جزوات و مقالات فلسفی

محمود دولت آبادي، يکي از داستان نويسان تاثيرگذار ايران، به ويژه در زمينه ادبيات اقليمي است. رمان «جاي خالي سلوچ» نخستين رمان اين نويسنده است. اين رمان از زواياي گوناگون از جمله ويژگي هاي زباني و ادبي، مطالعات جامعه شناختي، انسان شناختي و نيز روايت شناختي شايسته بررسي است. در اين مقاله به بررسي سرعت روايت در اين رمان (با تکيه بر نظريه روايت شناسي ژرار ژنت) و عوامل موثر بر آن پرداخته شده است. سرعت و ضرباهنگ روايت، يکي از مولفه هاي بسيار مهم در روايت و از مهم ترين عناصر در شکل طرح است. بررسي سرعت روايت براي آن است که نشان داده شود در يک اثر ادبي، کنش ها و رويدادها در طول چه مدت زماني رخ داده اند و در سنجش با اين برهه زماني، چه حجمي از کتاب به آن ها اختصاص يافته است. در بيشتر بخش هاي رمان «جاي خالي سلوچ» شتاب، منفي، و سرعت روايت کند است؛ اما سرعت روايت در مجموع رمان (روايت اصلي) متوسط است؛ زيرا مولفه هاي کاهش دهنده و افزايش دهنده سرعت روايت، در اين رمان به شکل متوازن به کار رفته اند و همين ويژگي موجب تعديل سرعت در مجموع رمان شده است. البته نويسنده براي جبران سكون يا کندي سرعت روايت در بخش هاي گوناگون رمان، از شگردهايي براي افزايش تحرک بهره برده است؛ از همين رو، اين رمان با وجود سرعت كند روايت، پر از جنبش و هيجان، پويايي و تحرک، دلهره و التهاب، و كشمكش هاي دروني و بيروني است؛ به بيان ديگر، اين رمان ريتمي كند، اما تمپويي تند دارد. از اين روست که در اين مقاله، افزون بر سرعت روايت و عوامل موثر بر آن، شگردهاي نويسنده براي افزايش تحرک و پويايي روايت نيز، به صورت تحليلي بررسي شده است.

 نسخه قابل چاپ