جزوات و مقالات فلسفی

ابن عربي بر مبناي وحدت وجود، تعريف صوفيان از توبه را نقادي کرده است. از نظر وي هر فعلي از هر موجود - اگر چه خطا محسوب گردد - فعل خداست. نسبت دادن افعال به غير خدا است و بايد از آن توبه کرد. از آنجا که فاعل حقيقي خداست، توبه به معناي مشهور شرک خفي است؛ زيرا لازمه آن فرض وجود گناه - يعني فعل انسان - است که مقتضاي اثبات هستي انسان در مقابل هستي خداست. پس توبه حقيقي، برايت جستن از استقلال در هستي و استقلال در فعل است. تايب حقيقي کسي است که رجوع وجودي عالم به حق تعالي را درک کند. اگر چه خود در حال مخالفت امر الهي باشد. يکي از اسما الهي «نواب» است و چون هر يک از اسما الهي اقتضاي مظهري دارد و حق تعالي در دنيا و آخرت داراي اين اسما است، عارف باله دايما تايب است.

 نسخه قابل چاپ