آیا درست است که مهریة خانمی هموزن خودش باشد؟
سه شنبه 6 مرداد 1388 3:21 PM
آیا می شود مثلاً قلب یا کلیة داماد را مهریة زن قرار داد؟ اگر بر این اساس عقد خوانده شد، آیا عقد باطل است؟
مَهر یا صداق مالی است که زن بر اثر ازدواج مالک آن می گردد و مرد ملزم به دادن آن به زن می شود. هر گاه مهر در عقد نکاح تعیین شده باشد، آن را مهر المسمی گویند و عبارت از مال معیّنی است که با عنوان مَِهر با توافق زوجین تعیین می شود. این مال ممکن است عین معیّن باشد مانند خانه و زمین و باغ و اتومبیل، یا ممکن است منفعت باشد، چنان که اجاره بهای خانه ای یا سکونت در منزلی را برای مدّت معیّن مهر قرار دهند.
نیز ممکن است مَهر کاری باشد که ارزش اقتصادی داشته باشد، مانند آموزش زبان خارجی. همچنین مهر ممکن است نه عین باشد، نه منفعت و نه عمل، بلکه حق باشد، مانند حق انتقاع و حق خیار.(1)چیزی که به عنوان مهر تعیین می شود، باید دارای شرایط عمومی مورد معامله باشد، یعنی:الف) باید مالیت داشته باشد، یعنی این که دارای ارزش داد و ستد اقتصادی باشد.ب) مهر باید قابل تملک به وسیله زن باشد.ج) مهر باید منفعت عقلایی داشته باشد.د) شوهر باید قدرت بر تسلیم مهر داشته باشد وگرنه تعیین مهر درست نخواهد بود.هـ) مهر باید مشخص باشد. اگر مالی که به عنوان مهر مشخص شده، مجهول و نامعین باشد، مهر باطل می شود. با توجه به شرایطی که ذکر شد اگر مهر را به اندازه وزن زن قرار دهند، اگر مشخص باشد، مثلاً 50 کیلو طلا مانعی ندارد، هر چند از نظر اسلام مهریه خیلی زیاد مذمت بسیار شده است امّا اگر به صورت نامشخص صرفاً وزن زن را بگویند،
چون امر مجهولی است و ممکن است در هر زمانی وزن زن تغییر بکند، این مهر باطل می باشد.اگر بخواهد مهر را قلب یا دیگر اعضای بدن داماد قرار دهد، چون در این موارد مهر قابل تملّک به وسیلة زن نمی باشد و هرگاه زن مطالبه کند، داماد قدرت بر تسلیم اعضای خود را ندارد (چون در صورت تسلیم اعضای بدن خود مانند قلب دیگر نمی تواند به حیات خود ادامه دهد و این امر غیر عقلایی و نادرستی می باشد) این مهر باطل می باشد.
اگر بر اساس مهریه ای که مجهول و نامشخص است و مهریه ای که قدرت بر تسلیم آن برای داماد وجود ندارد، عقد نکاح محقق شد، مهر باطل می باشد، ولی عقد نکاح دائم صحیح می باشد، چون مهر جزء ارکان نکاح دائم نمی باشد که با بطلان مهر به عقد نکاح خدشه ای وارد شود.
در صورت بطلان مهر تعیین شده، مهریه قابل مطالبه مهر المثل خواهد بود. مهر المثل مهری است که به موجب قرار داد تعیین نشده و بر اساس حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او و مقتضیات زمان و مکان معیّن می شود.
