معرفی کامل رشته های دانشگاهی علوم تجربی

ديباچه: زمين سبز بود؛ به سبزي بهشت و رودخانه تميز و شفاف و زلال، و طبيعت با بارش هر باران از شادابي و طراوات لبريز مي‌شد. سال‌ها گذشت. جمعيت شهر رو به فزوني گذاشت. خانه‌هاي تازه ساخته شد و به جاي درختان سرسبز، کارخانه‌ها جان گرفتند. چرخ‌هاي توليد کارخانه که به کار افتاد، فاضلاب صنعتي را به ميان آب رودخانه جاري ساخت. آن وقت ماهي‌هاي کوچک و بزرگ، ذرات آلوده کننده آب را با آب شش‌هايشان تنفس کردند و گروه گروه جان باختند. آب، خاک و هواي آلوده، نفس درختان را نيز قطع کرد و اکنون ما در اين زمين که با دست‌هاي خودمان، خاکستري‌اش کرده‌ايم، هر لحظه شاهد مرگ سبزي و سبزينگي،‌پاکي و شادابي و در نهايت هستي و زندگي هستيم. اين بحران در کشور ما بسيار جدي و فراگير به چشم مي‌خورد. براي مثال در مناطق کليدي و شاخصي همچون پارک ملي گلستان و منطقه حفاظت شده جهان‌نما، ذخاير حيات‌ وحش ما نسبت به دهه 50 به يک چهارم و در مقايسه با دهه 60 به نصف تقليل يافته است. به عبارت ديگر، ذخيره کنوني جمعيت حيات وحش کشور ما 25% دهه 50 و 50% دهه 60 است !حال چه بايد کرد؟ و چگونه مي‌توان بار ديگر آسمان را آبي و زمين را با رنگ‌هايي زنده و شاداب رنگ‌آميزي نمود و حيات و زندگي را به طبيعت ايران بازگرداند؟کارشناسان منابع طبيعي با بررسي علم اکولوژي، حل مسائل زيست‌محيطي،‌ ارائه طرح‌هاي عملي براي حفظ و توسعه پوشش گياهي، بهره‌برداري صحيح از اراضي مطابق با قابليت‌ آنها، توسعه فعاليت آبخيزداري و مديريت آب و خاک، تلاش مي‌کنند تا اين آرزو را محقق سازند.اين رشته در مقطع کارشناسي داراي 5 گرايش محيط‌زيست، مرتع و آبخيزداري، جنگلداري، شيلات و علوم و صنايع چوب و کاغذ است. گرايش محيط‌زيستمحيط‌زيست يک رشته چند بخشي يا بين رشته‌اي است و آميخته‌اي از علوم بيولوژي، اکولوژي، فيزيک، شيمي، رياضي، آمار،‌ اکولوژي کاربردي و جغرافيا مي‌باشد. اين گرايش تلاش مي‌کند تا بين محيط انسان يا محيط شهري و محيط فراشهري مثل مرتع، جنگل و ... پل بزند تا بشر با استفاده از دانش روزافزون خود به نحوي عمل کند که با نيازها و اميدهايش هماهنگي بيشتري داشته باشد و در نهايت زندگي بهتري رابراي خود و آيندگان فراهم سازد.همچنين تلاش مي‌کند تا با ارائه دانش و آگاهي‌هاي لازم درباره اکولوژي حيات وحش، اکولوژي درياها، نحوه آلودگي محيط‌زيست، نحوه طراحي پارک‌هاي ملي و جنگلي و ... به حمايت و حفاظت از محيط‌زيست و حل مشکلات زيست‌ محيطي بپردازد.در کشور ما محيط زيست در مقطع کارشناسي يکي از گرايش‌هاي مهندسي منابع طبيعي است و در آن بيشتر به اکوسيستم‌هاي طبيعي پرداخته مي‌شود، اما استادان محيط‌زيست معتقدند که بايد مثل ساير کشورهاي دنيا، محيط‌زيست را به عنوان يک رشته مجزا ارائه دهيم و در آن علاوه بر اکوسيستم‌هاي طبيعي به اکوسيستم‌هاي شهري نيز پرداخته شود. چون در حقيقت محيط‌زيست به تعامل و ارتباط بين محيط‌هاي انساني و طبيعي مي‌پردازد و صحيح نيست که اين دو را مجزا از يکديگر بررسي کنيم.(در سال 83 مهندسي محيط زيست به عنوان يک رشته مجزا در دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي، وابسته به وزارت آموزش و پرورش ارائه شده است.)
