اخبار حوزه دین و اندیشه

گروه انديشه: پائولو كوئيلو به گفته خود در بخشی از زندگی به دليل اختلاف با خانواده چندين بار در بيمارستان بيماران روانی بستری شد و در دوران پنج ـ شش‌ ساله بی‌ايمانی محض خود، به پنج اعتياد مبتلا شد كه عبارت از اعتياد به 20 نوع ماده مخدر، اعتياد به الكل، اعتياد به سيگار، اعتياد به اينترنت و عنصر وابستگی به زن هستند.

به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، حجت‌الاسلام و المسلمين محمدتقی فعالی، مدرس حوزه و دانشگاه و نگارنده 9 جلد كتاب در باب جنبش‌های نوظهور معنوی، در چهاردهمين نشست از سلسله نشست‌های «آسيب‌شناسی عرفان‌های كاذب» كه در سازمان فعاليت‌های قرآنی دانشجويان كشور برگزار شد، به ايراد سخن پرداخت.

فعالی در اين نشست به بررسی انديشه‌ها و آثار پائولو كوئيلو، از جمله رهبران آيين‌ها و سبك‌های معنوی نو‌پيدا در محدوده آمريكای جنوبی و كشور برزيل پرداخت و اظهار كرد: برزيل سرزمين بسيار باطراوت، سرسبز و خرمی است؛ به‌طوری‌كه بزرگ‌ترين جنگل‌ها و پرآب‌ترين و وسيع‌ترين رودهای جهان در اين كشور قرار دارد، مناظر زيبا و دل‌انگيز برزيل، هر فرد بی‌ذوقی را بر سر ذوق می‌آورد و اين سرزمين سابقه ادبيات و شعر و شاعری نيز دارد.

وی افزود: سومين شخصيت كيش‌های معنويت‌گرا از برزيل با نام پائولو كوئيلو است كه نام و آثارش در ايران بسيار شناخته ‌شده است؛ به‌ويژه كتاب «كيمياگر» وی كه دومين كتاب او بر اساس نوبت چاپ است. پائولو كوئيلو در دومين شهر پرجمعيت برزيل و پايتخت سابق اين كشور يعنی ريودوژانيرو، در سال 1947 ميلادی زاده شد. وی تا چهل سالگی در اين شهر ادامه حيات داد و در سن 40 سالگی كه به تعبير خودش دوران پختگی و بلوغ خود رسيد، دست به تأليف آثاری زد.

حوادث مهم زندگی پائولو كوئيلو

اين محقق و پژوهشگر ادامه داد: كوئيلو در طول اين چهل سال، يعنی قبل از رمان‌نگاری و نويسندگی، حوادث شگفت‌انگيزی را در طول حياتش تجربه كرده است. اين حوادث به عنوان شاخصه‌ها و بارزه‌های زندگی‌نامه و بيوگرافی كوئيلو مطرح است.

فعالی تصريح كرد: بنده اين مطلب را نه به نقل از سايت‌ها، بلكه براساس گفته‌های خود او و به نقل از دو كتاب ترجمه شده‌اش به فارسی، با عنوان‌های «اعترافات يك سالك» و «زندگی‌نامه من پائولو كوئيلو» می‌گويم. كتاب اول به مصاحبه‌های «خووان آرياس» با كوئيلو اختصاص دارد و كتاب ديگر نيز زندگی‌نامه خودنوشت كوئيلو است.

وی اضافه كرد: اولين حادثه عمده در زندگی كوئيلو اختلاف وی با پدر و مادرش بر سر آينده شغلی‌اش است كه از سن هفت سالگی آغاز شده است. او می‌گويد پدرم چون مهندس بود، می‌خواست كه من مهندس بشوم و مادر خانه‌دارم هم تمايل داشت كه من حقوقدان شوم؛ چون حقوقدانان در برزيل و اساساً قاره آمريكا از جايگاه مهمی برخوردارند.

فعالی با اشاره به اين‌كه چند دسته در قاره آمريكا از جايگاه مهمی برخوردارند، گفت: حقوقدانان، وكلای دادگستری، انديشمندان و متفكران و فيلسوفان در آمريكا جايگاه مهمی دارند. منظور از جايگاه، بار اقتصادی است؛ به اين معنا كه اگر آنان جايی برای خريد مراجعه می‌كنند، مقدمشان می‌دارند و يا تخفيف‌های ويژه‌ای به حقوقدانان، وكلا و فلاسفه می‌دهند. كوئيلو می‌گويد برای من به هيچ وجه خوشايند نبود كه مهندس يا حقوقدان شوم، بلكه می‌خواستم تئاترخوان كارناول‌های خيابانی باشم.

