مقالات راهنمايي و مشاوره شغلي

نقش زنان در عرصه جهاني و محيط کار طي پنج دهه گذشته تغييرات قابل ملاحظه اي پيدا کرده است. در دهه چهل، 26 درصد از کل نيروي کار زن (نسبت به کل زنان) در مشاغل خاص و بسيار همراه و همگون با نقش زنانه آنها در جوامع مختلف مشغول به کار بودند. در واقع، جنگ جهاني دوم موجبات ورود زنان را به بازار کار فراهم کرد، اما ارزش هاي پذيرفته شده در جوامع مختلف، فرصت هاي شغلي چنداني را در اختيار زن ها قرار نمي داد. در عين حال، پس از جنگ جهاني دوم، گام هاي موثري در زمينه مشاوره شغلي و راهنمايي حرفه اي جويندگان کار در بسياري از کشورهاي پيشرفته جهان برداشته شد، اما هيچيک از اين اقدامات مشاوره شغلي مستقيما در راستاي بکارگماري زنان در فرصت هاي شغلي موجود آن زمان نبود. کار زنان نسبت به مردان از اهميت کمتري برخوردار بود، اغلب نيمه وقت بود، دستمزدهاي کمتري دريافت مي کردند و از سطح مهارت هاي حرفه اي پايين تري برخوردار بودند. طبيعتا هنجارهاي اجتماعي آن هنگام، قالب هاي شغلي کليشه اي و مشاغل تعريف شده و مشخصي را براي زنان در بازار کار فراهم ساخته و در نتيجه فرصت هاي شغلي محدودي براي زنان در تجارت، کسب و کار، امور مالي و بنگاه داري ايجاد شده بود. بنابراين، از يک سو انگيزه و تحرک زنان براي راه اندازي و احداث بنگاه هاي اقتصادي کوچک يا متوسط بسيار ضعيف بود و از سوي ديگر خدمات مشاوره شغلي و کارآفريني مناسبي براي آنها تعريف نشده بود.
طي سال هاي گذشته، زنان در تلاش بودند با بسيج نيروهاي خود در جهت کسب توانمندي هاي مختلف علمي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي، اين باورهاي نادرست اجتماعي را تغيير دهند، در عين حال، دولت ها نيز به منظور افزايش نرخ مشارکت زنان در فعاليت هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، شيوه ها و سياست هاي خاصي را در جهت توسعه مشاوره شغلي، راهنمايي حرفه اي، ايجاد فرصت هاي اشتغال و کارآفريني براي آنها اتخاذ نموده اند. بي شک، بسياري از زنان کارآفرين براي ارتقا مهارت هاي شغلي و حرفه اي خود و ورود به بازار کار از خدمات ناقص و ناکافي مشاوره شغلي و کارآفريني بهره مند مي گردند، ولي هميشه تلاش هاي فراواني را براي اثبات موجوديت، لياقت، خلاقيت و نوآوري خود در کار مبذول مي نمايند (صابر، 1381، طباطبايي، 1384).
روند شکل گيري و ادامه فعاليت هاي زنان و کارآفرين در کشورهاي اوکراين، هندوستان، کانادا و انگلستان نشان دهنده اهميت و اثربخشي در فرآيند کارآفريني موفق آنها بوده که در اين مقاله مورد بررسي و تحليل قرار مي گيرد.