نماز در آیات وروایات2

حدیث شانزدهم نماز و پاکی روح
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
مثل الصلوات الخمس کمثل نهر جار عذب علی باب احدکم یغتسل فیه کل یوم خمس مرات فما یبقی ذلک من الدنس.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
نمازهای پنجگانه همانند نهر آب گوارائی جلوی درب خانه شماست چنانکه کسی هر روز خود را پنج بار در آن بشوید هیچگونه چرکی باقی نماند. (یعنی کسی هم که شبانه روز نمازهای پنجگانه را بخواند از آلودگیهای روحی پاک می شود) .
کنز العمال، ج ۷، حدیث ۱۸۹۳۱
حدیث هفدهم نماز و پیمان خداوند
عن رسول الله صلی الله علیه و آله:
قال الله تعالی: افترضت علی امتک خمس صلوات و عهدت عندی عهدا انه من حافظ علیهن لوقتهن ادخلته الجنه، و من لم یحافظ علیهن فلا عهد له عندی.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
خداوند متعال فرمود: [ای پیامبر] بر امت تو نمازهای پنجگانه را واجب کردم و با خود پیمان بستم که هر کس مراقب آن نمازها و وقت آنها باشد او را به بهشت داخل کنم و کسی که مراقب آنها نباشد من تعهدی نسبت به او ندارم.
کنز العمال، ج ۷، ح ۱۸۸۷۲
حدیث هیجدهم نماز و یاد خدا
عن الباقر علیه السلام قال:
ذکر الله لأهل الصلاه اکبر من ذکرهم ایاه، الا تری انه یقول: اذکرونی اذکرکم. (۴)
امام باقر علیه السلام فرمود:
یاد خدا برای نماز خوانها بالاتر از یاد آنها از خدا است. آیا نمی بینی که خداوند می فرماید :
«مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم.»
بحار، ج ۸۲، ص ۱۹۹
حدیث نوزدهم نماز و رحمت خدا
قال علی علیه السلام:
اذا قام الرجل الی الصلاه اقبل الیه ابلیس ینظر الیه حسدا لما یری من رحمه الله التی تغشاه.
امام علی علیه السلام فرمود:
هرگاه کسی به نماز می ایستد، شیطان حسودانه به او می نگرد، بخاطر آنکه می بیند رحمت خدا او را فرا گرفته است.
بحار، ج ۸۲، ص ۲۰۷
حدیث بیستم نماز و ترک گناه
روی ان فتی من الانصار کان یصلی الصلاه مع رسول الله و یرتکب الفواحش، فوصف ذلک لرسول الله صلی الله علیه و آله فقال: ان صلاته تنهاه یوما ما، فلم یلبث ان تاب.
روایت شده که جوانی از انصار با رسول خدا صلی الله علیه و آله نماز می خواند و مرتکب گناه هم می شد، این موضوع برای رسول خدا صلی الله علیه و آله بیان شد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: نمازش روزی او را از گناهان باز خواهد داشت، سپس طولی نکشید که توبه کرد.
بحار، ج ۸۲، ص ۱۹۸
فصل سوم: اهمیت وقت نماز
حدیث بیست و یکم چگونه و چه وقت نماز بخوانیم؟
قال الصادق علیه السلام:
اذا صلیت صلاه فریضه فصل لوقتها صلاه مودع تخاف الا تعود الیها.
امام صادق علیه السلام فرمود:
وقتی نماز واجب می خوانی آنرا در وقت خودش چنان بخوان که گویا دیگر هرگز به نماز موفق نمی شوی.
محجه البیضاء، ج ۱، ص ۳۵۰
حدیث بیست و دوم اهمیت وقت نماز

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
قال الله عز و جل: ان لعبدی علی عهدا ان اقام الصلوه لوقتها ان لا اعذبه، و ان ادخله الجنه بغیر حساب.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
خداوند متعال می فرماید: من تعهدی نسبت به بنده ام دارم که اگر نماز را در وقتش بپا دارد او را عذاب نکنم و بی حساب او را به بهشت ببرم.
کنز العمال، ج ۷، حدیث ۱۹۰۳۶
حدیث بیست و سوم پیامبر صلی الله علیه و آله و نماز اول وقت
عن عائشه قالت:
کان رسول الله صلی الله علیه و آله یحدثنا و نحدثه فاذا حضرت الصلوه فکانه لم یعرفنا و لم نعرفه اشتغالا بعظمه الله.
از عایشه نقل شده:
بارها اتفاق افتاد که پیامبر صلی الله علیه و آله با ما مشغول صحبت بود، هنگامی که وقت نماز می رسید مشغول و متوجه عظمت خدا می شد گویا هرگز ما را نمی شناسند و ما هم او را نمی شناسیم.
