پاسخ به:مقالات مربوط به بحران آب
جمعه 25 فروردین 1391 11:16 AM
عمادي عليرضا |
همايش ملي مديريت بحران آب 1388;اسفند 1388(1) |
کلید واژه: تنش خشکي، واکنش هاي فيزيولوژيکي گياهان، سلولهاي محافظ، شاخص سطح برگ |
خلاصه:
مقدار يا شدت نامناسب عوامل زيستي و محيطي باعث روند غيرعادي فرايندهاي فيزيولوژيکي مي شود. اين مساله که تحت عنوان تنش هم بيان مي شود مي تواند به طور بالقوه براي موجودات زنده و از جمله گياهان مشکل ساز شود. بيش از يک سوم سطح قاره ها و بخش عمده کشور ما داراي اقليم خشک و نيمه خشک است. از طرف ديگر خشکي يکي از عوامل محدود کننده و خطر جدي براي توليد موفقيت آميز محصولات زراعي در سرتاسر جهان محسوب مي گردد و يکي از بحث انگيزترين موضوعات سالهاي آينده، جدال بر سر تصاحب منابع آب خواهد بود. شناخت اثرات تنش هاي مختلف محيطي بر روي فيزيولوژي گياهان زراعي براي آگاهي از مکانيسم هاي مقاومت و بقاي گياهان به منظور افزايش مقاومت در برابر تنش ضرورت دارد. درك کامل و دقيق واکنش هاي فيزيولوژيک و عکس العمل گياهان در مقابل تنش هاي محيطي براي اعمال روش هاي جديد جهت کاهش اثرات تنش، لازم و از کارهاي اساسي مي باشد. در زراعت اکثر گياهان، تنش کمبود آب پديده اي متداول است و زماني که مقدار آب تعرق يافته بيشتر از ميزان جذب آب باشد، حادث مي شود. آن دسته از فرآيندهاي گياهي که به منظور افزايش حجم سلولها (فشار تورمي) وابسته هستند، حساسيت زيادتري به کمبود آب دارند. دو نمونه مهم از اين فرآيندها عبارتند از تبادل گازي برگ که به حجم (فشار تورمي) سلول هاي محافظ وابسته است و ديگري افزايش سطح برگ که به گسترش سلولي متکي مي باشد. کمبود رطوبت شاخص سطح برگ (LAI) را کاهش و در نتيجه ميزان جذب نور توسط گياه کم مي شود. در شرايط تنش ميزان آنزيم ها کاهش مي يابد ولي غلظت بعضي از آنزيم هاي هيدروليز کننده (نظير آميلاز و پروتئاز) افزايش مي يابد. کلروفيل سازي در کمبودهاي شديدتر آب متوقف مي گردد، همه اين عوامل دست به دست هم داده و باعث مي شود در اثر تنش خشکي عملکرد محصول کاهش يابد. |