پاسخ به:سکوی اخبار قرآنی
شنبه 19 فروردین 1391 3:23 PM
| شنبه 19 فروردين 1391 13:36:15 شماره خبر :942556 |
| آيين نقاره‌زنی حرم رضوی ثبت جهانی شود |
|
نمايندگی آستان قدس رضوی: معاون اداره‌‌كل ميراث فرهنگی، صنايع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی با بيان اينكه آيين نقاره‌زنی حرم رضوی از جمله آثار معنوی است كه به تازگی به ثبت ملی رسيده است، گفت: به دليل جايگاهی كه اين آيين ميان مردم دارد، بايد مقدمات ثبت جهانی آن فراهم شود. عباس‌زاده، معاون اداره‌‌كل ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه خراسان رضوی با اشاره به ثبت ملی آيين نقاره‌زنی حرم رضوی، گفت: يكی از سياست‌های سازمان ميراث فرهنگی، صنايع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی ثبت آثار تاريخی مادی و غير‌منقول واجد ثبت ميراث معنوی است كه در حقيقت بايد بگويم ثبت آيين مذهبی نقاره‌زنی چند ماهی در دست بررسی قرار گرفته بود و با تلاش‌ها و پيگيری‌های مجددانه كارشناسان اين اداره در فهرست آثار ملی كشورمان جای گرفت. وی با اشاره به مراحلی كه بايد برای ثبت ملی يك آيين و يا يك اثر طی شود، عنوان كرد: ثبت يك اثر و يا يك آيين در دو مرحله انجام می‌شود، ابتدا در شورای ثبت استانی مطرح و پس از تأييد اوليه پرونده ثبتی برای دومين بار در كميته تخصصی با حضور كارشناسان كشوری ارائه می‌شود و در شورای عالی ثبت و به تأييد می‌رسد. عباس‌زاده تصريح كرد: ثبت آيين‌نقاره‌زنی بدين منظور صورت گرفت كه جايگاه آيين نقاره‌زنی در كشور حفظ شود تا اين آيين به جوانان امروزی معرفی و برای نسل‌های آتی گنجی گران‌بها و ماندگار باشد چرا كه همه مردم با آيين نقاره‌زنی آشنا نيستند. وی با بيان اينكه بر اساس مستند‌سازی می‌توانيم برای جوانان نسل‌های آينده اين آيين‌ها را تثبيت كنيم، يادآور شد: در حقيقت با ثبت چنين آيين‌هايی باعث ترويج و ماندگاری آداب و رسوم گذشتگان خود می‌شويم. معاون اداره‌‌كل ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری خراسان رضوی با اشاره به ثبت جهانی آيين نقاره‌زنی حرم مطهر رضوی، بيان كرد: در هر سال سازمان جهانی يونسكو به كشورمان می‌آيد و تعدادی از بناهای تاريخی و آيين‌های مذهبی كه به ثبت سازمان ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری درآمده را مورد ارزيابی قرار می‌دهد و در حقيقت بايد گفت ثبت يك اثر و يا يك آيين در سازمان جهانی يونسكو نيازمند برنامه‌ريزی و فرهنگ‌سازی است كه در اين خصوص در سازمان ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری برنامه‌ريزی‌های زيادی انجام شده ولی اين مهم به تنهايی محقق نمی‌شود مگر با همكاری تمامی نهادهای دولتی و حتی مردم و حتی می‌توان همين آيين نقاره‌زنی حرم رضوی را كه تازگی به ثبت ملی رسيده به ثبت جهانی رساند. وی خاطرنشان كرد: ما می‌توانيم با همكاری همه جانبه آستان قدس رضوی آيين مذهبی نقاره‌زنی را به ثبت جهانی برسانيم ولی اين امر نيازمند يك سری برنامه‌ريزی دقيق اجرايی از سوی دو سازمان است از جمله اينكه ابتدا بايد برای مردم كشورمان تعريف مشخصی از نقاره‌زدن و اينكه چرا چنين آيينی پيش از طلوع و غروب آفتاب انجام می‌شود را ارائه دهيم و نيز بيان كنيم كه اين آيين برای نخستين‌بار در كجا و توسط چه كسی انجام شده است. عباس‌زاده تصريح كرد: بدين منظور بايد برای زائران داخلی و خارجی كه به حرم رضوی مشرف می‌شوند، بروشورهايی به