جزوات و مقالات فلسفی

در اين مقاله‏ تكثرگرايي ديني با استناد به برخي آيات قرآني‏ و با استفاده از ديدگاه هاي علامه طباطبايي و شهيد مرتضي مطهري مورد بررسي و مداقه قرار مي گيرد. طباطبايي و مطهري هر دو با الهام از تعاليم قرآني‏ به تعدد و تكثر اديان الهي اعتقاد دارند و وحي همه انبيا را الهي و متصل به ذات ربوبي مي دانند. و هر گونه تلقي از وحلي به عنوان امري شخصي‏ مكاشفه اي و يا تجربي را نفي مي كنند. و هر گونه تلقي از وحلي به عنوان امري شخصي‏ مكاشفه اي و يا تجربي را نفي مي كنند. در عين حال اگر چه هر دو به وحدت حقه ديني اعتقاد كامل دارند‏ اما در تفسير اين وحدت‏ تفاوت هايي نيز به چشم مي خورد. در نگرش طباطبايي‏ وحدت حقه ديني كه همان اسلام است‏ شئون و تجليات گوناگوني دارد‏ اما از ديدگاه مطهري اگرچه مفهوم دين انحصار وحياني ندارد‏ اما پس از ظهور اسلام هيچ مصداق ديگري ندارد. هم چنين تفاوت معنايي تحول و تكامل ديني كه در آراء مطهري ديده مي شود با آنچه طباطبايي از تجليات و مراتب ديني گفته است‏ يكي از وجوه اختلاف ديدگاه اين دو متفكر به شمار مي ايد. بر اين اساس‏ از نگاه طباطبايي‏ اعقتاد به خاتمين نه تنها تعارضي با حقانيت اصول ديني ندارد‏ بلكه مكمل آن نيز مي باشد. اما شهيد مطهري نسخ اديان و شرايع توسط دين اسلام را ملازم معناي خاتميت دانسته است. هم چنين در نگرش طباطبايي‏‏‏، رستگاري و نجات اتباع اديان الهي مرتبط با حقانيت ديني است، اما شهيد مطهري با تفكيك كامل دو مقوله حقانيت و عدم عقاب، منكر هر گونه تلازم بين اين دو مقوله است.

 نسخه قابل چاپ