مقالات برنامه ريزي و مديريت شهري

افزايش جمعيت و به ويژه تغيير در الگوهاي مصرف در دهه هاي اخير، سبب شده است كه حجم پسماند توليد شده در شهرها افزايش يابد. در مقابل، افزايش سطح استانداردهاي زيست محيطي و مخالفتهاي همگاني باعث شده است انتخاب محلهاي مناسب دفن و ساير تاسيسات در فواصل نزديك شهرها غير ممكن شود. هدف از اين مطالعه بررسي به كارگيري استگاههاي انتقال در شبكه جمع آوري و حمل و نقل مواد زايد جامد در شهر مشهد است. به اين منظور با توجه به وضعيت حاضر نظام مديريت شهر، دو سناريو حمل مستقيم و انتقال با به كارگيري ايستگاه انتقال در نظر گرفته شد. براي محاسبه فاصله ها، مركز ثقل در هر يك از مناطق مشخص شد و با توجه به اين نقاط فواصل بين مراكز توليد، ايستگاه انتقال و محل دفن محاسبه شد و بر اساس اين فواصل، كل سوخت مصرفي و ميزان آلاينده خروجي محاسبه و نتايج به دست آمده به وزن كل پسماند حمل شده در هر سناريو تقسيم شد. براي انجام مقايسه، آلاينده هاي خروجي و ميزان مصرف انرژي، در سه طبقه مصرف منابع انرژي، صدمه به سلامت انسانها و صدمه به اكوسيستم طبقه بندي شد و به هر طبقه با توجه به اهميت آن وزن داده شد و امتياز نسبي در هر سناريو محاسبه و بر اساس آن گزينه مناسبتر انتخاب گرديد. نتايج نشان داد، علي رغم اين كه محل دفن در سناريوي اول بود، مقادير كمتري آلاينده به ازاي هر كيلوگرم پسماند انتقال يافته توليد مي شود و همچنين انرژي كمتري مصرف مي شود. با توجه به نتايج اين پژوهش، پيشنهاد مي شود در مواردي كه فاصله محل دفن از مراكز ثقل توليد پسماند زياد است، براي كاهش هزينه هاي مديريت پسماند شهري، گزينه احداث ايستگاه انتقال مورد بررسي قرار گيرد.