پاسخ به:پرسش و پاسخ های اعتقادی
پنج شنبه 3 فروردین 1391 1:25 AM
دعای ندبه در احادیث |
| پرسش: |
| دعای ندبه آیا از احادیث قدسی است یا از ناحیه معصومین(علیهم السلام)؟ جواب: |
| پایگاه حوزه، شماره 13899، |
| پاسخ: |
این دعا، با دو سند ذکر شده است، که در ذیل به بیان و بررسی هر کدام از آنها میپردازیم . سند اول مربوط استبه نقلی که مرحوم سید بن طاووس در کتاب شریف مصباح الزائر آورده است . عین عبارت ایشان چنین است: «ذکر بعض اصحابنا قال: قال محمد بن علی بن ابی قرة، نقلت من کتاب محمد بن الحسین بن سفیان البزوفریقدس سره دعاء الندبه و ذکر انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه و یستحب ان یدعا به فی الاعیاد الاربعة و هو ...» بعضی از اصحاب ما چنین گفتهاند که جناب محمد بن علی بن ابی قرة از کتاب مرحوم محمد بن الحسین بن سفیان بن البزوفری، دعای ندبه را نقل کرده و گفته است که این دعا، دعایی استبرای حضرت صاحب الزمان صلوات الله علیه که مستحب است آن را در عیدهای چهارگانه - روز جمعه، عید قربان، عید فطر و عید غدیر - بخوانند . دومین سندی که برای دعای ندبه، از خلال کتابهای روایی بهدست میآید، سندی است که مرحوم مجلسی در بحارالانوار نقل میکند: «قال محمد بن المشهدی فی المزار الکبیر: قال محمد بن ابی قرة: نقلت من کتاب ابی جعفر محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری» محمد بن مشهدی در کتاب مزار خویش - مزار کبیر - چنین گفته که دعای ندبه را محمد بن ابی قرة از کتاب ابی جعفر محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری، نقل کرده است . همانطور که ملاحظه میشود، آن تزلزل و ضعفی که در سند اول وجود دارد، در سند دوم به چشم نمیخورد; زیرا در سند دوم، مرحوم مشهدی به طور مستقیم میفرماید: محمد بن علی بن ابی قرة چنین گفت که دعای ندبه منقول از کتاب مرحوم بزوفری است، در حالی که در سند اول، مرحوم سید بن طاووس میفرماید: ذکر بعض اصحابنا؛ بعضی از اصحاب ما امامیه چنین ذکر کردهاند . لازم به ذکر است که مرحوم مجلسی بعد از بیان هر دو سند، چنین اظهار نظر میکند: «گمان میرود مرحوم سید بن طاووس نیز این دعا را از جناب مشهدی گرفته باشد و مراد وی از بعض اصحابنا همان مرحوم مشهدی باشد .» البته ناگفته نماند که اگر سید بن طاووس قدس سره دعای ندبه را با واسطهی مرحوم مشهدی نقل کند، یک اشکال پدید میآید و آن اینکه، جناب سید قدس سره بعد از بیان دعای ندبه، چنین میگوید: ثم صل صلاة الزیارة و قد تقدم وصفها ثم تدعوا بما احببت فانک تجاب ان شاء الله تعالی . سپس به کیفیتی که در گذشته بیان شد نماز زیارت را به جای آرید و از خدا آنچه را میخواهید در خواست کنید که ان شاءالله اجابتخواهد شد . در حالی که کتاب مزار مرحوم مشهدی از چنین نماز زیارتی در پایان دعای ندبه، خبر نمیدهد. ولی خود مرحوم سید در اقبال الاعمال، چنین نمازی را بعد از دعای ندبه نقل نمیکند که این میتواند علامتی باشد بر اینکه مرحوم سید، نماز زیارت را در مصباح به عنوان رجاء آورده است . اما به هر حال، سندی که نزد اهل فن، از استناد بیشتری برخوردار است، همان سند مرحوم محمد بن مشهدی است. برای آگاهی از بررسی این سند، همچنین معرفی کتاب مزار محمد بن مشهدی به: مجله انتظار شماره 1با دعای ندبه، مراجعه کنید. |
