جزوات و مقالات فلسفی

تاکنون، در باب حدوث يا قدم نفس، دست کم هفت نظريه مختلف را از قول دانشمندان گوناگون نقل کرده اند. اما اکثر فلاسفه به ويژه فلاسفه مسلمان، به رغم اختلاف در نحوه حدوث نفس، درباره اصل «حدوث نفس و عدم تقدم آن بر بدن» اتفاق نظر داشته اند. ابن سينا و پيروان او نفس را روحانيه الحدوث و روحانيه البقا مي دانند؛ در حالي که پيروان حکمت متعاليه نفس را در ابتداي پيدايش جسماني، و در ادامه زندگي روحاني دانسته اند.
از کلمات ابن سينا به ويژه در شفا، دست کم دو دليل براي نظريه «حدوث نفس همراه بدن و عدم تقدم آن بر بدن» به دست مي آيد. ملاصدرا نيز سه دليل از طرفداران «قدم نفس» را نقل و نقد مي کند و بيش از ده دليل را به نفع «حدوث نفس و عدم تقدم آن بر بدن» مي آورد؛ وي پاره اي از آنها را مي پذيرد و انتقادات ديگران و ايرادات احتمالي را دفع مي نمايد. بي ترديد، بسياري از ادله نقلي، ظهور در «حدوث نفس پيش از بدن» دارند. در اين مقاله، با نقد ادله فلاسفه بر «حدوث نفس همراه يا پس از بدن»، تعارض ادعايي ميان عقل و ظاهر نقل را رفع کرده ايم.

 نسخه قابل چا