پرورش یافتگان دامن اخلاق اسلامی، انسانهایی با وقار، صاحب بصیرت، با ثبات و غیر متزلزل در تند بادهای حوادث هستند.
آنان مرعوب التهابات اجتماعی و جوزدگی و خرافات و گرایشهای غالب نمیشوند.
در مقابل آنان، افرادی نیز هستند که تمام حساسیت و بینش و رفتار آنان وابستگی کامل به جو جامعه دارد. اگر در جامعه چیزی مُد شود، حتما باید آنان نیز به آن دست یابند. اگر چیزی در نزد مردم زیبا و ارزش تلقی گردد، آنها نیز آن را زیبا میدانند.
در امر ازدواج نیز آثار جوزدگی، بسیار به چشم میخورد؛ مطالبه مهریه سنگین و برپایی مجالس پرهزینه، ماشین، مسکن خوب، شغل عالی و مدرک و شأن بالا برای فخرفروشی به دیگران، از جمله این امور است.
در این میان استفاده از لباسهای گوناگون با مدلهای جدید، رفت و آمدهای پرهزینه، میهمانیها و هدیههای گران بها و تجملاتی، صرفا برای جلب توجه دیگران و برای بستن دهان مردم صورت میگیرد و در جریان این مسابقه، هر روز روشها جدیدتر و پیش رفتهتر میشود و هزینهها بالاتر میرود. قرآن از این جلوههای زندگی ما با نام «زهرة الحیوة الدنیا؛ یعنی درخشش و گیرای زندگی دنیایی» (طه: 131) نام میبرد و این رفتارها را «تَبَرُّجَ الْجاهِلیّة» (احزاب: 33) و فخرفروشی میداند.
قرآن کریم میفرماید: «ان الله لا یحب کل مختال فخور؛ خداوند هیچ حیلهگر فخرفروشی را دوست ندارد». (لقمان: 18)
امیرالمؤمنین علی علیهالسلام میفرماید: «اهلک الناس اثنان، خوف الفقر و طلب الفخر؛ دو چیز مردم را هلاک ساخت: ترس از فقر و طلب فخر».
و باز میفرمایند: «لا حُمق أعظم من الفخر؛ حماقتی بزرگتر از فخرفروشی نیست».
پیروی از سنتهای بدعتآمیز
;خلق را تقلیدشان بر باد داد ;ای دو صد لعنت بر این تقلید باد!
برخی سنتها در جامعه ما رواج دارد که در دین از آن نکوهش شده است و به دلیل هزینه زیاد، جوانان را از تصمیم به ازدواج باز میدارد و مراسم ازدواج را با زشتترین گناهان آلوده میسازد.
رقص، نواختن موسیقی، در برخی موارد مصرف مواد مخدر یا مواد مست کننده، تشریفات و تزیین ماشین عروس و گرداندن او در خیابانها، برپایی مراسمهای پرهزینه در تالارهای تجملاتی، از جمله امور نامناسبی است که چهره زیبای ازدواج را آلوده ساخته است.
فرد مسلمان در سایه منش اخلاقی، به راحتی از این سنتهای غلط و بدعتآمیز و نامبارک چشم میپوشد و در حدود احکام الهی، مراسمهای شاد را برگزار میکند.
قرآن در رد منطق افرادی که از سنت و روش گذشتگان و پدرانشان کورکورانه پیروی میکنند، میفرماید:
قالوا بل نتبع ما الفینا علیه آبائنا أَو لَو کان آبائهم لایعقلون شیئا و لا یهتدون.
بگو اگر چه پدران شما از روی نادانی کارهایی را انجام میدادند، آیا باز شما از آنها پیروی خواهید کرد؟