هاي EDI, SPI, DI، انجام دادند. نتايج نشان داد که شاخص DI نوسانات شديدي نسبت به بارندگي داشت و در مقابل، SPIنوسانات کمتري داشت. |