يكي از ديدنيهاي زيبا و شگفتانگيز كشورمان ايران، درهي باستاني «شيرز» است. درهاي كه زيباييهايش، همتا ندارد حتا اگر گرداگرد اين كرهي خاكي را بگرديد.دره شيرز، در شهري به نام كوهدشت، است. کوهدشت يا طرهان ميان دو رودخانهي همیشگی سیمره و کشکان آرميده و همانگونه که از نام کوهدشت پیداست، این شهر پر است از کوههای سر به آسمان کشیده، درختان سرسبز جنگلی و نیز دشتهای حاصلخیز. کوهدشت از شمال به استان کرمانشاه، از باختر(:غرب) به استان ایلام، از جنوب به شهر پلدختر و از خاور(:شرق) به شهر خرمآباد میرسد.
دره باستانی«شیرز» (shirez)در چهلوپنج کیلومتری كوهدشت در سوی شمال است. خوشبختانه بیشتر راه دسترسی به شيرز، آسفالت است. پیرامون این راه، انبوهی از درختان کهنسال بلوط روییدهاند که زیبایی ویژهای به آن دادهاند. با رسیدن به دره، تنها راه ورود، از دهانهي آن و آن هم به گونهي پیاده است. در ميانهي دره یک رود پرآب در خروش است. پهنای دره در بسیاری از جاهای آن، بیشتر از چند متر نيست و گاهی برای ادامه راه باید از میان آب گذشت. دیوارههای سنگی و صخرهها از آغاز تا پایان، دره را در برگرفتهاند. بلندی این دیوارهها گاهی به دهها متر میرسد که هر بینندهایی را شگفتزده میکند. این دره باستانی بیشتر به یک دژ مانند است. درازاي(:طول) آن به چندین کیلومتر میرسد و کمتر کسی تا پایان آن را رفته است. گذر آب از میان سنگها چشماندازهای خیرهکنندهای را پديد آورده است. آب گاهی از زیر سنگها و گاهی از درون غارها راه خود را باز کرده است و در این راه، گاهی آبشارهای زیبایی رخ مينمايد. در میانهي دره و ميان دو چکاد روبهروی هم یک پل طبیعی وجود دارد که بومیان آن را «پلخدا» مینامند. درختان بلوط، چنار، انگور، زالزالک، انجیر و... هر جا که توانستهاند روییدهاند تا نیروی خداوند را در همزیستی سنگ و طبيعت به نمایش بگذارند. پرندهها و جانوران بسیاری در این اکوسیستم زندگی میکنند که بسیاری از آنها رو به نابودی دارند.
گردشگرانی که شیرز را دیدهاند با شگفتی زبان به ستایش آن گشودهاند. یکی از آنان عکاسی به نام «محمد اسلامیراد»، نویسندهي کتاب «سفری از میان رنگها» است. او دربارهي شیرز میگوید: «کوههایی آنجا هست که حتا گرندکنیون آمریکا هم ندارد.»کوتاه سخن اینکه در کمتر جایی میتوانید که چنین زیباییهایی را ببینید. در درهي شیرز برای سنگنوردان، بیشمار دیوارهي سنگی، برای کوهنوردان هر اندازه بخواهند کوه و دره، برای دوستداران شنا، آب کافی و برای آنان که شیفتهي عکاسی و دیدن درخت و سرسبزی هستند، هر اندازه که بخواهند جنگل و چمنزار، يافت ميشود.در پایان باید گفت که این درهي ديدني هر روز شاهد بیمهری بسیاری از گردشگران است که با بریدن درختان، کشتن پرند گان و جانوران، جابهجا کردن سنگها و همچنین ریختن زبالهي فراوان، آسیبهای برگشتناپذیری به آن وارد میسازند. بیگمان اگر این روند دنبال شود، در چند سال آینده از شیرز زیبا و باستانی چیزی نخواهد ماند.