جزوات و مقالات فلسفی

لذت و الم دو عاملي هستند که به عنوان انگيزه و محرک انسان براي رسيدن به کمال جسماني و روحاني شناخته شده اند؛ بنابراين، بالاترين غرض براي حيات انسان محسوب مي شوند. در طول تاريخ بشر، همواره انديشمندان کوشش فراواني براي فهم اين دو عنصر داشته اند. مهم ترين مسايل در خصوص موضوع لذت و الم عبارت اند از: شناخت حقيقت لذت و الم؛ آشنا شدن با انواع لذت و الم و نقشي که هر کدام در تکامل ابعاد مختلف وجود انسان دارند. در ميان فلاسفه اسلامي، ابن سينا به مساله لذت و الم به طور مبسوط پرداخته است. او با تبيين و توصيف حقيقت لذت و الم و بيان اقسام آن دو، قصد عبور از لذت جسماني به سوي لذت عقلي و روحاني دارد، و در نهايت ابتهاج را به عنوان بالاترين مرتبه لذت که ويژه مجردات به خصوص ذات نامتناهي الهي است، معرفي مي نمايد. ابن سينا حقيقت لذت و الم را ادراک امر خوشايند يا ناخوشايند در نفس انسان مي داند وي اين ادراک را از سنخ علم حضوري به شمار مي آورد و بر اساس اين که حضور صور حسي يا خيالي يا مفاهيم عقلي در ذهن پديد مي آيد اقسام مختلفي براي لذت و الم در نظر مي گيرد. از نظر وي تمامي اين اقسام در رشد و تعالي يا انحطاط جسماني و روحاني انسان نقش دارند.

 نسخه قابل چاپ