زبان‌های مختلف و زنده دنيا از تعاريف اوليه اين آيين مذهبی قديمی كشورمان مهيا سازيم. در حقيقت زائر خارجی كه به حرم رضوی مشرف می‌شود پس از بازگشت به كشور خود باعث ترويج اين آيين مذهبی و ترويج فرهنگ مسلمانان در كشورش می‌شود چرا كه در دنيا يك ميليارد و 600 مسلمان وجود دارد و همه كشورهای جهان ثبت اين آيين مذهبی برايشان از اهميت والايی برخوردار است. وی افزود: ثبت جهانی اين آيين، پس از اين مرحله نيازمند پيگيری‌های سازمان است كه با ايجاد پرونده‌هايی كه مورد نياز سازمان يونسكو است می‌توان شكل اجرايی اين امر مهم را محقق ساخت و به محض اينكه شماره ثبت دائم اين آيين مذهبی از سوی شورای سياست‌گذاری سازمان تعيين شود، با آستان قدس رضوی به مذاكره خواهيم پرداخت. معاون اداره‌‌كل ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری خراسان رضوی با اشاره به آثاری كه تاكنون در حرم رضوی به ثبت ملی رسيده است، افزود: قدمت ثبت تعدادی از آثاری كه در حرم رضوی به ثبت ملی رسيده به زمان قبل پيروزی انقلاب اسلامی كشورمان برمی‌گردد ولی متأسفانه بعضی از آن آثار را امروزه در حرم رضوی مشاهده نمی‌كنيم چراكه در زمان قبل از پيروزی انقلاب با ساخت‌وسازهايی كه انجام شده آن آثار و بناها تخريب شده است و اميدواريم امروز نيز شاهد تخريب اين آثار نباشيم. وی ادامه داد: مسجد جامع گوهرشاد، مدرسه پريزاد(دو در)، مدرسه عباس قلی‌خان، مدرسه ميرزا جعفر، مدرسه نواب كه امروز باسازی شده و اذان مرحوم آقاتی به‌عنوان قديمی‌ترين موذن حرم امام رضا(ع) در مسجد گوهرشاد از آثار به ثبت رسيده در فهرست ميراث معنوی سازمان ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری است. عباس‌زاده با بيان اينكه نسخه تاريخی منقول «عيون اخبارالرضا(ع)» اثری است كه در فهرست ميراث معنوی به ثبت رسيده است، گفت: در حقيقت اين نسخه برگرفته از نسخه اصلی است كه به قرن چهارم يا پنجم هجری قمری تعلق دارد و در آن از حديث «سلسلة‌الذهب» به‌عنوان يكی از منابع قديمی كه از آن در منابع مختلف استفاده می‌شود، نام برده شده است. وی با تأكيد بر اينكه ثبت معنوی اين كتاب به نوعی توجه و اهميت دادن به موضوع حديث «سلسلة‌الذهب» و ترويج و معرفی آن در ميان جوانان است، خاطرنشان كرد: در واقع، ثبت معنوی اين كتاب، بعد فرهنگی، اسلامی و ايرانی را نشان می‌دهد و در حقيقت اين اثر بايد به‌عنوان ميراث فرهنگی به جهانيان عرضه شود. يادآوری می‌شود كه نقاره‌زنی از عهد باستان در پايتخت و شهرهای مهم ايران مرسوم بوده و همه روزه پيش از طلوع و غروب آفتاب، خورشيد را بدرقه و استقبال كرده است. اگر چه از زمان دقيق و چگونگی پيدايش آيين نقاره‌زنی در آستان قدس رضوی اطلاع روشنی در دست نيست، امّا رواج و دوام اين سنت ديرينه ايرانی در اماكن متبركه، مبين آن است كه مسلمان ايرانی به همان‌سان كه ذوق و هنر خويش را با شور ايمان درآميخته و هنر معماری را در خدمت فرهنگ اسلامی و در قالب طرح‌های بديع در محراب، گنبد، مناره و ... متجلی ساخته است، با برقراری مراسم نقاره‌زنی در بارگاه رضوی به اين رسم تعظيم و تكريم، رنگ اعتقادی داده و بدين‌گونه با حفظ آن به يكی ديگر از مظاهر هنر و فرهنگ مسلمان ايرانی تشخّص بخشيده است و اينك با گذشت زمان و فراموش شدن اين آيين در شهرها و روستاها، هنوز نوای دلنشين نقاره، هر صبح و شام گوش‌نواز زائران بارگاه منور رضوی است و برای آنان به‌عنوان نمادی محترم و پسنديده تجلی كرده است. |
