مقالات مديريت منابع آب ايران

بخش گسترده از پرتوگيري انسان از پرتوهاي يونساز درمحيط زيست، و دچار شدن به آثار آن، از منابع طبيعي، به ويژه مواد پرتوزا در پوسته زمين است. از جمله مهمترين اينمواد پرتوزا، سه زنجيره اصلي واپاشي، به ويژه عناصري مانند راديوم و رادن، و محصولات واپاشي کوتاه عمر گاز رادان است.
منابع گاز رادان، در کليه سازه ها و ساختمان ها، از جمله خاک زير ساختمان، مصالح ساختماني، سوخت هاي فسيلي، و آب مصرفي يافت مي شود. درجه اهميت هر يک از اين منابع در آزاد نمودن گاز رادان در هوا، بستگي تنگاتنگي با موقعيت ساختمان، غلظت گاز و نيز غلظت عنصر توليد کننده آن (راديوم - 226) در مکان ياد شده دارد. حدود 70% دز پرتوگيري داخلي از رادينوکليدهاي طبيعي و حدود 46% کل دز پرتوگيري انسان از منابع طبيعي متعلق به اين گاز و فراورده واپاشي آن است.
افزايش ابتلا به ريسک سرطان دستگاه هاي تنفسي و گوارشي، در اثر تنفس و يا آشاميدن آميخته در آب اين گاز ومحصولات واپاشي آن به اثبات رسيده اس. يکي ازمهمترين منابع گاز رادن در زندگي بشري، آب آشاميدني و مصرفي به ويژه آن دسته آب هايي که از منابع زير زميني (چشمه، گاه، کاريز) و به خصوص از بستر گرانيتي گرفته ميشوند، است.
در سازمان انرژي اتمي ايران، پژوهش هاي فراوامي در زمينه روش هاي اندازه گيري گاز رادن و محصولات واپاشي آن، به ويژه در آب آشاميدني و ساختمان هاي مسکوني انجام شده است.
همچنين مابين پيوند تنگاتنگ افزايش غلظت گاز رادان در هواي منطقه و احتمال رخداد زمين لرزه هم پروژه هايي در دست اجراست. هدف از اين مقاله بررسي گاز رادن، به عنوان يک ماده پرتوزاي سرطان زا، در آب هاي آشاميدني، به ويژه آب هاي زير زميني ايران و ارايه پيشنهادها و راه کارهاي عملي جهت کاهش غلظت گاز رادن در آن است.