مقالات كاربرد فناوري هاي نوين در كشاورزي

خشکسالي بخش جدايي ناپذيري از تغييرات اقليمي است که مي تواند در هر منطقه اي حادث شود و تاثيرات عمده اي به جاي گذارد. تحليل هاي خشکسالي به طور معمول به صورت توصيفي ارايه مي شود. در اين ميان جهت تغيير وضعيت کيفي و توصيفي اين پديده به صورت کمي و عددي از شاخص هاي خشکسالي استفاده مي گردد. در اين پژوهش از شاخص استاندارد شده بارش (SPI)، به دليل مزايايي که در پايش شرايط توام اقليمي، هيدرولوژيکي و کشاورزي دارد، در تحليل خشکسالي هاي استان فارس استفاده گرديد. تعداد 125 ايستگاه در سطح استان و استان هاي مجاور استان فارس با توجه به داشتن آمار طولاني مدت، نواقص آماري کم و پراکنش مناسب با طول دوره آماري مشترک 30 ساله (52-1351 تا 81-1380) انتخاب گرديد. شاخص SPI با لحاظ مقياس زماني 6، 12 و 24 ماهه براي ايستگاههاي مورد استفاده در اين پژوهش محاسبه گرديد. جهت پهنه بندي رخداد خشکسالي هاي شديد از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده گرديد. در اين راستا پس از بررسي انواع مدلهاي وزن دهي معکوس فاصله (IDW)، درون يابي موضعي (Spline) و کريجينگ، مدل کريجينگ انتخاب گرديد. با استفاده از روش کريجينگ و به کارگيري نرم افزار GS، بر اساس معادلات مربوط به مدل هاي نيم تغييرنما، آزمون هاي مختلفي انجام گرفت تا بهترين مدل از نظر کمترين واريانس خطا و بهترين دامنه تاثير انتخاب شد. در نهايت با اعمال مدل نيم تغييرنماي بهينه در کريجينگ، نقشه هاي پهنه بندي خشکسالي در مقياس هاي مختلف زماني در محيط GIS تهيه گرديد. نتايج اين پژوهش حاکي از چگونگي تاثير عامل زمان بين رخداد انواع خشکسالي ها مي باشد، به طوريکه با طولاني شدن دوره خشکسالي و تداوم آن، دو مولفه شدت و گستره مکاني خشکسالي، افزايش مي يابد. نتايج ديگر اين پژوهش تعيين کننده ريسک پذيري مناطق مختلف استان فارس نسبت به خشکسالي و چگونگي آسيب پذيري منابع مختلف تامين کننده و مصرف کننده آب مي باشد. همچنين روند وقوع انواع خشکسالي هاي شديد در استان فارس نيز مشخص گرديد.