مقالات ادبيات تطبيقي خودي از نگاه ديگري

در حوزه نقد پسامدرن، تحليل ژاک لاکان از جايگاه ويژه اي برخوردارست. او با معرفي بحثهاي ساختارگرايي در حوزه ناخودآگاه، تحول شگرفي در روانکاوي کلاسيک ايجاد کرد. بر خلاف فرويد که وجود ناخودآگاه را مقدم بر زبان مي دانست، در تئوري پساساختارگرايي لاکان اين زبان است که ناخودآگاه را مي سازد. اما آنچه در لاکان اهميت مي يابد اين است که زبان نه تنها در ايجاد ناخودآگاه که در ايجاد سوژه (فاعل) نيز نقش اساسي اي را ايفا مي کند. مفهوم ديگري در لاکان در سه زمبنه متفاوت مطرح مي شود. اولين بار در مرحله آينه (mirror stage) وقتي که سوژه با يافتن تفاوت بين خود و "خود ديگر" شکل مي گيرد. نظم نمادين زمينه دومي است که ديگري در آن بحث مي شود. نظم نمادين که حيطه زبان است مرحله اي است که نه تنها به سوژه هويت مي بخشد که او را وابسته به زنجيره دلالت مي سازد. و بالاخره زمينه سوم در لاکان ناخودآگاه است که محل گفتگوي ديگري است و سوژه براي تثبيت خود به آن وابسته است. بنابراين در تئوري لاکان، ديگري کانون اصلي هويت سوژه است: با ديگري است که شکل مييابد، با ديگري خود را در مييابد و با ديگري به شناخت مي رسد. علاوه براين در نظر لاکان، مفهوم تمايل (desire) نيز فقط با ديگري معنا مي يابد و ماهيت آن متکي به ديگري است چرا که ديگري هم علت و هم غايت ميل است. هدف اين مقاله ابتدا تعريف مفهوم تمايل است و سپس ارتباط آن با ديگري و سپس جايگاه آن در تئوري روانکاوي لاکان مورد بررسي قرار خواهد گرفت