پاسخ به:زندگی نامه علما
جمعه 1 مهر 1390 11:10 AM
آيت الله حاج شيخ عبدالله جوادى آملى « دام ظله »www.javadiamoli.com |
 |
آية الله عبدالله جوادى آملى، در سال 1312 هجرى شمسى در آمل به دنيا آمد.پدر و جدش، ميرزا ابوالحسن و ملا فتح الله از مبلغين اسلام وارادتمندان به آستان ولايت بوده‌اند.از ويژگيهاى جدّى وى اين بوده كه در منابر خود به ذكر احكام و مناقب اهل بيت (عليهم السلام) مي‌پرداخته و ظاهراً علاقة وافرى به علم كلام داشته است.فرزندانى كه خدا به پدر استاد عطا مي‌كرده است، معمولاً بر اثر ضعف امكانات بهداشتى پزشكى يا به علل و عوامل ديگر زنده نمي‌ماندند.پيش از تولّد استاد، يكى از بستگان در عالم رؤيا مي‌بيند كه شخصى عصايى به دست پدر استاد مي‌دهد و او آن را به دست گرفت.اين رؤيا را چنين تعبير كردند كه خداوند به ميرزا ابوالحسن، پسرى عطا خواهد كرد كه زنده مي‌ماند و عصاى دست پدر خواهد شد. از اين رو، پدر و مادر نذر كردند اگر خدا به آنها پسرى داد، او را به مشهد امام رضا (ع) ببرند و اين گونه، استاد جوادى آملى متولّد شد.
فشار دوران پهلوى و مشكلات پدر و جدّ استاد در مسائل مادى و سياسى، باعث نشد كه از علاقة اين خانواده به روحانيّت شيعه كاسته شود و همانا، آرزوى آنان، تحصيل فرزند خود در حوزه‌هاى علميه بود.
آية الله جوادى آملى پس از به پايان رساندن سال ششم ابتدايى، در سال 1325 يا 1326، با پيشنهاد پدر و علاقة وافر، وارد حوزه علميه آمل شد و تا سال 1329 در آن شهر، به تحصيل پرداخت و بخشى از دروس سطح را در آنجا به پايان برد. پس از آن با تشويق استاد خود، مرحوم آقا شيخ شعبانى نورى، عازم حوزه علميه مشهد مقدس شد. در بدو ورود به حوزه علميه مشهد، در يكى از مدارس به برخى از طلاب برخورد كه در كسوت روحانيت بودند، ولى نسبت به علماى بزرگ مشهد در آن روزگار، تكريمى نداشتند و تعابيرشان دربارة علما همراه با تندى و طعن بود! اين خاطره چنان براى استاد تلخ بود كه حاضر نشد در چنين حوزه‌اى بماند و درس بخواند. از اين رو مشهد را ترك گفت و به همراه پدر، رهسپار تهران شد تا در آن حوزة عظيم در آن روزگار و در محضر بزرگانى همچون آية حاج شيخ محمد تقى آملى، به تحصيل بپردازد.
مرحوم شيخ محمد تقى آملى نيز پدر استاد را مي‌شناخت و طى نامه‌اى به مرحوم حاج محمدباقر آشتيانى، متصدى مدرسه مروى، كه از بهترين مدارس آن روز بود، خواستار پذيرش استاد جوادى شد.
با ورود به مدرسه مروى و قبولى در آزمون ورودى آن، استاد به خواندن رسائل و مكاسب اشتغال يافتند.
پس از آن به فراگيرى كفاية الاصول پرداخت و سپس در دروس خارج استادان بنام حوزه علميه تهران شركت جست و همزمان، به فراگيرى علوم عقلى نيز پرداخت. پس از حدود 5 سال تحصيل در تهران و با كسب اجازه از محضر مرحوم آية الله حاج شيخ محمد تقى آملى، در سال تحصيلى 35 ـ 1334 به حوزه علميه قم آمد تا از محضر علماى آن ديار نيز بهره‌هاى فراوانى برگيرد. از آن سال، تا كنون وى در حوزه علميه قم حضور دارد و ضمن بهره‌مندى از محضر علماى بزرگ اين حوزة مباركه، خود سر منشأ خيرات و بركات كثيرى براى آن بوده است.
استاد جوادى آملى، در دوران تحصيلى خود، با استادان بنامى، انس داشته است. پدر او معتقد بود كه درس حوزوى را بايد پيش انسان بزرگوارى كه خود تزكيه شده باشد، آغاز كرد.
بدين منظور، فرزند خود را براى تحصيل، نزد آية‌الله فرسيو (ره) كه از دانشمندان و علماى بزرگ آمل بود، برد و او در آغازين روز درس، جمله «اول العلم معرفة الجبار» را چنان معنا كرد كه استاد خود را هنوز مرهون آن سروش غيبى مي‌داند.