محجه البیضاء، ج ۱، ص ۳۵۰
حدیث بیست و چهارم نماز در وقت
قال الصادق علیه السلام:
ان العبد اذا صلی الصلاه لوقتها، و حافظ علیها ارتفعت بیضاء نقیه، تقول: حفظتنی حفظک الله، و اذا لم یصلها لوقتها، و لم یحافظ علیها رجعت علیه سوداء مظلمه، تقول: ضیعتنی ضیعک الله.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هنگامی که بنده ای سر وقت به نماز بایستد و مراقب آن باشد بصورت پاره ای نور سفید بالا می رود و می گوید: تو مرا حفظ کردی خدا تو را حفظ کند، ولی وقتی نماز را در وقتش نخواند و مراقب آن نباشد آن نماز بصورت لکه سیاه و تاریکی بر می گردد و می گوید: مرا ضایع کردی خدا تو را ضایع نماید.
محجه البیضاء، ج ۱، ص ۳۴۰
حدیث بیست و پنجم محبوبیت نماز در وقت
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
احب الأعمال الی الله الصلاه لوقتها، ثم بر الوالدین، ثم الجهاد فی سبیل الله.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
محبوبترین کارها نزد خدا عبارتست از: نماز در وقت، سپس نیکی به پدر و مادر، بعد جهاد در راه خدا.
کنز العمال، ج ۷، حدیث ۱۸۸۹۷
فصل چهارم: سهل انگاری در نماز و ترک آن
حدیث بیست و ششم سبک شمردن نماز
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
لیس منی من استخف بصلاته لا یرد علی الحوض لا و الله.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که نماز را سبک شمارد از من نیست و قسم بخدا او در حوض کوثر بر من وارد نخواهد شد .
بحار، ج ۸۲، ص ۲۲۴
حدیث بیست و هفتم تحقیر نماز
قال الصادق علیه السلام:
شفاعتنا لا تنال مستخفا بصلاته.
امام صادق علیه السلام فرمود:
شفاعت ما به کسی که نمازش را سبک بشمارد نمی رسد.
بحار، ج ۸۲، ص ۲۲۷
حدیث بیست و هشتم تباه کردن نماز
قال النبی صلی الله علیه و آله:
لا تضیعوا صلاتکم فان من ضیع صلاته حشره الله مع قارون و فرعون و هامان.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
نمازتان را تباه نکنید، زیرا کسی که نمازش را تباه کند خدا او را با قارون و فرعون و هامان محشور کند.
بحار، ج ۸۲، ص ۲۰۲
حدیث بیست و نهم نماز ناقص و پیامبر صلی الله علیه و آله
قال الباقر علیه السلام:
بینا رسول الله صلی الله علیه و آله جالس فی المسجد اذ دخل رجل فقام فصلی فلم یتم رکوعه و لا سجوده فقال صلی الله علیه و آله: نقر کنقر الغراب لئن مات هذا و هکذا صلاته لیموتن علی غیر دینی.
امام باقر علیه السلام فرمود:
هنگامی که رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسجد نشسته بود مردی وارد شد و نماز خواند، ولی رکوع و سجود آنرا بطور کامل انجام نداد، پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: همانند کلاغ نوک زد، اگر او بمیرد و نمازش چنین باشد با دین غیر دین من مرده است.
محجه البیضاء، ج ۱، ص ۳۴۰
حدیث سی ام سهل انگاری در نماز
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
الصلاه عماد الدین فمن ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه، و من ترک اوقاتها یدخل الویل، و الویل واد فی جهنم کما قال الله تعالی: ویل للمصلین الذینهم عن صلاتهم ساهون.
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز ستون دین است، پس کسی که عمدا نمازش را ترک کند دینش را خراب کرده است و کسی که به اوقات نماز اهمیت ندهد داخل «ویل» خواهد شد و «ویل» محلی در جهنم است. خداوند در قرآن فرمود: «ویل جای کسانی است که در نمازشان سهل انگاری می کنند.» (۵)
بحار، ج ۸۲، ص ۲۰۲
حدیث سی و یکم نتیجه ترک نماز
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
لا تترکن الصلوه متعمدا فانه من ترک الصلوه متعمدا فقد برئت منه ذمه الله و رسوله.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز را عمدا ترک نکنید، چون کسی که آن را عمدا ترک نماید از قلمرو خدا و رسول او بیرون می رود.
کنز العمال، ج ۷، ح ۱۹۰۹۶
حدیث سی و دوم ترک نماز
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
من ترک صلوه لا یرجوا ثوابها، و لا یخاف عقابها، فلا ابالی أیموت یهودیا او نصرانیا او مجوسیا.
رسول گرامی صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که نماز را ترک نماید در حالیکه نه امید به پاداش آن دارد، و نه از عذاب آن می ترسد، من هم اهمیت نمی دهم که او یهودی بمیرد یا نصرانی یا مجوسی.
بحار، ج ۸۲، ص ۲۰۲
حدیث سی و سوم ترک نماز و کفر
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
من ترک صلاته حتی تفوته من غیر عذر، فقد حبط عمله، ثم قال: بین العبد و بین الکفر ترک الصلاه.
پیامبر عظیم الشأن صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که نماز را بدون عذر بجا نیاورد تا وقتش بگذرد، اعمالش از بین می رود، سپس فرمود : فاصله بین بنده و کفر، ترک نماز است. (یعنی کسی که نماز را ترک کند کافر محسوب می شود) .