موقعيت شغلي در ايران :
در سال 1382 ارزش اقتصادي هر هکتار دريا از نظر تعديل و تنظيم گازها، کنترل آشفتگي، تنظيم آب، تهيه‌ آب، تصفيه آب، توليد مواد غذايي، تامين مواد خام،‌ ارزش فرهنگي، توريسم و ... 71609310 ريال، هر هکتار ساحل 50244800 ريال، هر هکتار جنگل 12015600 ريال، هر هکتار مرتع 2876800 ريال و هر هکتار تالاب 183334000 ريال محاسبه شده‌ است.متأسفانه بسياري از اين منابع ارزشمند که تجديدناپذير يا به سختي قابل تجديد هستند، در کشور ما به دليل بي‌مبالاتي و بي‌توجهي در معرض نابودي قرار گرفته‌اند. چرا که ما توجه به قوانين و معيارهاي محيط‌زيست را يک امر ضروري و اجتناب‌ناپذير نمي‌دانيم و حتي در نظر برخي از شرکت‌ها و سازمان‌ها،‌ سازمان حفاظت محيط‌زيست، يک سازمان دردسرآفرين است و بايد به نحوي از زير اصول و قوانين آن شانه خالي کرد!و باز به همين دليل در طرح‌ها و پروژه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي ما، محيط زيست‌ نه تنها حرف اول را نمي‌زند بلکه در انتها نيز جايگاه مشخصي ندارد! با اين همه، چون امروزه مسائل و مشکلات زيست‌محيطي صرفاً به يک کشور، يک منطقه يا يک قاره محدود نمي‌شود و هيچ کشوري نمي‌تواند ادعا کند که انتشار آلودگي و مشکلات ناشي از آن، مختص به کشور متبوعش مي‌باشد، حفظ محيط‌زيست به يک ائتلاف جهاني تبديل شده است و تمام کشورها و جوامع بشري پذيرفته‌اند که بايد در توسعه صنعتي با توجه به ارزيابي دقيق زيست‌محيطي، تجديد نظر کرد.
اين امر باعث شده است که در کشور ما نيز متخصصان محيط‌زيست در تمام مقاطع تحصيلي بويژه کارشناسي‌ارشد و دکترا در سازمان‌هاي متعددي از جمله:
سازمان حفاظت محيط‌زيست، شهرداري‌ها، مهندسين مشاور، وزارت کشور،‌ وزارت نيرو، سازمان توسعه و برنامه‌ريزي‌، وزارت صنايع،‌ وزارت نفت حضور داشته باشند. تا جايي که به گفته دکتر مخدوم استاد محيط زيست دانشگاه تهران، هيچ يک از فارغ‌التحصيلان کارشناسي‌ارشد و دکتراي محيط‌زيست بي‌کار نيستند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس مشترک در گرايش‌هاي مختلف مهندسي منابع طبيعي:
رياضيات، فيزيک عمومي، زمين‌شناسي، گياه‌شناسي، اکولوژي،‌ شيمي عمومي، زيست شناسي، آمار و احتمالات، هوا و اقليم‌شناسي، خاک‌شناسي عمومي، قوانين و مديريت منابع طبيعي، جامعه‌شناسي روستايي، آشنايي با کامپيوتر، هيدرولوژي عمومي،
دروس تخصصي گرايش محيط‌زيست :