آية الله جوادى آملى، دروس ادبيّات را نزد پدرش و حجج اسلام، عبدالله اشراقى شيخ احمدى اعتمادى و برخى ديگر خواند و بخش مهمّ شرح لمعه را نزد مرحوم آية الله شيخ عزيزالله طبرسى فرا گرفت. بخش اوامر قوانين را در محضر آية الله ضياى آملى و بقيه را از مرحوم آية الله محمد غروى آموخت در روزهاى تعطيل هم امالى شيخ صدوق را در محضر آية الله ضياء الدين آملى مي‌خواند.
با ورود به تهران، به مدرسة علميه مروى رفت و دروس سطح را در آنجا به پايان برد. از ويژگيهاى مدرسه مروى اين بود كه طلاب آن مي‌بايست در كنار فراگيرى علوم، قرآن را نيز تلاوت كنند و سالى دوبار براى بازديد كتابها جلساتى تشكيل مي‌شد. انس با كتابخانة نيز نصيب طلاب علوم مي‌شد و توفيق بود تا محصلان با كتابهاى خطى و چاپى آشنا شوند. استاد جوادى آملى، دروس رسائل و مكاسب را در محضر آية الله سيد عباس فشاركى، آقاى شيخ اسماعيل جاپلقى و آقا شيخ محمد رضا محقق خواند. در بخش فلسفه نيز، شرح منظومه، طبيعيات، اشارات و بخشى از اسفار را نزد حاج شيخ ابوالحسن شعرانى و مقدارى از شرح منظومه و شرح اشارات و بخشى از اسفار را خدمت آية الله حاج ميرزا مهدى محى الدّين الهى قمشه‌اى كه عارفى بى نظير و صاحبدلى بى بديل بود فراگرفت. براى آموختن شرح فصوص ابى عربى (شرح قيصرى بر فصوص) به محضر آية الله محمد حسين فاضل تونى رفت و دروس خارج فقه و اصول را نزد مرحوم شيخ محمد تقى آملى آموخت، ضمن اينكه در علوم معقول نيز از ايشان بهره‌هاى فراوان مي‌برد.
با هجرت به قم، در سال تحصيلى 35 ـ 1334 در درس بزرگان قم، از جمله آية الله العظمى بروجردي(ره) حضرت امام خمينى (ره)، علامه سيد محمد حسين طباطبايي(ره)، آية الله محقق داماد (ره) و آية‌الله ميرزا هاشم آملى (ره) حاضر شد. وى، ويژگى بارز درس امام خمينى (ره) را پرورش روح دقت و آزادگى علمى مي‌داند و بر حكيمانه بودن ديدگاههاى امام در دروس حوزوى تأكيد مي‌نمايد.
استاد جوادى آملى، در حدود 25 سال از محضر علامه طباطبايى، در علوم نقلى و عقلى بهره بود و در خلوت و جلوت، انيس اين مفسر بزرگ قرآن كريم بود. از اين رو خاطرات بسيارى از ايشان، در سينه دارد كه در بسيارى از مصاحبه‌ها و نوشته‌ها، آن را بيان داشته است.
از دوستان آية الله جوادى آملى، مي‌توان از آية‌الله شهيد مطهرى، مرحوم حاج آقا مصطفى خمينى و امام موسى صدر نام برد. او در سال 1332 در تهران، با شهيد مطهرى آشنا شد كه اين دوستى تا زمان شهادت ايشان ادامه داشت.
استاد جوادى آملى كه از ياران صديق و از شاگردان مبرّز امام خمينى (ره) بود، در جبهه‌هاى سياسى نيز هماره پيرو پير و مراد خود بود و در سالهاى مبارزه بر ضد رژيم شاه از هيچ كوششى دريغ نمي‌ورزيد. وى از سال 1342 همراه امام بود و در طول اين دوران، بارها مورد دستگيرى و بازجويى ساواك قرار گرفت.
بخشى از اين مبارزات، همكارى در مبارزات مردم آمل، سخنرانى، افشاگرى و تنظيم اطلاعيه‌ها و بيانيه‌ها بود.
با شكل‌گيرى مبارزات و تظاهرات در همه جاى ايران، مردم آمل نيز با ارشادها و راهنماييهاى آية الله جوادى آملى، به صفوف مبارزان پيوستند و رژيم پهلوى را با شكست رو به رو ساختند.
پس از پيروزى انقلاب اسلامى ايران نيز، آية الله جوادى در مسؤوليتهاى گوناگونى به انجام وظيفه پرداخت. در سالهاى آغازين انقلاب، با حكم امام خمينى (ره) به رياست دادگاه انقلاب و حاكميت شرع منصوب شد و همچنين عضو شوراى عالى قضايى بود. از ديگر فعاليتهاى ايشان در آن دوره، تدوين لايحة قصاص بود كه همواره مورد نفرت دشمنان انقلاب و ملى گراها بود.
