جزوات و مقالات فلسفی

جبر و اختيار يكي از موضوعات مهم كلامي است كه از ديرزمان با ديدگاه هاي گوناگون مورد توجه بوده است و هر يك از پيروان عقايد مختلف با ديدگاه خاص خود به اين موضوع پرداخته اند. يكي از ديدگاه هاي معروف در اين مساله ديدگاه عرفا است كه در ميراث ادبي- عرفاني بازتاب گسترده اي دارد. مولوي به عنوان يكي از نظريه پردازان اين موضوع در مثنوي معنوي با شيوه خاص خود، داستان و ضرب المثل كه شيوه قرآني است، به طرح آن پرداخته است. در اين مقاله با اشاره به پيشينه مباحث كلامي و تاثير آن در فرهنگ و انديشه ايرانيان، به بررسي ديدگاه عارفانه مولانا پرداخته شده است. وي با طرح مسايلي همچون سبب و مسبب، سبب سازي و سبب سوزي، رابطه جبر و توكل، جبر خاصه و حدود اختيار انسان، افكار و انديشه هايش را بيان كرده است. او در عين اينكه قدرت فائقه و جباريت حق را نشانه عجز و زاري انسان و نهايتا جبر مي داند، با بيان پشيماني و شرم آدمي از اعمالش او را داراي اختيار و انجام عمل آگاهانه معرفي مي كند.

 نسخه قابل چاپ