جزوات و مقالات فلسفی

دانشمندان دوره اول يونان باستان قانون طبيعي را قانوني جهان شمول، ازلي، و بي همتا مي دانستند و از آن به عنوان بنيادي ترين منبع براي اخذ بهترين معيارهاي زندگي بشر ياد مي کردند. مشکلات معرفت شناسانه نسل اول سوفسطاييان تاثيري عميق در آراي فلسفي نسل هاي بعدي اين نحله گذاشت، به طوري که در ميان آنان، بر سر مساله اعتبار قانون طبيعي اختلاف نظر پيش آمد. فيلسوفان يوناني که احکام عقل را پايه اي ثابت براي معرفت بشر مي دانستند، از سرسخت ترين حاميان قانون طبيعي در دوره يونان باستان به شمار مي آيند. رواقيان که نقش مهمي در توسعه بحث قانون طبيعي داشتند، مفاد آن را «زيستن بر طبق طبيعت» مي دانستند.
نوشتار حاضر به بيان انتقاداتي خواهد پرداخت که بر آموزه «قانون طبيعي» در دوره يونان باستان وارد است. اين انتقادات در دو دسته جداگانه بيان مي شوند: 1) انتقاداتي که در مساله قانون طبيعي، به طور مشترک، بر همه انديشمندان دوره يونان باستان وارد است: ابهام مفهومي قانون طبيعي، ابهام مصداقي آن و نيز ابهام در وجه تسميه آن در حکمت عملي يونان باستان، 2) انتقادات نه گانه اي که به طور مجزا، به محتواي فکري برخي از اين دانشمندان مربوط است. اين گزاره ها با عنوان «انتقادات مختص» بيان مي شوند.

 نسخه قابل چاپ