اکولوژي حيات‌وحش، مباني مديريت حيات‌وحش، بيولوژي حيوانات شکاري، پرنده‌شناسي، قوانين و مديريت محيط‌زيست و شيلات،‌ اکولوژي درياها، فنون مديريت حيات وحش، آلودگي‌هاي محيط‌زيست، انسان و محيط‌زيست، پارک‌هاي ملي، جنگل و پرديس‌ها، طراحي و مهندسي پارک‌هاي ملي و جنگلي، ارزيابي محيط‌زيست، پارک‌داري، جلسه بحث، پروژهگرايش مرتع و آبخيزداريدر گرايش مرتع و آبخيزداري دانشجويان مي‌آموزند که با توجه به امکانات آبي، خاکي، اقليمي، زمين‌شناسي و پوشش گياهي چگونه مي‌توان از عرصه منابع طبيعي، به ويژه از مراتع موجود، بيشترين بهره را برد براي مثال با توجه به پوشش گياهي يک منطقه، چه مقدار مي‌توان دام وارد منطقه کرد و چه مقدار عرصه کشاورزي داشت؟ همچنين به ياري مديريت آبخيزداري مي‌توان از مسائلي مثل سيلاب و خشکسالي که ضررهاي هنگفت اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي دارد،‌ جلوگيري کرد. به عبارت ديگر، کارشناس اين رشته با تقويت پوشش گياهي، اصلاح آبراهه‌ها و بانکت‌زدن (ايجاد خطوط افقي بر روي دامنه کوه‌ها و تپه‌ها و کاشت نهال) مي‌تواند از فرسايش خاک و ايجاد سيلاب جلوگيري کند.اهميت اين مسأله زماني آشکار مي‌شود که بدانيم کشور ما به دليل پيشروي شن‌هاي روان به مناطق مرکزي و شرقي کشور، در معرض بيابان‌زايي قرار دارد. همچنين فرسايش خاک، موجب پرشدن مخازن سدها و آسيب‌رساني جدي به اين منابع ارزشمند مي‌گردد. به همين دليل، لازم است به ياري متخصصان مرتع‌ و آبخيزداري، از فرسايش آب و خاک جلوگيري کرد و در جهت اصلاح و توسعه مراتع قدم برداشت.
موقعيت شغلي در ايران :
شرط اول حيات اقتصادي ـ سياسي هر کشور، ‌استقلال و وجود نيروي انساني متعهد، متفکر و کاردان است. زيرا نيروي انساني لايق و کاردان مي‌تواند با استفاده از قدرت تصميم‌گيري و استقلال و برنامه‌ريزي خوب دولت، از عامل دوم؛ يعني منابع سرشار خدادادي از قبيل آب، خاک، جنگل، مرتع براي بهبود زندگي و رفاه مردم و جامعه بهره‌برداري کند. به عبارت ديگر تعادل اين دو عامل، شرط مطلوب و اساسي بهره‌وري بهينه و تداوم حيات يک جامعه است.کارشناسان منابع طبيعي نقش مهمي در ايجاد تعادل بين اين دو عامل دارند. زيرا از يک سو، عامل مهمي در حفظ و گسترش منابع طبيعي هستند و از سوي ديگر، نحوه استفاده و بهره‌برداري بهينه از اين منابع را مي‌دانند.براي مثال، فارغ‌التحصيلان گرايش مرتع و آبخيزداري مي‌توانند با برنامه‌ريزي‌هاي صحيح و نظارت بر حسن اجراي آنها و آموزش به منظور اصلاح و توسعه مراتع، جلوگيري از فرسايش آب و خاک و پر شدن مخازن سدها و تثبيت شن‌هاي روان، نقش بسيار مهمي در حفظ و گسترش منابع طبيعي از قبيل مرتع، آب و خاک داشته باشند.در کل فارغ‌التحصيل توانمند اين رشته، فرصت‌هاي شغلي مناسبي در شرکت‌هاي دولتي، خصوصي و نيمه‌خصوصي مرتبط با وزارت نيرو، وزارت جهاد کشاورزي، مؤسسه تحقيقات مرتع، مؤسسه تحقيقات خاک و حفاظت آبخيزداري، سازمان جنگل‌ها و شرکت‌هاي مشاوره منابع طبيعي دارد.
