پاسخ به:جزوات و مقالات فلسفی
یک شنبه 24 اردیبهشت 1391 3:19 PM
| 2 : مقالات و بررسيها تابستان 1382; 36(دفتر 73 (3)):23-40. |
| تحليل مبناي بطلان شرط خلاف مقتضاي عقد |
| علي آبادي علي* |
| * دانشكده الهيات و معارف اسلامي |
|
باطل و مبطل بودن شرط خلاف مقتضاي عقد در ميان فقها و حقوقدانان مورد اتفاق است. قانون مدني اين نظر مورد اتفاق را پذيرفته است. با اين حال مبنا يا دليل بطلان اين شرط از مسايل مورد اختلاف است. به طور سنتي اجماع، انصراف ادله لزوم وفا به شرط، مخالفت با كتاب و سنت، استلزام فساد عقد و ملازمه عدم شرط با وجود آن از دلايل و مباني بطلان مقتضاي عقد به شمار مي آيند. مباني مزبور هيچكدام در مقام نقد و تحليل مصون از ايراد و انتقاد نيستند. به نظر مي رسد تحليل منطقي مساله تحليل دو فقيه متاخر محقق اصفهاني و محقق ايرواني باشد. ازنظر اين دو فقيه محقق در فرض شرط مخالف مقتضاي عقد دو قصد متنافي در آن واحد وجود دارند و چون تعلق دو قصد متنافي در آن واحد محال است اساسا شرط و عقد تحقق خارجي پيدا نمي كنند. اين مقاله پس از معرفي راههاي شناخت مقتضاي عقد، صور منافات شرط با اقتضاي عقد و مباني بطلان مورد بحث، در نهايت به ترجيح و تقويت نظريه محقق اصفهاني و محقق ايرواني مي پردازد. |
| كليد واژه: |
 |
|
نسخه قابل چاپ |
