زندگی نامه علما

ابوغالب زُرارى (ره)

( 368- 285 هـ.ق )

ولادت  و خاندان

ابو غالب در 27 ربيع الثانى سال 285 هجرى در كوفه به دنيا آمد.نام وى احمد بن محمد بن محمد بن سليمان بن حسن بن جهم بن بُكَير بن أعيَن شيبانى كوفى بغدادى است.او از شخصيت هاى بزرگ شيعه در قرن چهارم هجرى و از روات حديث و استاد برخى فقهاى بزرگ شيعه مانند شيخ مفيد و از اصحاب ائمه عليهم السلام در دوران غيبت صغرى مى باشد.

ابو غالب در پنج سالگى پدر خود را از دست داد و تحت سرپرستى پدربزرگ دانشمند خود محمد بن سليمان قرار گرفت.در دوازده سالگى از دانشمند و راوى بزرگ شيعه "حِميَرى" روايت شنيد.در پانزده سالگى پدر بزرگ و سرپرست خود را از دست داد.بيست و هشت ساله بود كه در حادثه اى ناگوار تمام اموال خود را از دست داد.در شصت و پنج سالگى به حج خانه خدا مشرف شد و يك سال در جوار بيت الله الحرام ماند.

سيد بحر العلوم در مورد خاندان او چنين مى گويد:

"آل أعيَن از بزرگ ترين خاندان هاى كوفه و از شيعيان اهل بيت مى باشند. آنان از مقام و منزلتى بس والا برخوردارند و شخصيت هايى برجسته در ميان خود داشته اند و در دوران هاى طولانى از دوران امام سجاد و امام باقر و امام صادق عليهم السلام تا دوران غيبت صغرى از اصحاب نزديك ائمه به شمار مى آمده اند.در ميان اين خاندان چهره هاى دانشمند و فقيه و قارى قرآن و اديب و راوى حديث بس فراوان ديده مى شود.

ابو غالب داراى فرزندى بود به نام عبيد الله كه در سال 313 هجرى به دنيا آمد ولى بر خلاف ميل پدر علاقه به علم و دانش از خود نشان نداد، اما او داراى فرزندى شد به نام محمد كه علاقه مند به راه پدر بزرگ خود شد و ابو غالب رساله خود درباره خاندان آل أعين را براى او نگاشته است.

مكاتبه با امام عصر

از ديگر فضايل ابو غالب زرارى مكاتبه با امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف از طريق ‏نواب خاص آن حضرت مى‏باشد كه او به اين افتخار بزرگ نايل آمده است‎.‎

گفتار بزرگان

شيخ طوسى در باره او مى فرمايد:"او شخصيتى جليل القدر و داراى روايات فراوان و شيخ شيعه در زمان خود بوده و شخصيت مورد اطمينان فقهاى شيعه مى باشد."علامه مجلسى و سيد بحر العلوم نيز كلامى مشابه كلام شيخ طوسى گفته اند.

اساتيد

او از شخصيت هاى بزرگ شيعه در دوران خود بهره برده است. شخصيت هايى مانند: پدر بزرگ خود محمد بن سليمان، على بن حسين سعد آبادى، عبد الله بن جعفر حميرى، محمد بن حسن بن على بن مهزيار اهوازى، محمد بن همام اسكافى و محمد بن يعقوب كلينى.

شاگردان

چهره هاى فراوانى نيز از محضر درس او بهره مند گشته اند از جمله: شيخ مفيد، هارون بن موسى تلعكبرى، حسين بن عبيد الله غضائرى، احمد بن عبد الواحد مشهور به ابن عبدون و ابو العباس احمد بن على بن عباس سيرافى.

تأليفات

او داراى تأليفات ارزشمندى در موضوعات مختلف است مانند:

1 - رسالة أبى غالب الزُرارى

2 - كتاب الأدعية

3 - الإفضال

4 - التاريخ

5 - دعاء السفر

6 - دعاء السر

7 - مناسك الحج

8 - جزء فى خطبة الغدير

9 - أخبار تهامة

10 - أخبار مجموعة

وفات

سرانجام اين عالم بزرگوار در سال 368 هـ.ق به سن هشتاد و سه سالگى در شهر بغداد چشم از جهان فرو بست و در كاظمين به خاك سپرده شد.