جزوات و مقالات فلسفی

جان رالز، فيلسوف معاصر آمريکايي، عنوان «اعتبارگرايي» را براي ديدگاه خود در فلسفه اخلاق و فلسفه سياست برگزيده است. اساس ديدگاه او همان نظريه قرارداد اجتماعي است که پيش از وي توسط لاک و کانت مطرح شده است. او اين ديدگاه را با شرط انصاف و بي طرفي تکميل مي کند که با جهل نسبت به موقعيت خود (پرده جهل) در وضعيت نخستين مشخص مي گردد. ديدگاه رالز در اين زمينه با توجه به مخالفت با شهودگرايي و سودگرايي، نوعي نظريه غير واقع گرا خواهد بود که به جدايي ميان علم و اخلاق معتقد است و عينيت گزاره هاي اخلاقي را به معقول بودن آنها تعريف نموده، صحت آنها را به اعتبار آن ها بر اساس رويه اي بي طرفانه و مناسب معرفي مي کند. نظريه ادراکات اعتباري که توسط علامه طباطبايي مطرح شده است، موافقت ها، مخالفت ها و برداشت هاي مختلفي را در پي داشته، اما به عقيده بسياري، ديدگاهي بديع و اثر بخش در فلسفه اسلامي است. مطابق با اين نظريه بسياري از علوم و تصديقات و از جمله مفاهيم حسن و قبح و عدالت، اعتباري هستند. هدف اين مقاله، آن است که ضمن گزارش بعضي از ابعاد اين دو نظريه، به تحليل و مقايسه اي ميان آن ها دست زند و بعضي نتايج مشابه و متفاوت آن را در مقوله هاي غير واقع گرايي، عينيت، ملاک توجيه و جدايي علم و اخلاق بررسي کند.

 نسخه قابل چاپ