وی افزود: در برزيل مانند خيلی از كشورهای آمريكايی و بعضی از كشورهای اروپايی، اين رسم وجود دارد كه هفته‌ای يك يا دو بار به‌حسب شرايط و اوضاع و احوال آن منطقه، كارناوال‌های رقاصی در خيابان‌های آن‌ مناطق راه می‌اندازند و زنان و مردان در خيابان‌های اصلی به راه می‌افتند و به رقص و پايكوبی می‌پردازند. يك نفر يا بيشتر در جلو جمعيت گيتار می‌زنند و افرادی هم می‌خوانند.

اين مدرس حوزه و دانشگاه تشريح كرد: به اين كارناوال‌های رقاصی «بيتل» و به شعرهای سروده شده برای اين كارناول‌ها در اصطلاح برزيلی «كلينگ» گفته می‌شود؛ كوئيلو بارها به خانواده‌اش گفته بود كه من عاشق بيتل هستم، يعنی من دوست دارم جلوی بيتل‌ها و كارناول‌های رقاصی گيتار بزنم.

بستری شدن در بيمارستان بيماران روانی و تجربه بی‌ايمانی

وی ادامه داد: آينده شغلی زمينه‌ای برای اختلافات كوئيلو با پدر، مادر و برادر بزرگترش شد؛ تا جايی كه خود می‌گويد: بالاخره منزل برای من زندان و محل تلخی‌های هر روزه شد تا اينكه در سنين هفده تا بيست و سه سالگی به مدت پنج سال روانه بيمارستان بيماران روانی شدم. كوئيلو دفعه اول يك هفته و دفعه دوم سه هفته می‌ماند، اما دفعه سوم به علت طغيان‌های روانی شديد در منزل، مجدداً در بيمارستان بيماران روانی بستری می‌شود و به مدت چندماه در ين بيمارستان می‌ماند.

فعالی افزود: كوئيلو خود می‌گويد كه من دوماه سلول‌وار در اتاقی زندانی بودم و هرگز در طول آن دوماه آفتاب را نديدم و بالاخره از طريق شوك‌های برقی كه به مغزم دادند، توانستم روانه شرايط طبيعی خيابان شوم. خودش نقل می‌كند كه 36 بار به مغزم شوك دادند. اين در حالی است كه برای نمونه دو يا سه بار شوك دادن به مغز فرد، زندگی او را به طور وحشتناكی تحت تأثير قرار می‌دهد تا چه رسد به 36 بار شوك برقی! بعد از شوك‌های برقی كميسيون پزشكی بيمارستان تشخيص داد كه او ديگر می‌تواند به‌عنوان يك انسان طبيعی به زندگی عادی بازگردد.

وی در تشريح برخی ديگر از رخدادهای زندگی كوئيلو گفت: از مادر وی سؤال كردند كه علت حوادث اين‌گونه برای كوئيلو چه بوده است و او در پاسخ چند عامل را برشمرده و از آن جمله گفته است كه كوئيلو آداب و مقرارت منزل را رعايت نمی‌كرد و در منزل حالت طغيان داشت و خودش هم در جاهايی بيان كرده است كه من در منزل طغيان را به كرات تجربه كرده بودم و هم‌چنان‌كه می‌دانيم يكی از مرام‌نامه‌های مهم كوئيلو و ديگر آئين‌های معنويت‌گرا اصل طغيان است.

اين محقق و پژوهشگر ادامه داد: عامل ديگری كه مادر كوئيلو برای روانه شدن وی به سمت بيمارستان بيماران روانی اشاره می‌كند، احتمال به همجنس‌گرا بودن كوئيلو است؛ وی معتقد است وی از اين طريق تنش‌های درونی زيادی را تجربه كرده و از همين روی، به لحاظ روانی اختلال پيدا كرد.

وی يادآور شد: پيش از اين و در بحث «اشو» به مبحث طغيان اشاره شد كه اين معنويت‌گرايان معتقد به طغيان و سركشی عليه هنجارهای الهی، خانواده و جامعه و مرام‌نامه‌ آسمانی و آسمانيان يا به عبارت ديگر دين و خدا هستند. طغيان نوعی هنجارشكنی و ساختارشكنی است و ايستادن در مقابل تمام نُرم‌ها، هنجارها و قوانين اجتماعی و به‌خصوص قوانين اجتماعی الهی است.

فعالی اضافه كرد: كوئيلو به شغل خوانندگی درمی‌آيد و در فرآيند خواندن برای بيتل‌ها و كليپ‌ها رفيقی بسيار صميمی به نام رائول سيشاس پيدا می‌كند. او دوست بسيار صميمی كوئيلو بود كه بانی و مسبب اصلی راه يافتن او به كلينگ‌ها بود. سيشاس آهنگ‌ها را می‌ساخت و اشعار توسط كوئيلو سروده می‌شد و اين مجموعه درآمد خوبی را عايد كوئيلو كرد.

