جزوات و مقالات فلسفی

يكي از نخستين محصولاتي كه توسط ملاصدرا در زمينه مستعد حكمت متعاليه به بار نشست، نظريه توفيق و هماهنگي ميان عقل و وحي است. حكمت متعاليه ملاصدرادر مقام داوري تنها به برهان ملتزم است. معارف ديني از نظر حكيم متاله از سه راه ظواهر نصوص، عرفان و حجت عقل قابل تحصيل است. در اين ميان، ادله نقلي تنها با احراز چند شرط مهم از جمله عدم تعارض با اصول عقلي قابل اعتنايند. بدين ترتيب هيچگاه ميان دليل عقلي كه دلالتش قطعي است و دليل نقلي (با دلالت ظني) معارضه اي رخ نداده و در صورت وقوع، دليل عقلي ترجيح مي يابد. برخي از پيروان حكمت متعاليه ميان عقل و بخش هاي مختلف معارف ديني نسبت هايي چون معيار و ميزان، مصباح و سرانجام مفتاح يافته اند. ملاصدرا در اجراي عملي طرح توفيق ميان عقل و دين، به اثبات فلسفي معاد جسماني نيز اقدام مي كند. اين تلاش او از جهاتي چند قابل تامل است. در ادامه، نظريه «وحدت حقيقت فلسفي و حقيقت ديني» به عنوان مبناي طرح توفيق عقل و دين مطرح شده و برخي از آراي مخالفان گزارش مي شود. سرانجام تفاوت روي آورد متالهاني چون طباطبايي با نگرش صدالمتألهين مورد تاكيد قرار مي گيرد.

 نسخه قابل چاپ