گنبدی از جنس دریا
شنبه 6 اسفند 1390 3:19 PM
یكی از دیدنیهای این جزیره برای گردشگران علاقمند به آثار تاریخی و فرهنگهای بومی، مقبره «بیبی تمسنتی» است.
مقبره «بیبیتمسنیتی» که به نام بی بی مریم هم معروف است، در روستای «تم سنیتی» در جزیره قشم قرار دارد. از روستا كه بگذرید با بستری خشك شده از رودخانهای كه گویا تا همین چندی پیش جاری بوده، روبهرو میشوید و پس از گذشتن از آن اولین چیزی كه توجهتان را جلب میكند، نمای باقیمانده گنبدی تاریخی است كه نشان میدهد آدرس را درست آمدهاید.
نام «تم سنیتى» یا «طم صنیتى» (به روایت بعضى كتابها) در حقیقت باید نامى باشد كه اسپانیایىها به بقعه پیر داده و احتمالا تغییر یافته Tomb Saint یا Saint Tomp (مقبره مقدس) است.
این بنا از جنس سنگ و مرجان همراه با روكش آهك صدفی ساخته شده است اگر شما هم جزو افراد كنجكاو و تیزبین باشید با كمی پیادهروی در اطراف این آرامگاه دچار شگفتی فراوانی میشوید زیرا با یك نگاه اجمالی میتوانید تعداد زیادی تكههای سفال را از دورههای مختلف تاریخی و همچنین سنگ قبرهای تاریخی مشاهده كنید.
این مكان ارزش و احترام خاصی بین مردم روستا دارد، آنقدر كه دور تا دور آن را قبرهای بسیاری از دوران مختلف تا امروزه پوشانده است. بنای مقبره دارای پلانی چهار ضلعی است كه از خارج به هشت ضلعی تبدیل و به گنبد ختم میشود. آنچه از شواهد و قرائن پیداست در چهار طرف بنا سازههایی وجود داشته كه امروزه تخریب شدهاند.
این سازهها به صورت یك تل آوار در ضلع جنوبی، بقایای دو دیواره در ضلع غربی و باقیمانده اتاقی كوچك در ضلع شمالی و طاقنماهای تزئینی در ضلع شرقی به چشم میخورد. در داخل اتاق مقبره تلی از خاك دیده میشود كه روی آن یك پارچه سبز رنگ كشیده شده است كه بیانگر اعتقاد اهالی روستا به تدفین شخصی بزرگ و احتمالا امامزاده در این محل است.
پلان بنا به صورت چهار گوش است و برای ایجاد گنبد بنای چهار ضلعی به هشت ضلعی تبدیل شده و گنبد را روی آن ایجاد کرده اند که در داخل آن تزئیناتی به صورت کاربندی ها و مقرنس کاری هایی از گچ دیده می شود. لاشه سنگ و ملات گچ شیوه ای پارتی – ساسانی است که در این بنا نیز به کار رفته است.
ورودی بقعه در قسمت غربی است که با توجه به آثار باقی مانده یک ایوان کوچک نیز داشته است و با توجه به نوع گنبد سازی و تزیینات می توان این بنا را به دوره تیموری(قرن هشتم) نسبت داد.
شاید در كمتر نقطهای از ایران بتوانید مشابه این گنبد را پیدا كنید زیرا جنس گنبد بنا از مرجانهای دریایی است و از داخل نیز با آهك صدفی اندود شده است.
هنوز در گوشه و كنار این بنا آثار كاشیكاری و رنگهای تند تكههای باقیمانده كاشی به چشم میخورد كه نشان میدهد در روزگاری دور این بنا دارای تزئیناتی از جنس كاشی بوده است. در اطراف این گنبد تعداد زیادی سنگ قبر با اشكال مختلف دیده میشود كه روی بیشتر آنها كتیبههایی به خط كوفی، نسخ و ثلث وجود دارد.