اين استاد حوزه و دانشگاه ادامه اظهار كرد: دومين حاد‌ثه خيلی مهم زندگی كوئيلو كه خودش به گونه‌های مختلف و متعدد آن را تكرار می‌كند اين است كه در سنين هفده تا بيست دو يا سه سالگی به مدت پنج شش سال كه اوج جوانی كوئيلو را شكل می‌دهد، به حالت بی‌ايمانی محض می‌افتد.

وی در تشريح اين مطلب گفت: انسان در زندگی با مشكلات، معضلات و سختی‌های متعددی مواجه می‌شود. وقتی شما با مشكلی مواجه می‌شويد، بالاخره جايی هست كه بدان پناه ببريد، حال فرض كنيد كاملاً تنها و بی كس باشيد و نه پدری، نه مادری، نه خواهری، نه برداری، نه هيچ كس ديگری؛ بالاخره در اين وضعيت، به لحاظ روحی و روانی چون معتقد به خدا هستيد، به خدا و اهل خدا يا انبياء و اوليا پناه می‌بريد و اين پناه بردن يك حالت بسيار مهم عاطفی، روحی، روانی و فكری برای انسان ايجاد می‌كند؛ همين كه بدانيد و احساس كنيد در مشكلات و شدائد پناهگاهی خيلی مهم هست، احساس امنيت خواهيد كرد.

اعتياد به 20 نوع ماده مخدر در كارنامه پائولو كوئيلو

اين محقق و پژوهشگر ادامه داد: اما در حالت بی ايمانی محض در هر شرايط، چه مشكل چه غيرمشكل، هيچ جايی وجود نخواهد داشت كه به آن پناه ببريد؛ يعنی در اين حالت بنياد روحی انسان سست است و انسان در اين وضعيت بی‌بنياد و بی‌پايه و اساس است؛ اعتقادی ندارد كه ملجأ و پناهگاه فرد باشد. كوئيلو می‌گويد من پنج، شش سال به حالت بی‌ايمانی محض افتادم و در طول اين سال‌ها كه به بی‌ايمانی محض دچار بودم كارهايی كردم كه يك نمونه آن اعتياد به پنج چيز است.

وی افزود: خود او می‌گويد اولين چيز اعتياد به 20 نوع ماده مخدر است و جالب اين‌كه ترتيب و چينش موادی كه نام می‌برد، همان ترتيبی است كه كاستاندا از آن نام می‌برد. در مبحث عرفان سرخ‌پوستی ساحری عنوان شد كه اولين ماده‌ای كه كاستاندا از طريق استادش دون‌خوان تجربه می‌كند، «پيوت» بود. اولين ماده‌ای كه كوئيلو نام می‌برد همين پيوت است كه بارها آن را، به قول خودش، به صورت طبيعی و نه شيميايی آزموده است.

فعالی اضافه كرد: كوئيلو همچنين مواد مخدری چون مسكاليتو، ميتو، ماريجوانا، شيشه و انواع ديگری از اين مواد را استفاده كرده و نقل می‌كند كه حالات عجيبی در اثر استعمال اين مواد به او دست می‌داده است كه به تعبير خودش، اين حالات، به مراتب بدتر از حالاتی بوده است كه شيطان‌پرستان به آن گرفتار می‌آيند. كوئيلو می‌گويد بعد از چهار، پنج سال يك به يك اين مواد را آزمودم و كنار گذاشتم.

اين محقق و پژوهشگر ادامه داد: كوئيلو پس از آن هشت راهكار برای ترك اعتياد به مواد مخدر بيان می‌كند كه در يك كلام، راهكارهای ارائه شده از سوی او برای ترك مواد مخدر عمدتاً راهكارهايی است جهت استفاده بهينه از مواد مخدر؛ برای نمونه خواص و ويژگی‌هايی برای هر كدام ذكر می‌كند و می‌گويد اگر كه می‌خواهيد با اعتياد مقابله كنيد، اصلاً با آن مقابله نكنيد و بگذار بيايد و خودش می‌رود!

وی ادامه داد: علاوه بر مواد مخدر دومين چيزی كه كوئيلو بدان اعتياد داشته، الكل بوده است كه بنا بر آخرين گزارش‌های سايت‌های مختلف هنوز خود را پايبند به آن معرفی می‌كند و حدس زده می‌شود كه در 12 روزی كه در ايران بود، به همان عهد نيز وفادار بود!

اين استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان كرد: سومين اعتياد كوئيلو، اعتياد به سيگار و چهارمين اعتيادش به اينترنت و پنجمين عنصر وابستگی او زن است. اين پنج نوع اعتيادی است كه در طول بی‌ايمانی محض به آن‌ها مبتلا شد كه بعضی از آن‌ها مثل اعتياد به مواد مخدر را رها كرده، اما برخی ديگر مانند اينترنت، الكل، سيگار و زن همچنان ادامه دارد.

ادامه دارد ...