مقالات روانشناسی

فرسودگي شغلي نشانگاني است كه در پاسخ به فشار رواني مزمن و بيشتر در حرفه هاي خدمات انساني پديد مي آيد و داراي سه بعد خستگي عاطفي، مسخ شخصيت، و نبود موفقيت فردي است كه تحت تاثير عوامل گوناگون فردي و موقعيتي پديد مي آيد. از عوامل مهمي كه بر فرسودگي شغلي اثر مي گذارد روش هاي مقابله اي با فشار و متغيرهاي جمعيت شناختي است كه اين پژوهش به بررسي رابطه اين عوامل با ابعاد سه گانه فرسودگي شغلي پرداخته است. براي اين كار، 200 نفر از پرستاران شاغل در بيمارستان هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي كردستان، به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي گزيده شدند و پرسش نامه فرسودگي شغلي مازلاك و مقياس روش هاي مقابله اي لازاروس براي ارزيابي فرسودگي شغلي و روش هاي مقابله اي در آنان اجرا شد.
يافته ها نشان داد كه خستگي عاطفي و مسخ شخصيت، همبستگي منفي معناداري با روش مقابله اي مساله مدار، و همبستگي مثبت معناداري با روش مقابله اي هيجان مدار دارد. همچنين همبستگي موفقيت فردي با روش مقابله اي مساله مدار مثبت و معنادار است، ولي با روش مقابله اي هيجان مدار معنادار نيست. آزمون t نشان داد كه پرستاران مرد به گونه اي معنادار بيشتر از پرستاران زن روش مقابله اي مساله مدار را به كار مي گيرند، اما تفاوت معناداري ميان پرستاران زن و مرد در به كار گيري روش مقابله اي هيجان مدار وجود ندارد. پرستاران مرد به گونه اي معنادار بيش از پرستاران زن فرسودگي شغلي نشان دادند. افزون بر اين، پرستاراني كه شب ها هم كار مي كردند بيش از پرستاراني كه كار شبانه نداشتند فرسودگي شغلي داشتند. تفاوت معناداري در ميزان فرسودگي شغلي پرستاران همسردار و بدون همسر به دست نيامد. يافته هاي ديگر نشان داد كه متغيرهاي سن و پيشينه كاري همبستگي منفي معناداري با فرسودگي شغلي دارد. سرانجام، يافته هاي آزمون واريانس يك سويه نشان داد كه تفاوت معناداري در مسخ شخصيت و موفقيت فردي پرستاران بر اساس نوع استخدام و بخش كاري وجود دارد.