دروس تخصصي گرايش مرتع و آبخيزداري :
شناسايي گياهان مرتعي، ژئو مرفولوژي، زراعت نباتات علوفه‌اي، خاک‌ مناطق خشک و نيمه‌خشک، هيدرولوژي کاربردي، حفاظت خاک، کارتوگرافي، ارزيابي خاک‌هاي زراعي، اکولوژي مرتع، دامداري، اصلاح و توسعه مراتع، آناليز و ارزيابي مراتع، جنگل‌کاري در مناطق خشک،‌ آبخيزداري،‌ مقدمات مردم‌شناسي عشايري، جلسه بحث، پروژه.
گرايش شيلات:
صنعت شيلات در کشور ما در مقايسه با تحولاتي که در صيد و صيادي جهان در 50 سال اخير روي داده، نسبتاً جوان است و حتي سرانه مصرف ماهي در ايران از 5/4 کيلوگرم فراتر نرفته است؛ رقمي که همرديف سرانه ماهي در کشورهاي فاقد ذخاير آبزيان است. اين در حالي است که آبزيان، به دليل کاهش کلسترول خون،‌جلوگيري از بروز بيماري‌هاي قلب و عروق، وجود انواع اسيدهاي آمينه مورد نياز براي رشد و نمو بدن و داشتن درصد قابل توجهي مواد معدني و ويتامين، ارزش غذايي بيشتري نسبت به گوشت‌هاي قرمز و سفيد دارند.از سوي ديگر، فعاليت‌هاي شيلاتي در کشور، صرف‌نظر از تأمين بخشي از مواد پروتئيني، منبع مناسبي براي اشتغال، تأمين ارز و اهرمي براي توسعه و عمران مناطق ساحلي است. در واقع، در برنامه‌هاي توسعه اقتصادي، اجتماعي‌ و فرهنگي کشور، شيلات جايگاه مهمي دارد.شک نيست که اجراي طرح‌هاي شيلاتي کشور، به نيروهاي کارآمد و متخصص نيازمند است، افرادي که با استفاده از منابع آبي براي تأمين پروتئين مورد نياز مردم فعاليت کنند.هدف رشته مهندسي منابع طبيعي گرايش شيلات، پرورش و آموزش کارشناسان و متخصصان در همين زمينه است. در اين گرايش، دانشجويان با علوم مختلف بيولوژي جانوري، گياهي و اکولوژي دريايي به عنوان زيربناي شيلات‌ آشنا مي‌شوند ، درباره آبزيان آب‌هاي داخلي و دريايي، نحوه تکثير و پرورش آبزيان، صيد و صيادي ونحوه عمل‌آوري فرآورده‌هاي دريايي مطالعه مي‌کنند.اهميت اين رشته زماني‌ آشکار‌تر مي‌شود که بدانيم بهره‌برداري صحيح و پايدار از منابع دريايي، حفاظت از منابع و بازسازي ذخاير، تنوع‌بخشي در توليد و افزايش توليد،‌ بهبود و ارتقاي کيفيت محصولات شيلاتي از توليد به مصرف، استفاده از فناوري‌هاي جديد مهندسي ژنتيک در شيلات، توليد فرآورده‌هاي بيولوژيک، اشتغال و درآمد ارزي، بدون نگرش علمي و متکي بر يافته‌هاي تحقيقاتي در شيلات، امکان‌پذير نيست.
