تأکید بر خوردن سحری

باران رحمت الهی در ماه مبارک رمضان باریدن دارد و فرصت برای کسب فضایل معنوی و دست‌یابی به نیکی فراهم است، باید این فرصت را به خوبی شناخت و از هر لحظه آن به ویژه اوقاتی چون سحر، به شایستگی استفاده کرد.

اعمال مشترک سحرهای ماه رمضان

1) سحری خوردن

سحری خوردن شرط روزه گرفتن نیست ، بلکه یک سنّت است . پیامبر (صلی الله علیه وآله) آن را انجام می‌داده اند ، و بدان دستور داده‌اند و فرموده‌اند :« تسحروا فان فی السحور برکه : برای خوردن سحری بر خیزید که در سحری خوردن برکت است . »

بنابر این ، سحری خوردن و همچنین تأخیر انداختن آن تا نزدیک طلوع فجر سنّت است زیرا موجب تقویت مسلمان روزه دار ، و تخفیف مشقّت روزه داری می‌گردد ، و مدّت زمان گرسنگی و تشنگی را کاهش خواهد داد ، و از آنجا که تسهیل و آسان‌گیری مورد توجّه دین اسلام می‌باشد لذا ، اسلام عبادات را بر مردم آسان گرفته و مردم را به سوی آسان سازی آن ترغیب و تشویق کرده است . از جمله همین آسان‌گیری‌های اسلام ، زودتر افطار کردن و دیرتر سحری خورد است .

پس برای مسلمان روزه دارمستحبّ است که هنگام سحر بپا خیزد ، اندکی غذا به عنوان سحری ، هر چند یک خرما باشد ، بخورد یا یک جرعه آب بنوشد ، به خاطر اینکه به سنّت پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) عمل نموده باشد .

در سحری خوردن فایده‌ی معنوی دیگری نیز هست که همان بیداری ، قبل از طلوع فجر است . در آن ساعت سحر ، خداوند رحمت خود را بر بندگانش متجلّی می‌نماید ؛ دعاها را اجابت می‌کند ، و استغفار کنندگان را مورد مغفرت قرار می‌دهد ، و اعمال صالح را می‌پذیرد . تفاوت بسیار است میان کسانی که وقت سحر را به ذکر گفتن و تلاوت قرآن سپری می‌کنند ، با کسانی که این ساعات را در خواب و بی خبری به سر می‌برند .

در روایت دیگری رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرموده است: فرشتگان برای کسانی که در سحرها طلب آمرزش می‌کنند و سحری می‌خورند، استغفار می‌کنند.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «سحری بخورید هر چند که یک جرعه آب باشد. همانا درود خدا بر کسانی باد که سحری می‌خورند.»( تهذیب الاحکام، ج 4، ص 198.)

همچنین  فرمودند : «خرما سحری خوبی برای مؤمن است.»( بحار الانوار، ج 62، ص 296)

2) تلاوت قرآن

خواندن سوره قدر به هنگام خوردن سحری ثواب بسیاری دارد، در روایتی از امام صادق(علیه السلام) آمده است که هر مؤمنی، در وقت افطار و خوردن سحری، این سوره را بخواند، در میان این دو وقت ثواب شهیدان را دارد.

یکی از بهترین اعمال در شب‌ها و روزهاى ماه مبارک رمضان، تلاوت قرآن است. اگر چه تلاوت قرآن در تمام اوقات ثواب دارد، ولى چون قرآن در ماه رمضان نازل شده است، از اجر و ثواب ویژه‏اى برخوردار است چنانچه وارد شده:

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): اگر کسى در این ماه یک آیه از قرآن تلاوت کند، ثوابش مثل کسى است که در غیر ماه رمضان یک ختم قرآن کرده است.

امام باقر علیه‌السلام فرمود: هر چیزى بهارى دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.(اصول كافى جلد 4 ص: 438 روایت: 10 )

به عبارتی تلاوت قرآن در این ماه یادآور این نکته است که خداوند بندگان را در این ماه مورد خطاب قرار داده و مسائل و موضوعات را به وسیله انبیائش برای آن‌ها فرستاده است .

و این یک افتخار و مباهات برای بندگان است که در این ماه بنده مورد عنایت الهی قرار گرفته و به عبارتی او را به حساب آورده و از دیگر حیوانات جدایش کرده است .

3) دعای سحر

دعایی از امام رضا(علیه السلام) نقل شده که فرمود: این دعا را امام باقر(علیه السلام) در سحرهای ماه مبارک رمضان می‌خواند و می‌فرمود: در این دعا اسم اعظم الهی آمده است، که در سرعت اجابت دعا بسیار مؤثر است.

4) دعای ابو حمزه ثمالی

دعای ابو حمزه ثمالی که در سحرهای ماه رمضان خوانده می‌شود از مضامین و محتوای بسیار بلندی بر خوردار است که اگر کسی اندکی آمادگی روحی داشته باشد و با توجه، این دعا را بخواند، به یقین در عمق وجودش نورانیت خاصی وارد می‌شود و در دل و جانش انقلابی ایجاد می‌کند.

اعمال مشترک روزهای ماه رمضان

1) دعا

هر روز این دعا را بخواند که در کتب معتبر نقل شده است

اَللّهُمَ هذا شَهْرُ رَمَضانَ، اَلَّذی أنْزَلْتَ فیهِ الْقُرآنَ، هُدیً لِلنّاسِ وَ بَیِّنات مِنَ الْهُدی وَ الْفُرقانِ،...الخ.

شیخ کفعمی(رحمه الله) در بلد الا مین و مصباح از کتاب اختیار، سید بن باقی نقل کرده است که هر کس بخواند این دعا را در هر روز از ماه رمضان، خداوند متعال گناهان بسیاری را از او بیامرزد: اَللّهُمَ رَبِّ شَهْرِ رَمَضانِ الَّذی أنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، وَافْتَرَضْتَ عَلی عِبادِکَ فیهِ الصِّیامَ،..الخ.

2) تسبیحات و صلوات

الف) در هر روز از ماه رمضان این تسبیحات را که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است بخواند. این تسبیحات ده بخش است و هر بخش از آن مشتمل بر ده تسبیح است:

سُبْحانَ اللّهِ باِرئِ النَّسمِ، سُبْحانَ اللّهِ المَصِّوِر، سُبْحانَ اللّهِ خالِقِ الْأَزْواجِ کُلِّها،...الخ.

ب) در هر روز از ماه مبارک رمضان، این صلوات خوانده شود که بسیار پر محتوا و پر ارزش است: إنَّ اللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبیِّ، یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیهِ وَ سَلِّمُوا تَسلیماً، لَبَّیْکَ یا رَبِّ وَ سَعْدَیْکَ وَ سُبْحانَکَ،...الخ.

ج) شیخ مفید(رحمه الله) آورده: از مستحبات ماه رمضان صلوات فرستادن بر رسول خدا(صلی الله علیه وآله) است، در هرروز صد مرتبه و اگر زیادتر بفرستد فضیلت بیشتری دارد.

* به علت طولانی بودن دعا، صلوات و تسبیحاتی که در مطلب طرح شده‌اند، درج کامل آن‌ها ممکن نیست. بهره‌مندی از تمامی مطالب  و اعمال ماه مبارک رمضان، از طریق مفاتیح‌الجنان امکان پذیر است .