مقالات روانشناسی

خانواده به گونه هاي مختلف مي تواند جهت گيري انگيزشي نوجوان را در راستاي اهدافش متاثر سازد. ترک تحصيل، افت تحصيلي، گريز از مدرسه از جمله پديده هايي است که توجه نظام آموزشي - تربيتي جامعه را به خود معطوف مي سازد. به اين لحاظ پژوهش حاضر با هدف تحليل روابط ساختاري متغيرهاي کارکرد خانواده و عزت نفس فرد با پيشرفت تحصيلي دختران نوجوان انجام گرفت.
اين مطالعه به روش پس رويدادي (علي - مقايسه ايي) در جامعه پژوهشي دانش آموزان دختر دبيرستاني شهر اصفهان در سال 88-87 و در نمونه اي تصادفي به حجم 360 نفر که به شيوه خوشه بندي چندمرحله اي انتخاب گرديدند انجام شد. کليه آزمودني ها در دو گروه «با پيشرفت تحصيلي مستمر و دچار افت تحصيلي» قرار گرفته، و با دو مقياس 1ـ عزت نفس اليس پوپ و 2ـ طرح ارزيابي خانواده (FAD) مورد پرسشگري قرار گرفتند. در نهايت رابطه متغيرهاي اصلي پژوهش (کارکرد خانواده) و ساير متغيرهاي زمينه اي با هر يک از ابعاد عزت نفس، در هر يک از گروه ها به تفکيک از طريق مدل رگرسيون چندگروهي متغيرهاي پنهان مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
نتايج حاکي از رابطه معني دار کارکرد خانواده با هريک از ابعاد عزت نفس (تحصيلي، اجتماعي، خانوادگي، جسماني) در هر دو گروه بود (0.05>P) که اين ارتباط در گروه داراي افت تحصيلي بيانگر رابطه کارکرد ضعيف خانواده با عزت نفس پايين بود. همين طور متغير سطح تـحصيلات والدين با ابـعاد عزت نفس تحصيلي، خانـوادگي و اجتماعـي (0.01>P) و با بعد عزت نفس جسماني (0.05>P) ارتباط معني داري داشت. از ديگر متغيرها، سن دانش آموز، رتبه تولد و تعداد فرزندان خانواده نيز در سطح ده درصد با متغير عزت نفس ارتباط معني دار داشتند.
با تکيه بر اين يافته ها مي توان دريافت، نوجوان برخوردار از حمايت خانوادگي مطلوب از فرصت و امکانات بيشتري براي خودمختاري، خودبيانگري، خودآگاهي، خودگرداني و خودافزايي برخوردار بوده که اين سازه هاي روان شناختي بر انگيزش و عملکرد تحصيلي فرد تاثير مي گذارد.

 نسخه قابل چاپ