سکوی اخبار قرآنی: قرآن پژوهی،قرآن شناسی و....

گروه انديشه: انسان در عيد قربان از قيد تعلقات آزاد شده و به مقام ولايت الهی می‌رسد؛ از سوی ديگر مولا كسی است كه خود آزاد است و انسان‌ها را از بند رقيت آزاد می‌كند و لذا مولا علی(ع) در عيد غدير، به مقام ولايت منصوب ‌شد تا انسان‌ها را از تعلقات آزاد كند.

حجت‌الاسلام و المسلمين محمدرضا مصطفی‌پور، عضو هيئت علمی دانشگاه خوارزمی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، به بيان نكاتی درباره فضائل ماه ذی‌الحجه، عيد قربان و اسرار آن و نيز ارتباط عيد قربان با عيد غدير پرداخت.

وی اظهار كرد: ذی‌الحجه ماه پرمعنا و پرمعنويت سال است و به اعتبار حوادث و وقايعی كه در آن واقع شده، ارزش و اعتبار دوچندان يافته است. ذی‌‌الحجه ماه ذكر و ياد خداست كه قرآن كريم از روزهای آن به عنوان «ايام معدودات» (بقره/203) ياد كرده است. عيد قربان يكی از اعياد مهم الهی است و انسان در آن به حدی از تكامل می‌رسد كه خو را از همه تعلقات و وابستگی‌های مادی آزاد می‌كند.

عضو هيئت علمی دانشگاه خوارزمی گفت: حضرت ابراهيم خليل(ع) با باور توحيدی بسيار والا و بالا و براساس رؤيايی كه می‌بينند، اقدام به كشتن فرزند خود می‌كنند، آن هم پسری كه خداوند در دوران پيری به ايشان عنايت كرده است؛ خداوند با اين امتحان می خواهد ايمان حضرت ابراهيم(ع) را بيازمايد.

وی عنوان كرد: معمولاً به لحاظ عاطفی برای انسان بسيار مشكل است كه بخواهد دست از فرزند خود بردارد و زمانی كه محبت به خدا در انسانی قوی باشد، به طور طبيعی همه اين تعلقات و وابستگی‌ها از او دور خواهد شد؛ بنابراين عيد قربان در تاريخ بشريت چهره خود را در قالب آزادی و آزادی‌طلبی نشان می‌دهد و حاجيان در اين روز به منا می‌روند تا به اين سمبل جامه عمل بپوشانند.

اين محقق و پژوهشگر گفت: حاجی عرفات را پشت سر گذاشته و تنها با دو تكه لباس بی‌رنگ وارد سرزمين منا می‌شود و اولين كار او پس از حضور در آن سرزمين، رمی جمرات سه‌گانه است و همه اينها سمبل همان اقدام حضرت ابراهيم(ع) است كه شيطان را هنگام ممانعت او از اجرای حكم الهی در ذبح حضرت اسماعيل(ع)، با پراندن سنگ از خود، رجم كردند.

وی ادامه داد: بنابراين حاجی با رمی جمرات در واقع با يك سلسله فعاليت‌های سلوكی، شيطانی را كه می‌خواهد او را وابسته كند و حريت او را بگيرد، رجم كرده و از خود دور می‌كند. از اين جهت، عيد قربان عيد بزرگی است و همچنان كه برخی از بزرگان اهل معرفت گفته‌اند، قربان به معنای بريدن سر طمع از وجود انسان است، چون ريشه همه اين تعلق‌ها و وابستگی‌ها طمع‌ورزی است.

آزادگی؛ از قربان تا غدير

حجت‌الاسلام مصطفی‌پور درباره ارتباط عيد قربان با عيد غدير گفت: در عيد قربان انسان از قيد تعلقات آزاد شده و به مقام ولايت الهی می‌رسد. از سوی ديگر می دانيم كه واقعيت ولايت و مولويت بعد از پيغمبر(ع) در علی بن ابيطالب(ع) ظهور می‌كند؛ زمانی كه پيامبر(ع) در روز غدير، ولايتشان را بر جميع مؤمنان اعلام كردند و خطاب به آنان فرمودند: «من كنت مولاه فهذا علی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله».

عضو هيئت علمی دانشگاه تربيت معلم عنوان كرد: اين مولا كسی است كه به قول مولوی، «كيست مولا آنكه آزادت كند * بند رقيت ز پايت بركند» و كسی می‌تواند انسان‌ها را از بند رقيت آزاد كند كه خود آزاد باشد و علی بن ابيطالب(ع) نيز از آن جهت كه از هر نوع تعلق آزاد است، به امر الهی به مقام ولايت پيامبر(ص) منصوب می‌شود و مأموريت او نيز آن است كه انسان‌های ديگر را از تعلق‌ها و وابستگی‌ها آزاد كند.

وی تصريح كرد: بنابراين اگر ما بخواهيم ارتباطی بين عيد قربان و عيد غدير برقرار كنيم، اساس آن همين مسئله آزادی و آزادگی است و چهره واقعی اين آزادی زمانی در انسان نمايان می‌شود كه انسان به توحيد؛ يعنی مقام محبت خاص خدا برسد. انسان به توحيد رسيده مانند حضرت ابراهيم(ع) و علی بن ابيطالب(ع) قهرمان توحيد می شود.

اين محقق و پژوهشگر اضافه كرد: از همين روست كه علی(ع) حتی در آنجا كه مصالح مسلمين ايجاب می‌كند، برای حفظ كيان اسلام در برابر خطرات، هنگام غصب خلافت خود سكوت می‌كنند، در حالی كه شرايط بری ايشان بسيار سخت بوده و به فرموده خودشان، «و صبرت و فی العين قذی و فی الحلق شجی ...»؛ با اين حال تعلقی به حكومت ندارند و اين حاكی از همان مقام آزادی و حريت اميرالمؤمنين(ع) است.

وی اضافه كرد: انسانی كه خودش آزاد است، طبيعتاً می تواند انسانهای ديگر را نيز رهبری و هدايت كند و آنها را هم از رقيت و بردگی و بندگی درون و بيرون آزاد كند و لذا تجلی واقعی عيد قربان و عيد غدير اين است كه انسانها در اين اعياد بكوشند تا اين آزادی را در خودشان به منصه ظهور برسانند و خود را از همه تعلقات درون و برون برهانند و اگر چنين كاری كنند، طبيعتاً قدر اين عيد بزرگ را دانسته اند و زمينه بهره برداری از آن را در خودشان ايجاد كرده اند.