استاد جوادى آملى، سفرهاى گوناگونى به كشورهاى مختلف جهان، با انگيزه‌هاى تبليغى و سياسى انجام داده است.
يكى از مهمترين سفرهاى وى سفر به شوروى سابق براى تسليم پيام امام خمينى (ره) به گورباچف، رهبر وقت اتحاد جماهير شوروى بود كه از ديد صاحب نظران جهانى، پديده‌اى بسيار مهم تلقى مي‌شد. از ديگر سفرهاى مهم وى، سفر به نيويورك و شركت در نشست اديان و ابلاغ پيام مقام معظم رهبرى بود كه معظم له با صلابت تمام، پيام رهبر ايران را در آن قرائت كردند.
از ديگر مسؤوليتهاى وى، عضويت در مجلس خبرگان قانون اساسى و نيز عضويت در مجلس خبرگان رهبرى در دوره‌هاى اوّل و دوّم بود. وى همچنين از اعضاى جامعه مدرسين حوزه علميه قم، پيش و پس از انقلاب اسلامى بوده است .
آية الله عبدالله جوادى آملى، در طول عمر شريف خود، تا كنون خدمات علمى و فرهنگى شايان توجهى را به انجام رسانده است. وى از سالهاى نخستين تحصيل به تدريس در تربيت طلاب مبتدى مي‌پرداخته است و تا كنون، شاگردان بسيار مفيدى را به عالم اسلام تقديم داشته است. استاد، همواره بر تهذيب نفس در كنار تحصيل پاى مي‌فشرده و همواره شاگردان خود را به اخلاص در تبليغ معارف وحيانى و انس هماره با قرآن و روايات سفارش مي‌نموده است.
از خدمات مهم فرهنگى استاد جوادى آملى، تأسيس مؤسسه تحقيقاتى و نشر اسراء در سال 1372 است. مؤسسه اسراء به منظور پژوهش در رشته‌هاى مختلف علوم اسلامى و پاسخ گويى به شبهات موجود در اسلام تأسيس شده است و تا كنون خدمات شايان توجهى را تقديم داشته است.
آية الله جوادى آملى، تاكنون كتابهاى بسيارى را در زمينه‌هاى گوناگون، از جمله تفسير، فلسفه، كلام، فقه و اصول نگاشته است كه به برخى از آنها اشاره مي‌رود:
1ـ تسنيم، تفسير قرآن كريم (تا كنون 4 جلد)
2ـ تفسير موضوعى قرآن كريم (در 15 جلد)
3ـ رحيق مختوم (2 جلد)
4ـ ولايت فقيه
5ـ عصارة خلقت، دربارة امام زمان (عج)
6ـ عيد ولايت
7ـ ولايت در قرآن
8ـ ولايت علوى
9ـ تجلّى ولايت
10ـ حكمت علوى
11ـ ظهور ولايت
12ـ دنياشناسى و دنياگرايى در نهج البلاغه
13ـ على (ع) مظهر اسماى حسناى الهى
14ـ وحدت جوامع در نهج البلاغه
15ـ حيات عارفانة امام على (ع)
16ـ انتظار بشر از دين
17ـ بنيان مرصوص امام خمينى (ره)
18- شريعت در آينه معرفت
19ـ زن در آينه جلال و جمال
20ـ حماسه و عرفان
21ـ صهباى حج
22ـ فلسفة حقوق بشر
23ـ تبيين براهين اثبات خدا
24ـ حكمت نظرى و عمل در نهج البلاغه
25ـ مراثى اهل بيت
26ـ حكمت و عبادات
27ـ گنجور عشق
28ـ كتاب الخُمس
29ـ اسرار الصلوة
30ـ على بن موسى الرضا (ع) و القرآن كريم
31ـ على بن موسى الرضا و الفلسفة الالهيّة
32ـ كتاب الحجّ
بسيارى از كتب استاد نيز تا كنون منتشر نشده و مؤسسه اسراء سرگرم تدوين و چاپ آن است.
ايشان هم اكنون امامت نماز جمعه شهر مقدس قم را بر عهده دارند. و نيز به تدريس علوم دينى مي‌پردازند.
1- تفسير موضوعى قرآن مجيد
2- كتاب الخمس
3- شريعت در آيينه معرفت
4- تحرير تمهيد القواعد
5- كتاب الصلاة
6- عرفان حج
7- كرامت در قرآن
8- اخلاق كارگزاران در حكومت اسلامى
9- پيرامون وحى و رهبرى
10- اسرار عبادات
11- ولايت فقيه
12- رحيق مختوم
13- سيره پيامبران در قرآن
