تصاویر نجومی

ستاره‌ی روشن قلب الاسد در نزدیکی کهکشان کوتوله‌ی اسد I

10 ژانویه 2012

توضیحات: ستاره‌ی بالای تصویر به قدری درخشان است که گاهی اوقات به سختی می‌توان متوجه کهکشان پایین شد. همان‌طور که در عکس بالا دیده می شود، هر دو جسم، یعنی ستاره‌ی قلب الاسد و کهکشان اسد I را می‌توان به فاصله‌ی یک درجه از یکدیگر در صورت فلکی اسد یافت. قلب الاسد که یک ستاره جوان رشته ی اصلی محسوب می‌شود، قسمتی از یک منظومه چند ستاره‌ای است و همدم نزدیک آن که خود یک ستاره ی دوتایی است در سمت چپ پایین این ستاره دیده‌ می‌شود. اسد I یک کهکشان کوتوله‌ی کروی‌گون در گروه کهکشان‌های محلی تحت سلطه‌ی کهکشان راه شیری ما و M31 است. تصور می‌شود که اسد I در میان چند کهکشان کوچک اقماری که به دور راه شیری می‌چرخند دورترین کهکشان باشد. ستاره‌ی قلب الاسد در حدود 75 سال نوری از ما فاصله دارد و در مقابلش کهکشان اسد است که 800000 سال نوری از ما فاصله دارد.

امتیاز تصویر: Chris Cook (CookPhoto.com)

لاوجوي سياره كوچك

11 ژانویه 2012

دنباله‌دار لاوجوي كه با پديدار شدن به يكباره‌اش منظر‌ه‌ي درخشان صبحگاهي را در نيم‌كره‌اي جنوبي به وجود آورده بود در حال كم‌نور شدن است، اما همچنان دنباله‌ي بلند آن تا نزديكي قطب جنوب سماوي كشيده شده است.  اين تصوير 9دي/30 دسامبر از دنباله‌دار در حاليكه نزديك لبه‌ي اين سياره‌ي كوچك قرار دارد گرفته شده است. در واقع اين سياره‌ي كوچك همان سياره‌ي زمين است. اين تصوير  از 12 فريم موازيكي است كه يك پانوراما‌ي كروي ساخته ‌است. سيستم نقشه‌برادي كه براي به تصوير كشيدن پيكسل‌هاي اين تصوير به كار رفته‌، مستقيماً زير دوربين كانوني شده است كه به روش سياره‌ي كوچك شناخته مي‌شود. ستاره‌هاي اطراف اين سياره‌ي كوچك در بالاي افق ابري عكاس و در نزديكي جزايري در جاده‌ي اقيانوس برگ در ويكتورياي جنوبي استراليا گرفته شده است. با قرار دادن نشانگر در تصوير دنباله‌دار در طول راه شيري همراه با ديگر نقاط نوراني سماوي مشخص مي‌شود. ستاره‌هاي درخشان سهيل و شباهنگ در راست سياره‌ي كوچك قرار دارد.

امتياز و حق تصوير: (Alex Chern ey (Terrastro, TWAN

ياپتوس زحل: قمر نقاشي شده

13 ژانویه 2012

چه بر سر قمر زحل،ياپتوس ،آمده؟ قسمت‌هاي وسيعي از اين دنياي عجيب تيره مثل زغال‌سنگ است؛ در حالي‌كه باقي قسمت‌ها درخشان مثل يخ هستند. تركيب مواد تيره‌ي ناشناخته است اما طيف فروسرخ آن نشان مي‌دهد كه احتمالاً اين مواد تيره نوعي كربن هستند. ياپتوس خط ‌الراس استوايي غير عادي نيز دارد كه سبب مي‌شود تا به شكل گردو به نظر بيايد. براي كمك به درك بهتر اين قمر به ظاهر نقاشي شده، ناسا در سال 1385/2007 فضاپيماي روباتيك كاسيني كه به دور زحل مي‌گردد را هدايت مي‌كند. كاسيني تا ارتفاع 2000 كيلومتري  پايين مي‌آيد. در تصوير بالا كه از حدود فاصله‌ي 75 هزار كيلومتري گرفته شده است؛ مسير كاسيني اجازه داده تا تصوير بي‌نظيري از نيم‌كره‌ي ياپتوس كه هميشه به دنبال زحل است خلق شود. گودال برخوردي بزرگي با وسعت 450 كيلومتر در نواحي جنوبي ديده مي‌شود و به نظر مي‌رسد بر گودال قديمي‌تر‌ و هم‌اندازه‌ي خود منطبق است. ماده‌ي تيره بيشتر نواحي شرقي‌تر ياپتوس را پوشانده‌است. بررسي نزديك‌تر نشان مي‌دهد كه نواحي تيره در استواي قمر است و كمتر از يك متر ضخامت دارد. فرضيه‌ي پيش‌رو اين است كه ماده‌ي تيره بيشتر چرك باقي‌مانده‌ي از زماني‌كه نسبتاً گرم بوده اما يخ كثيف آن‌را تصفيه‌كرده است. پوشش نخستين ماده‌ي تيره ممكن است از به هم پيوستن شهابسنگ‌هاي باقي‌مانده از اقمار ديگر نقاشي شده باشد. اين تصوير و ديگر تصاوير از پرواز نزديك ياپتوس كاسيني در حال مطالعه‌ي بيشتر براي يافتن نشانه‌هاي مهمتر است.

امتياز تصوير:  Cassini Imaging Team, SSI, JPL, ESA, NASA

تصویر مادون قرمز از ابر ماژلانی بزرگ

15 ژانویه 2012

ابرهای غبارهای کیهانی در این تصویر مادون قرمز از کهکشان اقماری راه شیری ما، موج می‌زنند، ابر ماژلانی بزرگ. این تصویر ترکیبی رصدخانه فضایی هرشل و تلسکوپ فضایی اسپیتزر نشان می‌دهد که ابرهای غبار، درست مانند غبار پخش شده در صفحه کهکشان راه شیری، در این کهکشان کوتوله نیز به فراوانی وجود دارد. دماهای این ابرهای غبار، نشان‌دهنده فعالیت‌های شکل‌گیری ستارگان است. داده‌های اسپیتزر در قسمت‌هایی که آبی رنگ هستند، غبارهای گرمی را نشان می‌دهد که توسط ستارگان جوان گرم می‌شوند. ابزارهای هرشل که در جمع‌آوری داده‌هایی که در تصویر به رنگ قرمز و سبز دیده می‌شوند، سهیم بوده‌اند، تابش غبار از نواحی سردتر و میان‌ستاره‌ای را نشان می‌دهد، جایی که شکل‌گیری ستارگان تازه شروع شده یا متوقف شده است. تصویر مادون قرمز ابر ماژلانی بزرگ، که تابش‌های ابرهای غبار در آن نقش اصلی را دارد، با تصاویر مرئی آن متفاوت است. البته سحابی مشهور رتیل در این تصویر کهکشان همچنان دیده ‌می‌شود، درخشان‌ترین ناحیه در سمت چپ مرکز تصویر که به راحتی قابل مشاهده است. قطر ابر ماژلانی بزرگ که 160000 سال نوری  از ما فاصله دارد، 30000 سال نوری است.

امتیاز و حق تصویر: ESA/ NASA/ JPL-Caltech/ STScI