امامزاده های اردبیل

بطور مسلم اولین امامزاده های مكرم در اواخر قرن دوم و اوائل قرن سوم هجری قمری به منطقه اردبیل و آذربایجان تشریف آورده اند و به تبلیغ و ترویج مذهب حقه اهل بیت همت گمارده اند.

امامزاده سید صدر الدین (ع)

یكی از امامزاده های معتبر بوده كه در نیمه اول قرن سوم هجری به اردبیل تشریف آورده اند و بنا به نظر صاحب «بحر الانساب» كه یكی از كتب مهم علم انساب (تبار شناسی) می باشد از اولاد بلافصل حضرت امام موسی كاظم (ع) می باشند در دوران های گذشته دارای بارگاه و جلال و شكوه بوده است اكنون با قرار گرفتن مرقد شریف این بزرگوار در موقعیت خاص شهر اردبیل امید است با طرح جامع احداث بقعه براین مزار مبارك تحولی در این ناحیه صورت گیرد.

امامزاده صالح(ع)

این بزرگوار همانند جناب صدر الدین در نیمه اول قرن سوم هجری به اردبیل تشریف آورده اند و بنا به نظر صاحب «بحر الانساب» یكی از سه اولاد بلافصل امام موسی كاظم (ع) می باشد كه به این منطقه آمده اند مزار شریفش از دوران های گذشته مورد توجه خاص و عام بوده و خاندان جلیل القدر صفویه نسبت به حضرتش ارادت ویژه داشتند، با توجه به اینكه بقعه مباركش در وسط شهر (میدان عالی قاپو) واقع شده رفع اختلاف هئیت امناء و میراث فرهنگی و اداره اوقاف درباره احداث و تكمیل و مرمت بارگاه مباركش ضرورتی غیرقابل انكار است و از طرفی این همه تطویل و تأخیر، ضرر و زیان دینی و فرهنگی برای مردم محب اهل بیت (ع) و شاید توهینی به ساحت این بزرگوار باشد.

امامزاده حمزه(ع)

این امامزاده عظیم الشأن یكی از مهمترین امامزاده هائی است كه در منطقه اردبیل وجود دارد و به احتمال قوی و بنابر آنچه كه صاحب «بحر الانساب» فرموده ایشان همان حمزه بن موسی بن جعفر (ع) می باشد كه جد شاخه های متفرعی از سادات موسوی خصوصاً در منطقه آذربایجان و قفقاز و بطور كلی شمال ایران قدیم بوده و نیز خاندان جلیل القدر سیادت و سیاست صفویه از اولاد ایشان بوده و شاید به همین دلیل درقرن سوم و پنجم هجری قمری اولاد و احفاد ایشان كه همان خاندان جلیل القدر ابوالفتح شیخ سید صفی الدین اسحاق اردبیلی (650-735) می باشند به اردبیل تشریف آوردند و منشا خدمات بی نظیر برای مكتب اهل بیت (ع) شدند در حال حاضر بقعه بسیار كوچك و نامناسبی در جوار بقعه شیخ سید امین الدین جبرائیل رضوان الله تعالی علیه بر مزار ایشان وجود دارد كه به هیچ وجه در شأن ایشان نبوده و لازم است بارگاهی مناسب بر مزار ایشان احداث گردد.

امامزاده سید محمد اعرابی

جناب سید محمد اعرابی بن ابو محمد قاسم بن سید حمزه بن امام موسی بن جعفر (ع) یكی از معتبرترین امام زاده ها از نظر اسناد و مدارك می باشد این بزرگوار در اواخر قرن سوم هجری قمری به اردبیل تشریف آورده اند و به احتمالی علت حضور ایشان در خطه اردبیل جد بزرگوارش جناب سید حمزه می باشد بنا به امر و تأكید حضرت آیت الله العظمی آقا سید موسی شبیری زنجانی (مدظله) و اهتمام عالم زاهد حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ عبدالرحیم جعفری (دامت بركاته) و با سرمایه مرحوم حاج غضنفر پاكنهاد رحمه الله علیه در گذشته نه چندان دور برای ممانعت از هدم و محو مرقد مطهر ایشان قبه ای كوچك بر مزار ایشان بنا گردیده كه امید است بارگاهی در شأن حضرتش احداث گردد و مورد استفاضه عموم مردم واقع شود مرقد شریف ایشان در مجموعه شیخ سید امین جبرائیل كلخوران واقع است.

امامزاده دختر (حلیمه خاتون)

در كنار مسجد میر صالح مجتهد رضوان الله تعالی علیه مرقد شریفی  وجود دارد كه به امامزاده دختر معروف و مشهور است در مورد این قبر شریف چند امر مسلم است اول آنكه این قبر شریف متعلق به امامزاده های بزرگوار می باشد و دوم آنكه قدمت تاریخی آن به قرن سوم هجری و معاصر با امامزاده های یزرگوار سید صدر الدین و سید صالح و سید حمزه (ع) می باشد که در دوران صفویه و قبل و بعد از آن مورد توجه عام و خاص بوده و به احتمالی قبر شریف سیده ای بزرگوار می باشد كه از دختران حضرت امام موسی بن جعفر(ع) و مشهور به حلیمه خاتون است تشیخص دقیق هویت ایشان نیازمند تحقیقی میدانی در علم تبار شناسی می باشد و در حال حاضر ترمیم و تكمیل قبر شریف ضروری است.