موقعيت شغلي در ايران :
آمارهاي سازمان کشاورزي و خواروبار جهاني "فائو" نشان مي‌دهد که درآمد خالص حاصل از تجارت ماهي (صادرات منهاي واردات) کشورهاي در حال توسعه، اخيراً به 7/17 ميليارد دلار رسيده است. اين رقم بزرگتر از ارزش کل صادرات چاي، برنج، کاکائو و قهوه است.در کشور ما نيز صنعت شيلات نقش مهمي در ايجاد اشتغال، بويژه از جهت کيفي دارد. زيرا بخش عمده‌اي از فعاليت‌هاي شيلات در مناطق دورافتاده و محروم انجام مي‌شود؛ مناطقي که حضور فعاليت‌هاي انساني از ديد سياسي و امنيتي بسيار مهم است. همچنين، ايفاي نقشي که فعاليت‌هاي شيلاتي در کاهش پديده بيکاري پنهان در مناطق روستايي و سواحل صيادي دارد، براي کشور حائز اهميت است. زيرا فعاليت‌هايي که به منظور استفاده از منابع کوچک آبي طبيعي و نيمه‌طبيعي براي پرورش ماهي، صنايع کوچک پشتيباني، و فرآوري و تعمير ادوات صيادي انجام مي‌شود، در کاهش بيکاري پنهان و افزايش درآمد ساکنان اين مناطق، بسيار مؤثر است. همان‌طور که پيش از اين گفتيم، براي اجراي برنامه‌هاي شيلات، پرورش افراد فني و کارشناس از اهميت خاصي برخوردار است؛ افرادي که مي‌توانند با توسعه فعاليت‌هاي آبزي پروري، بازسازي ذخاير درياي خزر و منابع آب‌هاي داخلي، ترويج مصرف آبزيان پرورشي به عنوان غذاي سلامتي، بهبود کيفيت عرضه آبزيان پرورشي، ايجاد مزارع انفرادي پرورش آنها و مراکز تکثير آبزيان، ارائه آموزش‌هاي مورد نياز آبزي پروران به منظور تقويت و ارتقاي دانش فني توليد کنندگان، مطالعه وارائه مناسبترين روش‌هاي تکثير و پرورش آبزيان ، افزايش راندمان و بهبود کيفيت آبزيان پرورشي، شناسايي و مطالعه اراضي مستعد توسعه پرورش آبزيان و انجام تحقيقات در امر شناخت بيماري‌ها، بهداشت و تغذيه آبزيان، نقش بسيار مهم و اساسي در رشد و ارتقاي صنعت شيلات بر عهده داشته باشند.
دروس تخصصي گرايش شيلات :
ليمونولوژي، اصول تکثير و پرورش آبزيان، تکثير و پرورش ماهي، تکثير و پرورش آبزيان، اکولوژي درياها، اصول تغذيه آبزيان، ماهي‌شناسي عمومي، بيماري‌ها و انگل‌هاي آبزيان، هيدروتکنيک و طراحي استخرها، ماهي‌شناسي و سيستماتيک، بهداشت و تکنولوژي فرآورده‌هاي شيلاتي، هيدروشيمي، جلسه بحث،‌ پروژه.
گرايش جنگلداري:
گرايش جنگلداري مجموعه‌اي از علوم و فنون است که براي شناخت جوامع مختلف جنگلي و آگاهي از کيفيت و کميّت آنها، تربيت، پرورش و بهره‌برداري مستمر از توليدات جنگلي، روش‌هاي مختلف قطع و حمل درختان قطع شده، جاده‌سازي درجنگل و مهمتر از همه، حفاظت،‌ احيا و توسعه مناطق جنگلي به عنوان تعديل و تنظيم کننده شرايط آب و هوايي و خاکي و منبع توليد کننده چوب به کار گرفته مي‌شوند.براي مثال، دانشجويان با مطالعه درس "حمايت جنگل" با عوامل تخريب جنگل آشنا شده و روش‌هاي بهبود و حفاظت و نگهداري از جنگل را مي‌آموزند؛ روش‌هايي که مي‌تواند عامل کاهش فرسايش خاک و فراهم ساختن زيستگاه‌هايي براي حيات وحش گردد. همچنين با مطالعه درس‌هايي مثل جنگل‌داري، بهر‌ه‌برداري از جنگل و سياست‌ جنگل مي‌آموزند که چگونه با فراهم ساختن مناطقي براي چراي دام‌ها، مي‌توان فشار وارد شده بر زمين‌هاي جنگلي را کاهش داد يا چگونه مي‌توان چوب مورد استفاده براي ساخت وسايل چوبي و سوخت و انرژي را فراهم ساخت تا به اين وسيله، هم منافع اقتصادي حاصله از جنگل و هم اکولوژي آن حفظ گردد.
