جزوات و مقالات فلسفی

بحث تعادل و تراجيح يا بحث تعارض ادله از مباحث مهم اصولي است که جايگاه خود را از خاتمه و مباحث حاشيه اي اصول فقه، به حدي به مباحث پايه اي اصول تغيير داده است که برخي آن را از مهم ترين مسايل اصول برشمرده اند. تعارض بين دو دليل گاه غير مستقر، از رهگذر جمع عرفي مرتفع و از دايره بحث خارج مي شود مانند دو دليل عام و خاص، و مطلق و مقيد. گاه تعارض بين دو دليل مستقر و در اين صورت يا از هر جهت (سند، دلالت و جهت صدور) همتا و متعادلين هستند و دو گزينه تساقط هر دو يا تخيير بين آن دو، مورد توجه اصوليان قرار گرفته يا يکي از دو دليل داراي امتياز بر ديگري است. اين امتياز يا در اخبار علاجيه ذکر شده يا در روايات مزبور ذکر نشده است. در چنين موردي دو گزينه تخيير و ترجيح دليل داراي مزيت، مورد توجه اصوليان قرار گرفته و گزينش هر يک راه ويژه اي را در استنباط احکام شرعي از دلايل متعارض، فرا راه مجتهد مي نهد. در اين نوشتار پس از ارزيابي نظرات و استدلال هاي رهروان هر يک از دو مشرب تخيير يا ترجيح، مشرب ترجيح که پيشتاز آن شيخ انصاري است، تقويت شده است.

 نسخه قابل چاپ