مقالات كشاورزي، محور رشد و توسعه

تابع توليد، بيانگر رابطه مقادير نهاده ها و حداکثر محصول در سطح تکنيکي مشخص است؛ به عبارت ديگر، تابع توليد، رابطه فني بين حجم توليد و عوامل توليد را در شرايط اشتغال کامل نهاده ها نشان مي دهد که به عنوان حداکثر کارايي نهاده هاي توليد تفسير مي شود. بنابراين تابع توليد نشان دهنده استفاده کارا از عوامل توليد است که در صورت ناکارايي عوامل توليد، مقدار توليد بالفعل و توليد بالقوه، برابر نخواهد بود. از آن جا که در بخش کشاورزي کشور، ظرفيت هاي بلااستفاده وجود دارد لذا توليد کشاورزي، توليد بالقوه نبوده و بهره گيري از اطلاعات آماري موجود، موجب اريب ضرايب مي شود؛ لذا به منظور سازگاري با تعريف تابع توليد و اجتناب از مواجهه با اريب ضرايب، نيازمند محاسبه توليد بالقوه (به جاي توليد بالفعل) خواهيم بود. نوشتار حاضر با مدنظر قرار دادن اين مساله، در پي رفع نقيصه يادشده - که در بسياري از مطالعات پيشين بدان توجه نشده است- برآمده و در نهايت آمارهاي مطلوب ارزش افزوده بالقوه را در بخش کشاورزي به منظور انجام پژوهش هاي آتي، در اختيار پژوهشگران قرار مي دهد. بدين منظور، پس از بررسي روش هاي مختلف محاسبه توليد بالقوه، ارزش افزوده بالقوه در بخش کشاورزي ايران طي دوره 1383-1346 با به کارگيري روشي ترکيبي که در واقع تلفيقي از دو روش «روند توليد واقعي» و «خط روند بين اوج هاي تعديل شده» است، برآورد گرديده است.