زندگی نامه علما

آيت‏اللَّه شيخ مرتضى آشتيانى (ره)

( 1365-1243 ه .ق )

ولادت و تحصيلات

آيت‏اللَّه شيخ مرتضى آشتيانى متخلص به شعله، فرزند ميرزا محمدحسن مجتهد آشتيانى در سال 1243ش (1281ق) در بيت رفيع مرجعيت و اجتهاد، در تهران به دنيا آمد. وى پس از فراگرفتن مقدمات و سطوح، و نيز پس از استفاده از محضر والد بزرگوارش، راهى نجف اشرف شد و از درس خارج استادانى همچون ميرزا حبيب اللَّه رشتى و آخوند ملامحمد كاظم خراسانى بهره‏مند گرديد تا به مدارج عاليه اجتهاد و فقاهت رسيد. آيت‏اللَّه مرتضى آشتيانى سپس به ايران مراجعت نمود و در تهران به تدريس و اقامه جماعت مشغول شد. او در نهضت تحريم تنباكو، در كنار پدرش براى پيشبرد اهداف نهضت فعاليت كرد و بعد از پدرش، در تهران مرجعيت روحانى يافت. آيت‏اللَّه مرتضى آشتيانى در جريان انقلاب مشروطه نيز يكى از رهبران روحانى در تهران بود كه به همين خاطر، عين‏الدوله، از رجال قاجار، او را از توليت مدرسه مروى بر كنار نمود. ايشان همراه با ساير علماى تهران براى پيشبرد امر مشروطه به حرم حضرت عبدالعظيم مهاجرت كرد و تحصن گزيد. وى تا آخر كار، مشروطه خواه باقى ماند ولى پس از فتح تهران توسط مشروطه‏ طلبان و قبل از كودتاى رضاخان در 1299ش، به مشهد كوچيد و وظايف دينى خود را دنبال كرد. آيت‏اللَّه آشتيانى در جريان كشف حجاب، به همراه ديگر بزرگان شهر نامه اعتراض خود را به رضاخان پهلوى فرستادكه متعاقب آن، دستگيرى علماى مشهد و قيام خونين مسجد گوهرشاد شكل گرفت. ايشان در كنار امور سياسى و اجتماعى، به لحاظ اخلاص به اهل بيت، زبانزد خاص و عام بود به طورى كه تمام مواليد و وفيات اهل‏بيت(ع) را برپا نموده و با وجود كهولت سن از مردم پذيرايى و گاه خود مديحه خوانى مي‏نمود. ايشان داراى مكاشفات و رؤياهاى صادقه نيز بوده است.

وفات

سرانجام در 27 آبان 1325ش برابر با 23 ذيحجه 1365ق در 82 سالگى دارفانى را وداع گفت و در حرم امام رضا(ع)شهر مقدس مشهد به خاك سپرده شد.