اخبار حوزه دین و اندیشه

یک جامعه شناس با بیان اینکه به دلیل حاکمیت برخی از خرده نظام های پنهان و نظام مافیایی دلالی، تولید ناکام است، گفت: اگر تولید اندیشه، باورهای فرهنگی، الگوهای رفتاری، با تولید صنعتی، کشاورزی و ... همراه باشد مشکلات مرتفع می شود.

دکتر اصغر مهاجری، جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفتگو با مهر در مورد علت تبلیغات غربی بر روی لوازم التحریر کودکان گفت: سلطه جهانی که در ادبیات توسعه، «کشورهای مرکز» نامیده می شود، در همه حوزه ها چنان برنامه ریزی می کند که نتیجه این برنامه ریزی سرازیر شدن سود حداکثری یا به صورت شیب ملایم از طرف کشورهای پیرامون به سوی آنها باشد، لذا این برنامه هم، برنامه استراتژیک و راهبردی است که در یک فرآیند هوشمندانه و بلندمدت این کار را انجام می دهد.

وی افزود: سلطه جهانی این کار را در قالب های مختلف و به صورت همگن و نظام مند انجام می دهد، چنان این برنامه ریزی منسجم، مدون، راهبردی، هوشمندانه است که کشورهای پیرامون به صورت شیب ملایم سود خودشان را به سمت کشورهای مرکز که نظام سلطه است می ریزند و معمولا هم نظام سلطه را کشورهای خاصی مدیریت می کنند.

مهاجری در ادامه سخنانش اظهار داشت: اگر بخواهیم در این نظام جزو بازیگران نباشیم و یا حداقل سودی به کشورهای مرکز نفرستیم، باید در همه حوزه ها به خصوص در حوزه تولید، هوشمندانه و پیگیرانه صاحب برنامه باشیم. نامگذاری امسال از طرف مقام معظم رهبری یک هشدار جدی بوده است، اما این اتفاق مبارک در کشور ما به خوبی رخ نمی دهد.

این محقق و استاد دانشگاه تصریح کرد: برداشت من این است که ما همچنان به دلیل حاکمیت برخی از خرده نظام های پنهان و نظام مافیایی دلالی، چه در عرصه تولید کالا و چه در تولید اندیشه و باور و الگوهای فرهنگی برای مصرف کالاهای داخلی ناکام هستیم، و البته این امر نیازمند پژوهش وسیع است. این ناکامی باید با پژوهش مشخص و دلایل آن معرفی شود.

وی با تأکید بر اینکه شاه کلید رهایی کشور برای برون رفت از بن بست های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... در همین جملات مقام معظم رهبری پنهان است، افزود: اما این ایده ای است که از طرف مقام معظم رهبری انتخاب شده و برای اجرا باید تمامی شهروندان ایرانی تلاش هایی برای این کار انجام دهند به خصوص دولت باید بسیار تلاش کند.

عضو انجمن جامعه شناسی ایران در ادامه سخنانش اظهار داشت: اگر در مسیر تولید (اندیشه، باورهای فرهنگی، الگوهای رفتاری، ایمان و نظام رفتاری مصرف کالای داخلی) همزمان با تولید (در حوزه صنعت، تولید در حوزه کشاورزی، تولید در نظام پژوهشی و علمی) باشد می تواند ما را به جایی برساند که مردم دغدغه چنین مسائلی را نداشته باشند.   

وی با بیان اینکه زمانی که تولید نداریم، مشخص است پژوهشی انجام نمی شود، گفت: وقتی پژوهشی رخ نمی دهد ما هوشمند در زمینه های نیازها نیستیم، چون یکی از کارکردهای پژوهش ها این است که نشان می دهد که چه نیازهایی داریم و واقعیت های امروز چیست؟

مهاجری با بیان اینکه در این حوزه عوامل زیادی مقصرند، گفت: یک سری از عوامل فکر می کنند که تولیدات براساس برنامه ها و دستورالعمل ها و به صورت دستوری است. در صورتی که اساس و باور و نیازها، نیازهای واقعی جامعه نیستند. طیف وسیعی می تواند در این حوزه قرار گیرد. یک گروه پژوهشگران دانشگاهی ما هستند که باید مدام تولید اندیشه بکنند تا الان چه چیزی باید ساخته شود تا به نیازهای پاسخ داده شود که این اتفاق هم نمی افتد یعنی پژوهش های ما دغدغه مدار نیست، بلکه موضوع مدار هستند. گروه بعدی تولیدکنندگان هستند که به خصوص رسانه های دیداری و شنیداری نشان می دهد که تولیدهایشان تولیدهایی از سر مسئولیت نیست، مجموعه تولید کنندگان از مدیران تا تهیه کندگان و کارگردان و ... از سر مسئولیت کار خود را انجام نمی دهند.

این محقق با بیان اینکه مطالعه ای در مورد کودک و نوجوان درباره تلویزیون انجام دادیم، گفت: یافته های ما نشان می داد که کودکان و نوجوانان دارای ساختار شخصیتی خاص روانی با محوریت خیالی هستند و متناسب با تغذیه شدن از رسانه های خارجی نیازهای خاصی هم پیدا می کنند. کارتون ها و فیلم های خیالی که بیشتر در قالب کارتون امکان تجلی دارد سخت این گروه را جذب می کند و نیازهای او را که پایه هایش شکل گرفته بود را توسعه می دهد.

وی افزود: ستاره های این کارتون ها و فیلم های اکشن تخیلی به تبعیت از آن که در قالب کارتونی رخ می دهد تشنگی و عطش ایجاد شده را چند برابر می کند. این هم از کارهایی است که کشورهای مرکز انجام می دهند، نیازی را ایجاد می کنند و در قالب این نیاز تولیدات خود را به فروش می رسانند.

مهاجری درباره آسیب شناسی فعالیت های صورت گرفته تأکید کرد: ما به صورت جزیره ای و پراکنده عمل می کنیم. گروهی که می توانند نیاز واقعی را در کودکان ما درونی بکنند، به عبارت دیگر فرهنگ سازان ما هر کدام به زعم خود کاری را انجام می دهند. این پراکنده کاری باعث می شود که به اهداف خود نرسیم. این گروه مربوط به نظام آموزشی، نظام رسانه ای و عوامل فعال در حوزه مذهبی و دینی و بخش دانشگاهی خصوصا روانشناسان و جامعه شناسان است که واحد نیستند که بستر برای مصرف های غربی فراهم کند. علاوه بر این احتمالا در حوزه تولید این کالا گام های بلندی بر نداشتیم، هم در تولید فرهنگ مصرف کالاهای ایرانی ناموفق هستیم.