جزوات و مقالات فلسفی

هدف اين مقاله، نقد و بررسي روش شناسي برنامه هاي پژوهش علمي ايمره لاكاتوش است. لاكاتوش با ارايه روش شناسيي مبتني بر ابطال گرايي، برآن بود که بر تكثر گرايي (نسبي گرايي و شكاكيت) غلبه كند و برنامه پژوهشي بهتري را از ميان برنامه هاي ديگر تشخيص و تميز دهد. سوال اين است كه آيا تعديل هاي ثانويه اي كه لاكاتوش بتدريج در برخورد با برخي واقعيت هاي تاريخي و برخي ايرادهاي مخالفان در فرم و محتواي نظريه اوليه اش ايجاد كرد، خدشه اي به آن و غاياتش وارد نمي كند؟ اين مقاله نشان مي دهد كه اين اتفاق مي افتد.
يكي از تعديلهاي لاكاتوش در روش شناسي اش، پناه بردن به ايده معقوليت غيرآني است كه بر اساس آن، ديگر نمي توان همين الان و در فرصت معين و كوتاهي در باره معقول بودن ترجيح يك برنامه پژوهشي (يا نظريه) به برنامه (يا نظريه)اي ديگر نظر داد. در اين مقاله، با ارايه تحليلي منطقي نشان داده مي شود كه اين تعديل، روش شناسي او را نسبت به تميز بين برنامه هاي پژوهشي بهتر و برنامه هاي پژوهشي ضعيف، ناتوان مي كند. همچنين، او تعريف جديدي از روش شناسي ارايه مي دهد كه اين تعريف نيز به نوبه خود كاركرد اصلي روش شناسي او را از بين برده، آن را به نوعي بي خاصيت مي كند.
نهايتا اين مقاله قصد دارد با نشان دادن ضربات جبران ناپذيري كه تعديلهاي ثانويه لاكاتوش به نظريه او وارد مي سازد، بيان کند كه اين روش شناسي با تعديلهاي ثانويه وي، نه تنها نجات نمي يابد، بلكه به اهداف اوليه اش براي ارايه آن نيز نايل نمي شود.

 نسخه قابل چاپ