موقعيت شغلي در ايران :
ايران با داشتن 24 تا 25 درصد بيابان از مجموع وسعت کشور، با مشکل مهم و حياتي فرسايش خاک رو به رو است. اين فرسايش، مشکلات اقتصادي بسياري را در کانون‌هاي بحراني کشور ايجاد کرده است و تنها راه مبارزه با آن، احياي پوشش گياهي مناطق بحراني و حفظ و صيانت از جنگل‌ها است. به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيلان توانمند اين رشته چون هم از اطلاعات فني - مهندسي و هم از علوم طبيعي و اقتصادي و اجتماعي مربوط به مناطق جنگلي برخوردار هستند، فرصت‌هاي شغلي مناسبي دارند که از آن جمله مي‌توان به کارشناس متخصص در تهيه طرح‌‌هاي جنگلکاري و جنگلداري و ساير طرح‌هاي مربوط به حفاظت و توسعه جنگل‌ها در سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، وزارت جهاد کشاورزي، شهرداري‌ها، سازمان پارک‌ها و فضاي سبز و سازمان محيط زيست‌ اشاره کرد. همچنين همکاري با شرکت‌ها و مؤسسات مجري طرح‌هاي راه‌سازي در زمينه نقشه‌برداري، طراحي و محاسبه و اجراي راه‌ها و جاده‌هاي جنگلي، فعاليت در شرکت‌هاي مشاوره منابع طبيعي به صورت همکاري در طرح‌هاي جنگلداري خصوصي و شرکت‌هاي بهره‌برداري از جنگل‌ها از جمله فعاليت‌هايي است که فارغ‌التحصيلان مهندسي منابع طبيعي گرايش جنگلداري مي‌توانند در آنها حضور داشته باشند.
دروس تخصصي گرايش جنگلداري:
اندازه‌گيري جنگل، جنگل‌شناسي، جاده‌سازي، جنگلداري، اقتصاد جنگل، بهره‌برداري جنگل، خاک‌شناسي جنگل، اکولوژي جنگل،‌ درخت‌شناسي، شناخت حيوانات شکاري، پارک‌هاي ملي و جنگلي و پرديس‌ها،‌ سياست جنگل، حمل و نقل چوب، حمايت جنگل، جنگلکاري و نهالستان‌هاي جنگلي،‌ صنايع چوب، جلسه بحث، طرح جنگلداري.
گرايش علوم و صنايع چوب و کاغذ:
علوم و صنايع چوب و کاغذ مجموعه علوم و فنوني است که با فراگيري آنها دانشجويان در زمينه نحوه رويش و توليد چوب و عوامل مؤثر بر آن، اختصاصات ساختماني و طبقه‌بندي و درجه‌بندي چوب‌ها و کاغذها، خواص فيزيکي، مکانيکي، شيميايي و کاربردي چوب و کاغذ، تبديل شيميايي و مکانيکي و نيز بازرگاني و داد و ستد چوب و کاغذ و توليدات آنها آگاهي لازم را کسب مي‌کنند.
موقعيت شغلي در ايران :
فارغ‌التحصيل علوم و صنايع چوب و کاغذ مي‌تواند به عنوان مديرفني در بخش‌هاي دولتي يا خصوصي مجتمع‌هاي چوب و کاغذ و کارخانجات توليد چوب فعاليت کند يا به عنوان کارشناس در دفاتر فني سازمان جنگل‌ها و مراتع مشغول به کار گردد.