بحار، ج ۸۲، ص ۲۰۲
حدیث سی و چهارم عاقبت ترک نماز
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
من ترک الصلاه متعمدا کتب اسمه علی باب النار ممن یدخلها.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که نماز را عمدا ترک کند بر درب جهنم، نامش از دوزخیان نوشته می شود.
کنز العمال، ج ۷، ح ۱۹۰۹۰
فصل پنجم: آداب و شرائط پذیرش نماز

حدیث سی و پنجم نماز و شرائط پذیرش آن
قال الصادق علیه السلام:
قال الله تبارک و تعالی: انما اقبل الصلاه لمن تواضع لعظمتی، و یکف نفسه عن الشهوات من اجلی، و یقطع نهاره بذکری، و لا یتعاظم علی خلقی، و یطعم الجایع و یکسو العاری، و یرحم المصاب، و یؤوی الغریب.
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند متعال فرمود: نماز کسی را می پذیرم که:
۱ ـ در مقابل عظمت من فروتنی کند.
۲ ـ از خواسته های نفسانی بخاطر من خود را دور کند .
۳ ـ روزش را با یاد من بپایان برد.
۴ ـ بر بندگانم بزرگی نفروشد.
۵ ـ به گرسنه غذا دهد.
۶ ـ برهنه را بپوشاند.
۷ ـ به مصیبت دیده مهربانی کند.
۸ ـ غریب را پناه دهد.
حدیث سی و ششم
میزان قبولی نماز
عن ابی عبد الله علیه السلام قال:
من احب ان یعلم اقبلت صلاته ام لم تقبل، فلینظر هل منعته صلاته عن الفحشاء و المنکر؟ فبقدر ما منعته قبلت منه.
امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی که دوست دارد بداند نمازش پذیرفته شده است یا نه؟ باید ببیند آیا نمازش او را از زشتیها و ناپاکی ها دور کرده است؟ پس به اندازه ای که دور کرده باشد همانقدر از نمازش پذیرفته شده است.
بحار، ج ۸۲، ص ۱۹۸
حدیث سی و هفتم نماز و ولایت اهل بیت علیهم السلام
قال رجل لزین العابدین علیه السلام: ما سبب قبولها؟
قال علیه السلام:
ولایتنا و البرائه من اعدائنا.
مردی از امام زین العابدین علیه السلام سئوال کرد: ملاک پذیرش نماز چیست؟
امام علیه السلام در پاسخ فرمود:
ولایت ما و برائت از دشمنان ما.
بحار، ج ۸۴، ص ۲۴۵
حدیث سی و هشتم نماز واجب و مستحب
قال الباقر علیه السلام:
ان العبد لیرفع له من صلاته نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها فما یرفع له الا ما اقبل علیها بقلبه و انما امروا بالنوافل لیتم لهم ما نقصوا من الفریضه.
امام باقر علیه السلام فرمود:
نمازی که بنده بجا می آورد، گاهی نصف و گاهی یک سوم و گاهی یک چهارم و گاهی یک پنجم آن بالا برده می شود، پس بالا برده نمی شود مگر آن نمازی که با توجه قلبی انجام گیرد . مردم مأمور به انجام نمازهای مستحب شده اند تا نقص نماز واجب آنها توسط مستحبات جبران شود.
الحقایق تألیف مرحوم فیض کاشانی، ص .۲۱۹
حدیث سی و نهم نماز با اذان و اقامه
قال ابوعبد الله علیه السلام:
من صلی باذان و اقامه صلی خلفه صفان من الملائکه، و من صلی باقامه بغیر اذان صلی خلفه صف واحد من الملائکه.
قلت له: و کم مقدار کل صف؟ فقال: اقله ما بین المشرق و المغرب، و اکثره ما بین السماء و الارض.
امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی که با اذان و اقامه نماز بخواند دو صف از فرشتگان پشت سر او به نماز می ایستند، و کسی که با اقامه و بی اذان نماز بخواند یک صف پشت سرش نماز می گزارند. راوی سؤال کرد : مقدار هر صف چقدر است؟ امام فرمود: حداقل آن از مشرق تا مغرب و حداکثر آن بین زمین و آسمان است.
وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۶۲۰
حدیث چهلم نماز و دعا
قال ابو عبد الله علیه السلام:
ان الله فرض علیکم الصلوات الخمس فی افضل الساعات، فعلیکم بالدعاء فی ادبار الصلوات .
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند نمازهای پنجگانه را در بهترین ساعتها بر شما واجب کرد. بنابراین پس از نمازها (که در بهترین وقتها انجام می گیرد) دعا کنید.
خصال، ج ۱، ص ۲۷۸
________________________________________
۱ ـ توضیح المسائل حضرت امام خمین (ره) ص ۹۹
۲ ـ زیبایی این حدیث در این است که پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله این تقسیم بندی را از قرآن استفاده کرده و آیات مربوط به هر گروه را هم بیان فرموده است.
۳ ـ المواعظ العددیه، باب چهارم ص ۱۲۲
۴ ـ بقره / ۱۵۲
۵ ـ سوره ماعون / ۴

منبع:موسسه جهاني سبطين