سود پرداختی بانكها برخلاف سود تسهيلات ربا نيست
جمعه 5 آبان 1391 8:28 PM
گروه اقتصاد: از آنجا كه سود پرداختی بانكها، خلق شده و در واقع سود ناشی از توليد است، لذا برخلاف سود تسهيلات بانكی كه احكام خاص خودش را دارد، حكم ربا پيدا نمیكند. حجتالاسلام و المسلمين سعيد رجحان، عضو كميسيون حقوقی و قضائی دبيرخانه مجمع تشخيص مصلحت نظام و استاديار دانشگاه امام صادق(ع)، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، با اشاره به اين كه سود پرداختی توسط بانك، سودی توليد شده است، افزود: سودهای پرداختی توسط بانكها حكم خاص خودش را دارد كه در مورد تسهيلات بانكی مورد قبول واقع نشده است، زيرا اين سودها در مواقعی كه بانك تسهيلات میدهد، دقيقاً حكم ربا را پيدا میكند، حال آنكه در حالت اول بلااشكال است. عضو كميسيون حقوقی و قضائی دبيرخانه مجمع تشخيص مصلحت نظام اظهار كرد: وقتی بانك سودی به سپردهگذاران پرداخت میكند، اين سود موضوعاً از بحث ربا خارج میشود و اين مثال نشان میدهد سبك زندگی كه اسلام درصدد ترويج آن بوده، بسيار متفاوت از سبك زندگی غربی خواهد شد، اگر بانكهای ما واقعاً و نه در حد تئوری، اسلامی شوند.
حجتالاسلام رجحان ادامه داد: نقاط افتراقی كه به طور مشخص و عينی، بين دو نوع سبك زندگی اسلامی و غربی وجود دارد و كماكان خودمان نيز برخی موارد آن را تجربه كردهايم، نشان میدهد افرادی كه با ديد اسلامی به ابعاد زندگی خود به ويژه بعد اقتصادی آن مینگرند، نتايج مطلوبتری را كسب میكنند. وی با اشاره به اين كه متأسفانه سبك زندگی اسلامی و مشخصاً نگاه اقتصادی اسلام به زندگی فردی بسيار متفاوت از آن نوع زندگی است كه هم اكنون در سطح جامعه ترويج يافته، خاطرنشان كرد: صاحبنظران حوزه اقتصاد اسلامی بايد بيش از پيش، در مورد آموزشهايی كه به عنوان تربيت اسلامی در سطح جامعه ترويج میشود، مراقب باشند. اين استاديار دانشگاه امام صادق(ع) تأكيد كرد: سودی كه به تناسب پول سپردهگذاران، به ايشان پرداخت میشود، موضوعاً و تخصصاً ربطی به بحث ربا ندارد، زيرا در سيستم بانكداری اين مسئله تبيين شده است و خارج از آن ممكن است ظلم و ربا محسوب شود. اينگونه سودها در بانك ربا محسوب نمیشود، زيرا از موضوع خارج است و همچنين ظلم نيست، چون احكام ظلم را ندارد. عضو كميسيون حقوقی و قضائی دبيرخانه مجمع تشخيص مصلحت نظام در ادامه افزود: متأسفانه خيلی از راهكارهای اقتصادی و مادی كه برای زندگی افراد مسلمان توصيه میشود، مبنای اسلامی ندارد و نه تنها نتيجهای مطلوب به دست نمیدهد، بلكه باعث تخريب اعتقادات دينی مردم نيز میشود، بنابراين بايد در اين مسير دقت بيشتری را صرف كرد. رجحان با اشاره به اهميت تصحيح آموزشهای دينی در سطح جامعه اظهار كرد: از ابتدای ظهور اسلام مسائلی وجود داشته كه محققان جوامع اسلامی كمتر بدانها پرداخته و يا به كلی از آنها غفلت كردهاند، به طوری كه حتی میتوان به بهترين كتابهای اين حوزه نيز كه به جهت محتوا بسيار غنی و مفيد است، انتقاداتی وارد كرد. استاديار دانشگاه امام صادق(ع) تصريح كرد: سؤال اساسی اين است كه چرا تاكنون ما نتوانستهايم در حوزه اقتصاد اسلامی، به طور منسجم تبيين كنيم كه چرا ربا ظلم است، به طوری كه برخی اساتيد اين حوزه فرياد میزنند كه چه دليلی بر ظلم بودن ربا وجود دارد و حتی كارشناسان ديگر اين حوزه نيز با تلاشهای گسترده باز هم در تبيين ظلم بودن ربا دچار اشكال بودهاند. وی افزود: اين مطالب بيانگر آن است كه ما در ادراك آموزههای اسلام مشكل داشتهايم و وقتی در ادراك مسائل اشكال داشته باشيم، مسلماً در رفتارهای دينی خود نيز به مشكل بر خواهيم خورد. به عنوان مثال، اگر در سطح بازار سؤال شود كه قيمت نسيه يك كالا را چگونه تعيين میكنند، همه قائل به اين قضيه هستند كه روشهای موجود در بازار همان روش رباست. |