دروس تخصصي گرايش علوم و صنايع چوب و کاغذ :
فيزيک چوب، شيمي چوب، مديريت صنعتي، چوب‌بري ، روکش و تخته لايه ، استاندارد و درجه‌بندي چوب، صنايع مبلمان، مکانيک چوب، تخته خرده چوب، تخته فيبر، چوب‌خشک‌کني، تکنولوژي تهيه خمير کاغذ، حفاظت کار و ايمني در صنايع چوب، بازار چوب، سازه‌هاي چوبي، کنترل کيفيت محصول، کاغذسازي، جلسه بحث.
توانايي‌هاي لازم :
آيا مي‌شود پرنده‌ها را از روي کتاب شناخت يا با حيات‌وحش در فضاي دانشکده آشنا شد؟ بدون شک، چنين چيزي امکان‌پذير نيست. زيرا بوم‌شناسي به معناي خانه‌شناسي است؛ يعني بايستي به درون طبيعت رفت و از نزديک با اصول حاکم بر آن آشنا شد و معضلات و مشکلات زيست‌محيطي را در خود طبيعت شناخت و سپس در صدد ارائه راه حل برآمد.به همين دليل دانشجوي منابع طبيعي بايد به طبيعت علاقه‌مند باشد و با صبر و حوصله و تلاش و کوشش بسيار، رمز و راز حيات را از طبيعت بياموزد.علاقه و عشق به طبيعت و محيط‌زيست لازمه اين رشته است؛ زيرا بدون عشق نمي‌توان هفته‌ها در صحرا، جنگل، دشت يا تالاب براي بررسي رفتار يک حيوان يا پيدا کردن يک گونه خاص حيواني يا گياهي حضور داشت و بعضاً شرايط نامساعد جوي يا حشرات موذي مثل ساس، کنه، عقرب و ... را تحمل کرد.همچنين دانشجوي منابع طبيعي بايد از هوش و خلاقيت سرشاري برخوردار باشد تا بتواند مشکلات محيط‌زيست را به خوبي و به درستي ببيند و راه حلي براي آن مشکل بيابد. چون مشکلات زيست‌محيطي صبر نمي‌کنند تا ما هر زمان که دلمان خواست به فکر چاره‌انديشي بيفتيم و امکان دارد يک مشکل در زماني کوتاه به يک فاجعه تبديل شود. در مورد توانمندي‌هاي لازم براي هر گرايش نيز بايد گفت که دانشجوي محيط‌زيست بايد در زمينه صنعت، فرهنگ، سياست و اقتصاد اطلاعات عمومي خوبي داشته باشد و بتواند درباره مسائل ياد شده ابراز عقيده کند. زيرا محيط‌زيست به دانشجوياني که دروس را حفظ کنند،‌ نيازي ندارد. بلکه دانشجوياني بايد وارد اين رشته شوند که براي مشکلات زيست‌محيطي پروژه و طرح ارائه داده و خود مجري طرح‌هايشان باشند. در گرايش مرتع و آبخيزداري نيز چون داراي دو جنبه مرتع و آبخيزداري است، دانشجوياني با علايق و توانمندي‌هاي متفاوت مي‌توانند جذب آن شوند.براي مثال، ما در اصلاح يک منطقه هم مي‌توانيم روي پوشش گياهي و هم روي مسائل فيزيکي، مثل ايجاد سدبندهاي کوچک بر روي آبراهه‌ها تأکيد داشته باشيم. در اين ميان، آنچه با پوشش گياهي ارتباط دارد به مرتع باز مي‌گردد و آبخيزداري بيشتر به مسائل آب و مسائل مکانيکي مثل سد، ارتباط دارد. از همين‌رو، دانشجوياني که پس از فارغ‌التحصيلي مي‌خواهند در زمينه آبخيزداري فعاليت کنند، بايد در دروس فني مثل رياضي و فيزيک قوي‌تر باشند. بخش مرتع اين رشته نيز بيشتر به محيط‌زيست، شناخت گياهان مختلف و شناخت اکولوژي مرتبط مي‌شود